Wpływ zanieczyszczeń powietrza na zdrowie człowieka, środowisko i materiały

• Autorzy: Lisiak-Zielińska Marta , Budka Anna , Borowiak Klaudia

Identyfikatory

DOI

10.15199/9.2023.9.6

Warianty tytułu

EN

Effect of Air Pollution on Human Health, Environment and Materials

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Podwyższone stężenia wielu zanieczyszczeń powietrza, zarówno w środowisku zewnętrznym, jak i wewnętrznym, notowane są w wielu krajach i przyczyniają się m.in. do podwyższonej zachorowalności na choroby układu oddechowego oraz krążenia, a nawet zwiększonej śmiertelności wywołanej przez nie bezpośrednio, jak i pośrednio. Z kolei depozycja (osiadanie) zanieczyszczeń powietrza na powierzchniach naturalnych i sztucznych przyczynia się do szkód w środowisku przyrodniczym, jak również w materiałach wytworzonych przez człowieka. Dotyczy to również urządzeń wentylacyjnych, których prawidłowe funkcjonowanie może również wpływać z kolei na zdrowie i jakość powietrza wewnątrz budynków. Podwyższone stężenia zanieczyszczeń powietrza mogą przyczyniać się do strat ekonomicznych. W przypadku wpływu na zdrowie związane są one przede wszystkim z kosztami nieobecności w pracy, kosztami leczenia czy przedwczesnym zgonem. Obniżenie plonowania roślin uprawnych i ozdobnych lub przyrostu biomasy drzewa mogą być kolejnym czynnikiem przyczyniającym się do strat ekonomicznych poza szkodnikami, patogenami czy ekstremalnymi zjawiskami przyrodniczymi. Uszkodzenia i degradacja urządzeń konstrukcyjnych, wentylacyjnych i innych materiałów przyczynia się natomiast do zwiększenia kosztów ich utrzymania.

EN

Higher concentrations of many air pollutants, both in the outdoor and indoor environments, are recorded in many countries and contribute, among the others, to increased incidence of respiratory and cardiovascular diseases and even increased mortality caused by them directly as well as indirectly. In addition, deposition of air pollutants on natural and artificial surfaces contributes to damage to the natural environment, as well as to man-made materials. This is also valid for ventilation systems, which proper functioning might be also affected on indoor air quality and human health. Elevated air pollution concentrations might also cause economic losses. In the case of health impacts, they are primarily related to the cost of absence from work, medical costs, or premature death. Reduced crop yields or tree biomass growth can be another factor contributing to economic losses in addition to pests, pathogens or weather extremes. The damage of construction materials, ventilation system and other materials might also cause an increase in the cost of their maintenance.

Słowa kluczowe

PL

zanieczyszczenia powietrza; konsekwencje zdrowotne; rośliny; ekosystemy; materiały

EN

air pollution; health consequences; plants; ecosystems; materials

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Ciepłownictwo, Ogrzewnictwo, Wentylacja
• Rocznik: 2023
• Tom: T. 54, nr 9
• Strony: 40--44
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., rys., zdj.

Twórcy

autor

Lisiak-Zielińska Marta

• Katedra Ekologii i Ochrony Środowiska, Wydział Inżynierii Środowiska i Inżynierii Mechanicznej, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

• https://orcid.org/0000-0002-0655-9820

autor

Budka Anna

• Katedra Budownictwa i Geoinżynierii, Wydział Inżynierii Środowiska i Inżynierii Mechanicznej, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

• https://orcid.org/0000-0002-0929-5285

autor

Borowiak Klaudia

• Katedra Ekologii i Ochrony Środowiska, Wydział Inżynierii Środowiska i Inżynierii Mechanicznej, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

• https://orcid.org/0000-0001-9879-3683

Bibliografia

• [1] Seguel, J. M., Merrill, R., Seguel, D., & Campagna, A. C. (2017). Indoor air quality. American journal of lifestyle medicine, 11(4), 284-295.
• [2] Manisalidis, I., Stavropoulou, E., Stavropoulos, A., & Bezirtzoglou, E. (2020). Environmental and health impacts of air pollution: a review. Frontiers in Public Health, 8, 14.
• [3] Künzli, N., Perez, L., & Rapp, R. (2010). Air quality and health. European Respiratory Society. https://www.ersnet.org/wp-content/uploads/2021/03/Air-Quality-and-Health-2010.pdf
• [4] Kim, K. H., Kabir, E., & Kabir, S. (2015). A review on the human health impact of airborne particulate matter. Environment international, 74, 136-143.
• [5] Zhang, J., Wei, Y., & Fang, Z. (2019). Ozone pollution: a major health hazard worldwide. Frontiers in Immunology, 10, 2518.
• [6] Chen, T. M., Kuschner, W. G., Gokhale, J., & Shofer, S. (2007). Outdoor air pollution: nitrogen dioxide, sulfur dioxide, and carbon monoxide health effects. The American journal of the medical sciences, 333(4), 249-256.
• [7] World Health Organization (2016). Dioxins and Their Effects on Human Health. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/dioxins-and-their-effects-on-human-health
• [8] Halios, C. H., Landeg-Cox, C., Lowther, S. D., Middleton, A., Marczylo, T., & Dimitroulopoulou, S. (2022). Chemicals in European residences-Part I: A review of emissions, concentrations and health effects of volatile organic compounds (VOCs). Science of The Total Environment, 156201.
• [9] Całka, M., Pawlica, P. J. (2020). Konsekwencje zdrowotne zanieczyszczenia powietrza. Journal of Life and Medical Sciences, 1(27), 13-21.
• [10] Jędrak, J., Konduracka, E., Badyda, A. J., & Dąbrowiecki, P. (2017). Wpływ zanieczyszczeń powietrza na zdrowie. Kraków, Krakowski Alarm Smogowy.
• [11] Adamkiewicz, Ł. (2016). Zewnętrzne koszty zdrowotne emisji zanieczyszczeń powietrza z sektora bytowo-komunalnego. Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii.
• [12] Eionet Report (2021) Eionet Report - ETC/ATNI 2021/17 Wheat yield loss in 2019 in Europe due to ozone exposure.
• [13] Emberson L. (2020) Effects of ozone on agriculture, forests and grasslands. Philosophical Transactions Royal Society A 378: 20190327.
• [14] Chen, X.; Zhang, Z.; Zhang, Yan, H.; Liu, F.; Tu, S. Influence of Air Pollution Factors on Corrosion of Metal Equipment in Transmission and Transformation Power Stations. Atmosphere 2022, 13, 1041.
• [15] Hongjun, H.; Hongjing, W.; Guangzhi, L. Material and Technology of Vapor Phase Rust Prevention; Metallurgical Industry Press: Beijing, China, 2011.