Tytuł artykułu
Treść / Zawartość
Pełne teksty:
Identyfikatory
Warianty tytułu
80 years of Gdynia’s Trolleybus Transport
Języki publikacji
Abstrakty
W 2023 roku przypada 80. rocznica uruchomienia komunikacji trolejbusowej w Gdyni. Niespełna cztery lata po Gdyni, trolejbusy rozpoczęły również obsługę Sopotu. Celem artykułu jest przedstawienie rozwoju gdyńskiej komunikacji trolejbusowej od momentu powstania do roku jubileuszu jej osiemdziesięciolecia. Opisano rozwój infrastruktury, linii komunikacyjnych i taboru. W części dotyczącej infrastruktury skoncentrowano się głównie na sieci trakcyjnej w przekroju poszczególnych dziesięcioleci różniących się intensywnością jej rozwoju. Z kolei w przypadku linii komunikacyjnych za punkt odniesienia przyjęto podział minionych 80 lat na kilka okresów różniących się intensywnością rozwoju. Natomiast w zakresie taboru wyszczególnione zostały i następnie opisane poszczególne marki pojazdów eksploatowanych w analizowanym okresie. Analiza historii gdyńskiej komunikacji trolejbusowej pokazała, że jej rozwój uzależniony był zarówno od polityki transportowej władz publicznych, jak i zmieniających się w miarę upływu czasu uwarunkowań technicznych, eksploatacyjnych, ekonomicznych i finansowych. Przełomowe znaczenie dla jej rozwoju miały jednak względy energetyczne i ekologiczne oraz zmiany konstrukcyjne, prowadzące do nadania współczesnym trolejbusom cech elektrobusów, przez zapewnienie im dodatkowego napędu bateryjnego, uniezależniającego je w coraz większym stopniu od sieci trakcyjnej.
The year 2023 marks the 80th anniversary of the launch of trolleybus transport in Gdynia. Less than four years after Gdynia, trolleybuses also began operating in Sopot. The aim of the article is to present the development of Gdynia’s trolleybus transport from its beginning to the year of its 80th anniversary. This development has been described in terms of infrastructure, lines and vehicles. The considerations on infrastructure focused mainly on the catenary network in the cross-section of individual decades, which differ in the intensity of its development. In turn, in the case of lines, the division of the past 80 years into several periods differing in the intensity of their development was adopted as a reference point. As fars as the rolling stock is concerned, individual brands of vehicles used in the analyzed period were listed and described. The development of Gdynia’s trolleybus transport turned out to be dependent on both the transport policy of public authorities and the changing technical, operational, economic and financial conditions over time. However, the breakthrough for its development was due to energy and ecological factors, as well as construction changes that gave modern trolleybuses the features of electric buses by providing them with an additional battery drive, making them increasingly independent of the catenary.
Słowa kluczowe
Czasopismo
Rocznik
Tom
Strony
2--30
Opis fizyczny
Bibliogr. 37 poz., rys., tab.
Twórcy
autor
- Uniwersytet WSB Merito w Gdańsku, 80-266 Gdańsk, Aleja Grunwaldzka 238A
autor
- niezależny konsultant ds. transportu miejskiego i regionalnego
autor
- Zarząd Komunikacji Miejskiej w Gdyni, Uniwersytet Gdańsk
Bibliografia
- 1. Bartłomiejczyk M., Misiak P., Połom M., Trolejbusy w Gdyni, 2021, https://www.lubus.info/index.php/autobusy-i-trolejbusy/63-trolejbusy-w-gdyni [dostęp: 26.06.2023].
- 2. Bartłomiejczyk M., Schemat zasilania sieci trolejbusowej, lata: 1948, 1949, 1955, 1961, 1970, 1973, 1975, 1983, 1986, 1990, 1995, 2004, 2006, http://trolejbusy.strefa.pl/zasilanie [dostęp: 12.03.2010].
- 3. Bartłomiejczyk M., Dombrowski J., Połom M., Wyszomirski O., Konwersja autobusu z silnikiem diesla na trolejbus, Książka przygotowana w ramach projektu Trolley realizowanego z programu UE dla Centralnej Europy w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, PKT, Gdynia 2012.
- 4. Bianga H., Powstanie i rozwój komunikacji miejskiej w Gdyni (Część 3: 1970–1989), maszynopis, Gdynia 1990.
- 5. Dane i materiały Przedsiębiorstwa Komunikacji Trolejbusowej sp. z o.o.
- 6. Dziennik Bałtycki, różne numery, 1945–2001.
- 7. Gdynia, Sopot – plan miast, Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych Warszawa-Wrocław 1969, 1970, 1972, 1973, 1974, 1975.
- 8. Gdynia – plan miasta, Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, Warszawa 1976, 1977, 1978, 1979, 1980, 1981.
- 9. Gdynia – plan miasta, Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, Warszawa-Wrocław 1982, 1983, 1984, 1984/85, 1986, 1987, 1988, 1989, 1991.
- 10. Gdynia – plan miasta, Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych im. Eugeniusza Romera SA, Warszawa- Wrocław 1993, 1994.
- 11. Głos Wybrzeża, różne numery, 1957–2002.
- 12. Gromadzki M., Józefowicz M., 60 lat komunikacji trolejbusowej w Gdyni, Towarzystwo Miłośników Gdyni, „Rocznik Gdyński”, 2003, nr 16.
- 13. Gwiazda M., Komunikacja miejska Wybrzeża Gdańskiego, cz. 2, Odbudowa i rozwój w latach 1945–1980, maszynopis, Gdańsk 1992.
- 14. Gwiazda M., Powstanie i rozwój komunikacji miejskiej w Gdyni (Część 1: 1927–1945), Towarzystwo Miłośników Gdyni, „Rocznik Gdyński”, 1983, nr 4.
- 15. Gwiazda M., Powstanie i rozwój komunikacji miejskiej w Gdyni (Część 2: lata 1945–1979), Towarzystwo Miłośników Gdyni, „Rocznik Gdyński”, 1984, nr 5.
- 16. Gwiazda M., Początek drogi, Towarzystwo Miłośników Gdyni, „Rocznik Gdyński”, 1986, nr 7.
- 17. Józefowicz M., Prasowa historia komunikacji miejskiej w Gdyni 1945–1975, https://trojmiasto-komunikacja.prv.pl/ [dostęp: 27.06.2023].
- 18. Józefowicz M., Prasowa historia komunikacji miejskiej w Gdyni 1975–2023, dane niepublikowane, Gdynia 2023.
- 19. Kołodziejski H., Wyszomirski O., 30 lat funkcjonowania Zarządu Komunikacji Miejskiej w Gdyni, „Transport Miejski i Regionalny”, 2022, nr 8.
- 20. Połom M., Palmowski T., Rozwój i funkcjonowanie komunikacji trolejbusowej w Gdyni, Wydawnictwo Bernardinum, Pelplin 2009.
- 21. Połom M., Projekt rewitalizacji i rozwoju komunikacji trolejbusowej w Gdyni współfinansowany ze środków Unii Europejskiej, „Transport Miejski i Regionalny”, 2011, nr 6.
- 22. Połom M., Turżański B., 70 lat trolejbusów w Gdyni, Wydawnictwo Eurosprinter, Rybnik 2013.
- 23. Połom M., Bartłomiejczyk M., Eksploatacja i rozwój infrastruktury oraz taboru Przedsiębiorstwa Komunikacji Trolejbusowej w Gdyni, „Technika Transportu Szynowego”, 2010, nr 7–8.
- 24. Pudło J., Trolejbusy w Polsce, Księży Młyn Dom Wydawniczy, Łódź 2011.
- 25. Pudło J., Katalog trolejbusów, 2021, https://www.lubus.info/index.php/autobusy-i-trolejbusy/3-katalog-trolejbusow [dostęp: 26.06.2023].
- 26. Ratusz, Informacje Rady i Prezydenta Gdyni, różne numery, Referat Relacji z Mediami Urząd Miasta Gdyni, 1991–2023.
- 27. Schematy sieci trakcyjnej Przedsiębiorstwa Komunikacji Trolejbusowej w Gdyni.
- 28. Schematy zasilania sieci trolejbusowej (schemat orientacyjny) 1944, 1948, 1949, 1955, http://trolejbusy.strefa.pl/ [dostęp: 12.03.2010 oraz 10.11.2010].
- 29. Schindler M., Total list of trolleybuses in Gdynia, dane niepublikowane, Berlin 1999.
- 30. Służbowe rozkłady jazdy WPKG-G, WPK w Gdańsku, MPK w Gdyni, MZK w Gdyni, ZKM w Gdyni, 1969–2023.
- 31. Szałucki K., Wyszomirski O., Powstanie Przedsiębiorstwa Komunikacji Trolejbusowej jako kolejny etap restrukturyzacji gdyńskiej komunikacji miejskiej, „Transport Miejski”, 1998, nr 3.
- 32. Uziębło M., Gdynia – Kronika taboru trolejbusowego, dane niepublikowane, Gdańsk 1998.
- 33. Uziębło M., Jacobson K., Gdynia – Kronika numeracji taboru trolejbusowego, dane nie-publikowane, Gdańsk 1999.
- 34. Wieczór Wybrzeża, różne numery, 1957–2002.
- 35. Wyszomirski O., Hebel K., 70 lat trolejbusów w Gdyni, „Autobusy”, 2013, nr 7–8.
- 36. Zarządzenia i polecenia Dyrektora ds. Eksploatacji Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego w Gdyni.
- 37. Zarządzenia Dyrektora Zarządu Komunikacji Miejskiej w Gdyni.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-9e92fd1b-9ea2-4278-9eae-4305ee1e6cad