Synteza oraz aktywność antyfidantna laktonów

• Autorzy: Mazur Marcelina

Identyfikatory

DOI

10.53584/wiadchem.2023.05.6

Warianty tytułu

EN

Synthesis and antifeedant activity of lactones

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Antifeedants, or food deterrents, are substances that, by acting on the sense of taste of insects, entirely or partially inhibit their feeding and can be used to reduce the population of harmful species. Antifeedants have the advantage of low toxicity and high selectivity towards selected groups of pests, providing an alternative to the classically used insecticides, which usually have a broad spectrum of action and greater toxicity, even towards vertebrates. Among their numerous activities, lactones can exhibit antifeedant properties. However, the use of natural lactones as antifeedants is limited due to their low isolation yields from natural sources and complex chemical synthesis. Therefore accesible synthetic compounds are of great interest. This work presents the synthesis pathways and the deterrent activities of the lactones obtained in convenient transformations, often from natural terpene precursors.

Słowa kluczowe

PL

laktony; antyfidanty; deterenty pokarmowe; szkodniki owadzie

EN

lactones; antifeedants; food deterrents; insect pests

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Chemiczne
• Czasopismo: Wiadomości Chemiczne
• Rocznik: 2023
• Tom: [Z] 77, 5-6
• Strony: 533--554
• Opis fizyczny: Bibliogr. 52 poz., rys.

Twórcy

autor

Mazur Marcelina

• Katedra Chemii Żywności i Biokatalizy, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

• https://orcid.org/0000-0002-6192-5248

Bibliografia

• [1] M. Mazur, D. Masłowiec, Antibiotics, 2022, 11, 1327.
• [2] C. Bailly, Nat. Products Bioprospect., 2020, 10, 367.
• [3] A. Paço et al., Molecules, 2022, 27, 1142.
• [4] B. Ivanescu, A. Miron, A. Corciova, J. Anal. Methods Chem., 2015, 2015, 247685.
• [5] K. Libiszewska, Biotechnol. Food Sci., 2011, 75, 45.
• [6] J. Krzyczkowska, E. Białecka-Florjańczyk, I. Stolarzewicz, Zywność. Nauk. Technol. Jakość, 2009, 16, 5.
• [7] J. Nawrot, J. Harmatha, Phytochem. Rev., 2012, 11, 543.
• [8] E. Paruch, J. Nawrot, C. Wawrzeczyk, Pest Manag. Sci., 2001, 57, 776.
• [9] J. Kowalska, J. Res. Appl. Agric. Eng., 2007, 52, 78.
• [10] J.R. Ahern, K.D. Whitney, Chemoecology, 2013, 24, 35.
• [11] T.. Olejniczak et al., Biotechnologia, 2000, 3, 106.
• [12] L. Moujir et al., Appl. Sci., 2020, 10, 3001.
• [13] J. M. A. Martínez et al., Stud. Nat. Prod. Chem., 2012, 37, 43.
• [14] M. Mazur et al., Pest Manag. Sci., 2014, 70, 286.
• [15] C.W. M. Szczepanik, A. Szumny, Polish J. Environ. Stud., 2009, 18, 1107.
• [16] T. Mituniewicz, S. Dzik, 2020, 76, 145.
• [17] M. Szczepanik et al., Pestycydy, 2005, 4, 25.
• [18] M. Verbeek et al., Ann. Appl. Biol., 2010, 156, 39.
• [19] K. Dancewicz et al., Pol. J. Natur. Sc., 2006, 20, 23.
• [20] K. Dancewicz et al., Int. J. Mol. Sci., 2020, 21, 8029.
• [21] M.E. Falagas et al., Clin. Microbiol. Rev., 2016, 29, 321.
• [22] P. Kafarski, RSC Adv., 2020, 10, 25898.
• [23] B. Gawdzik et al., Chem. Agric., 2004, 5, 119.
• [24] B. Gawdzik et al., Chem. Agric., 2005, 6, 162.
• [25] W.S. Bowers et al., Science (80-. )., 1957, 193, 542.
• [26] P. De Azambuja, E.S. Garcia, Mem. Inst. Oswaldo Cruz, 1991, 86, 113.
• [27] M.T. Stephen Hsia, S. Grossman, K.R. Schrankel, Chem. Biol. Interact., 1981, 37, 265.
• [28] R.C. Jennings, Anthony P. Ottridge, J. Chem. Soc. Perkin Trans. I, 1984, 1733.
• [29] M. Szczepanik et al., J. Agric. Food Chem., 2005, 53, 5905.
• [30] D. Masłowiec et al., Przem. Chem., 2012, 91, 883.
• [31] K. Dancewicz et al., Postępy w Ochr. Roślin, 2009, 49, 1175.
• [32] A. Skrobiszewski et al., Przem. Chem., 2014, 93, 1637.
• [33] A. Skrobiszewski et al., J. Chem. Sci., 2015, 127, 687.
• [34] M. Mazur et al., Pest Manag. Sci., 2016, 72, 489.
• [35] R. B. et al., Przem. Chem., 2009, 88, 557.
• [36] K. Dancewicz et al., J. Plant Prot. Res., 2011, 51, 23.
• [37] F. Boratyński et al., PLoS One, 2016, 11, 1.
• [38] K. Dancewicz et al., Postępy w Ochr. Roślin, 2006, 46, 305.
• [39] B. Gabrys et al., Polish J. Environ. Stud., 2006, 15, 549.
• [40] A. Gliszczyńska et al., Przem. Chem., 2011, 90, 759.
• [41] M. Szczepanik, A. Gliszczyńska, C. Wawrzeńczyk, Postępy w Ochr. Roślin, 2011, 51, 1.
• [42] K. Dancewicz et al., Pestycydy, 2010, 1–4, 51.
• [43] A. Grudniewska et al., RSC Adv., 2011, 1, 498.
• [44] A. Grudniewska et al., J. Agric. Food Chem., 2013, 61, 3364.
• [45] A. Grudniewska et al., PLoS One, 2015, 10, e0131028.
• [46] M. Szczepanik et al., Pest Manag Sci, 2013, 70, 953
• [47] I. Dams et al., J. Agric. Food Chem., 2004, 52, 1630.
• [48] I. Dams et al., Eur. J. Org. Chem., 2004, 2662.
• [49] I. Dams et al., Tetrahedron: Asymmetry, 2005, 15, 2087.
• [50] J. Nawrot, I. Dams, C. Wawrzeńczyk, J. Stored Prod. Res., 2009, 45, 221.
• [51] M. Szczepanik, I. Dams, C. Wawrzeńczyk, Entomol. Exp. Appl., 2008, 128, 337.
• [52] N. Ghimire, R.T. Woodward, Ecol. Econ., 2013, 89, 73.

Uwagi

Opracowane ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023)