Pompa ciepła – w przyszłości jedyne rozwiązanie grzewcze w domach jednorodzinnych

• Autorzy: Kępa Arkadiusz

Warianty tytułu

EN

Heat pump - the only heating solution for single-family houses in the future

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ambitny cel neutralności klimatycznej, który Unia Europejska chce osiągnąć do roku 2050, wymaga działań w kolejnych sektorach gospodarki. Obecnie więcej energii od przemysłu zużywają gospodarstwa domowe i je czekają największe zmiany. Plany ograniczania emisji, oszczędzania energii i zwiększania udziału energii odnawialnej na skutek wybuchu wojny na Ukrainie jeszcze przyśpieszają. W artykule omówiono plany Unii i ich wdrażanie w Polsce. W nadchodzących latach powinniśmy odchodzić od paliw kopalnych. W obszarze ogrzewania pomieszczeń naczelne hasła dekarbonizacji, elektryfikacji i wzrostu efektywności idealnie spełnia pompa ciepła. Urządzenie to charakteryzuje się bardzo wysoką sprawnością a czynniki nań wpływające szeroko opisano w niniejszej pracy. W realiach Polski, wadą pomp ciepła jest konieczność zasilania energią elektryczną, która jak wiemy, w dużej części pochodzi ze spalania węgla. Drugim potencjalnym zagrożeniem jest błyskawiczny rozwój rynku i szybki wzrost liczby instalowanych urządzeń. Dla wielu inwestorów indywidualnych wybór systemu grzewczego związany jest z aspektami ekonomicznymi - kosztami wynikającymi z budowy i eksploatacji instalacji. W pracy przedstawiono zmiany cen gazu i energii elektrycznej w Polsce i Unii Europejskiej. W chwili obecnej koszty eksploatacji instalacji grzewczej z pompą ciepła, w stosunku do innych źródeł, są bardzo konkurencyjne. Jednak koszty inwestycyjne są jednymi z najwyższych. Aby przekonać nabywców do tej technologii rządzący stosują dwie metody. Pierwsza - zachęty – poprzez różnego rodzaju dotacje do pomp ciepła, druga – podniesienia kosztu paliw kopalnych poprzez objęcie gospodarstw domowych systemem handlu prawami do emisji.

EN

The ambitious goal of climate neutrality, which the European Union wants to achieve by 2050, requires action in other sectors of the economy. Currently, households consume more energy than industry and are facing the biggest changes. Plans to reduce emissions, save energy and increase the share of renewable energy due to the outbreak of war in Ukraine are accelerating even more. The article discusses the plans of the European Union and their implementation in Poland. We should be moving away from fossil fuels in the coming years. In the area of space heating, the main slogans of decarbonisation, electrification and efficiency increase are perfectly met by a heat pump. This device is characterized by a very high efficiency and the factors affecting it are extensively described in this work. In the realities of Poland, the disadvantage of heat pumps is the need to supply electricity, which, as we know, largely comes from burning coal. The second potential threat is the rapid development of the market and the quick increase in the number of installed devices. For many individual investors, the selection of a heating system is related to economic aspects - costs resulting from the construction and operation of the installation. The paper presents changes in gas and electricity prices in Poland and the European Union. At pre sent, the operating costs of a heating installation with a heat pump, compared to other sources, are very competitive. However, the investment costs are among the highest. To convince buyers to this technology, the rulers use two methods. The first - incentives - through various types of subsidies for heat pumps, the second — increasing the cost of fossil fuels by including households in the emissions trading system.

Słowa kluczowe

PL

pompa ciepła; efektywność energetyczna; ogrzewanie budynków jednorodzinnych; ekonomia

EN

heat pump; energy efficiency; heating of single family buildings; economy

• Wydawca: KAPRINT
• Czasopismo: Rynek Energii
• Rocznik: 2023
• Tom: Nr 3
• Strony: 40--52
• Opis fizyczny: Bibliogr. 41 poz.

Twórcy

autor

Kępa Arkadiusz

• Politechnika Częstochowska

• https://orcid.org/0000-0001-5312-024X

Bibliografia

• [1] Chwieduk B.: Analiza energetyczna i ekonomiczna współpracy instalacji fotowoltaicznej z pompą ciepła, Rynek Energii Nr 5 (132) 2017, str. 66—73.
• [2] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 W sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych, Dz.U.UE.L.2018.328.82.
• [3] Elektrownia jądrowa Żarnowiec, https://pl.wikipedia.org/wiki/Elektrownia_Jądrowa_„Żarnowie, dostęp marzec 2023.
• [4] Europejski rejestr produktów do celów etykietowania energetycznego, https://epre1.ec.europa.eu/screen/product/spaceheaters, dostęp marzec 2023.
• [5] Eurostat, https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/View/TEN00124/default/table?lang=en, dostęp marzec 2023.
• [6] Eurostat, https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/View/TENOO125/default/tab1e?1ang=en, dostęp marzec 2023
• [7] Eurostat, https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/View/NRG_PC_204_____custom_548633 l/default/bar? lang=en, dostęp marzec 2023.
• [8] Fidorów N., Bartnicki G.: Efektywność energetyczna pompy ciepła powietrze—woda pracującej w funkcji krzywej regulacji, Rynek Energii Nr 5 (102) 2012, str. 38-43. '
• [9] Fit for 55, https://www.consilium.europa.eu/p1/policies/green-deal/frt—for—SS -the-eu-plan-for-a—green—transition/, dostęp marzec 2023.
• [10] Joniec W.: Wydajność pracy instalacji z gruntowymi pompami ciepła, Rynek Instalacyjny 2012, nr 7-8, str. 56—59.
• [11] Kalkulator NIBE, https://kalkulator.biawar.com.pl/, dostęp marzec 202
• [12] Kalkulator Vaillant, https://www.Vaillant.pl/klienci—indywidualni/porady-i-wiedza/czyste- powretrze/?utm_source==google&utm_medium=cpc&utm_campaign=czyste_powietrze__search&utm_term=search &utm_content=kalkulator%20ogrzewanie&gclid=EAIaIQobChMI_bC 1 1 OHY_QIVIR17Ch2VJ Q89EAAYAiAAEnp__BwE#iframe, dostęp marzec 2023.
• [13] Kapica P.: Analiza ogrzewania budynku jednorodzinnego za pomocą powietrznej pompy ciepła współpracującej z instalacją fotowoltaiczną, Rynek Energii Nr 1 (140) 2019, str. 56—62.
• [14] Kępa A.: Ponoszone opłaty za wodę a konieczność jej oszczędzania, Rynek Energii Nr 5 (162) 2022,str. 70-79.
• [15] Kępa A.: Sezonowy zasobnik ciepła dla domu jednorodzinnego, Rynek Energii Nr 3 (130) 2017, str. 60-66.
• [16] Kurowski K., Kondraciuk M.: Jak spełnić wymagania, jakim powinny odpowiadać budynki od 2021 roku? Poradnik POBE 2020, http://pobe.p1/poradnik—jak-spełnić-wymagania—wt—202l/, dostęp marzec 2023.
• [17] Miara M., Gunther D., Langner R., Helmling S.: Efficiency of Heat Pumps in Real Operating Conditions — Results of three Monitoring Campaigns in Germany, REHVA Journal, September 2014,str. 7—12.
• [18] Miara M., Gunther D., Kramer T., Oltersdorf T., Wapler J.: Heat Pump Efficiency Analysis and Evaluation of Heat Pump Efficiency in Real—life Conditions, Raport Fraunhofer ISE 18 August 2011.
• [19] Miara M., Gunther D., Langner R., Helmling S., Wapler J.: 10 years of heat pumps monitoring in Germany. Outcomes of several monitoring campaigns. From low—energy houses to un-retrofitted single-family dwellings, 12th IEA Heat Pump Conference 2017.
• [20] Miara M.: Pompy ciepła w istniejących budynkach, poradnik PORT PC, 2021, https://portpc.pI/poradniki/, dostęp marzec 2023.
• [21] Ministerstwo Klimatu i Środowiska, aktualności, https://www.gov.pl/web/klimat/polska—nie—popiera— pakietu-fit-for—55~minister-anna—moskwa—stanowczo—o—postu1atach—polski-na—posiedzeniu-rady-unii- europejskiej -ds—środowiska, dostęp: marzec 2023.
• [22] Obwieszczenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 15 kwietnia 2022 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, Dz.U. 2022 poz. 1225.
• [23] Piechurski K., Stefanowicz E., Szulgowska—Zgrzywa M.: Jak powstaje etykieta energetyczna pompy ciepła, Rynek Instalacyjny 6/2017, str. 28.
• [24] PN-EN 14511-1z2018—08 Klimatyzatory, ziębiarki cieczy i pompy ciepła do grzania i ziębienia oraz ziębiarki do procesów przemysłowych, ze sprężarkami o napędzie elektrycznym - Część 1: Terminy i definicje.
• [25] Polityka energetyczna Polski do 2040 r, załącznik do uchwały nr 22/2021 Rady Ministrów z 2 lutego 2021, Ministerstwo Klimatu i Środowiska, https://bip.mos.gov.pl/strategie-plany-programy/polityka—energetyczna- polski-do—2040-r/, dostęp marzec 2023.
• [26] Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła PORT PC, https://portpc.pl/kalkulator-koszty- ogrzewania—budynku], dostęp marzec 2023.
• [27] Priorytety Komisji Europejskiej, https://commission.europa.eu/strategy—and—policy/priorities-2019-2024_pl, dostęp marzec 2023.
• [28] Program „Czyste Powietrze”, https://www.czystepowietrze.gov.p1/, dostęp marzec 2023.
• [29] Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 811/2013 z dnia 18 lutego 2013 r. uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/3 0/U E w odniesieniu do etykiet efektywności energetycznej dla ogrzewaczy pomieszczeń (. . .), , https://eur—lex.europa.eu/lega1— content/PL/ALL/?uri==CELEX%3A320l3R0811, dostęp marzec 2023.
• [30] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 27 lutego 2015 r. W sprawie metodologii wyznaczania charakterystyki energetycznej budynku lub części budynku oraz świadectw charakterystyki energetycznej, Dz.U. 2015 poz. 376.
• [31] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1369 z dnia 4 lipca 2017 r. ustanawiające ramy etykietowania energetycznego i uchylające dyrektywę 2010/3 O/UE (Tekst mający znaczenie dla EOG), https://eur—leX.europa.eu/legal—content/PL/TXT/?uri==CELEX%3A32017R1369, dostęp marzec 2023.
• [32] Rybka K., Joniec W.: Pompy ciepła — przykłady pozyskiwania ciepła odpadowego, Rynek Instalacyjny 2016, nr 4, str. 46-48.
• [33] Sobaszek J., Wymiana starego kotła na pompę ciepła, Murator 2023, Nr 2, str. 132-139.
• [34] Strategia dla ciepłownictwa do 2030 r. z perspektywą do 2040 r., https://bip.mos.gov.pl/strategie-plany— programy/ strategia—dla—ciepłownictwa-do—203 0—r-z—perspektywa—do—2040—r/, dostęp marzec 2023.
• [35] Sudak I.: Zakup z pompą. W Ekonomia, Gazeta Wyborcza z 3 lutego 2023, str. 14.
• [36] Szymański S., Starościk J.: Gorąco W urządzeniach grzewczych, Dom ekologiczny i oszczędny, GW 30 stycznia 2023 str 6.
• [37] Szymiczek J.: Analiza doboru źródeł ciepła w budynku jednorodzinnym, Rynek Instalacyjny 3/2019.
• [38] The Future of Heat Pumps, International Energy Agency, 2022, https://www.iea.org/reports/the—future—of—heat-pumps, dostęp marzec 2023.
• [39] Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, Dz. U. 2022 poz.2556.
• [40] Zakrzewski W.: Uchwały antysmogowe, terminy wymiany kotłów węglowych. Aktualne przepisy, Murator 2023, Nr 3, str. 130—133.
• [41] Zasuń R.: Niemcy kończą z węglem w 2030r, https://wysokienapiecie.pl/42688-niemcy-koncza-z—weglem— w-2030—r/, dostęp marzec 2023.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).