Kanały bydgoskie i zanik ich udziału w systemie transportowym Polski

• Autorzy: Żurek T.

Warianty tytułu

EN

Bydgoszcz canals and the disappearance of their role in the transport system in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wprowadzone do funkcjonowania określenie Kanał Bydgoski nie odzwierciedla stanu faktycznego występującego od 1915 roku. Sytuacja ta w określonym zakresie trwa nadal i można by założyć, że służy to tuszowania niechlubnych decyzji sprzed lat, kiedy to zaakceptowano rozwiązanie drogowe eliminujące część kanału obejmującą m.in. śluzę nr 3 i 2. Wymieniany po 1915 roku odcinek Kanału Bydgoskiego jako tzw. Stary Kanał Bydgoski pełnił do lat siedemdziesiątych funkcję drogi wodnej alternatywnej dla nowego rozwiązania obejmującego śluzy Czyżkówko i Okole. Zarówno w wymiarze gospodarczym jak i strategicznym pozostawienie pierwotnego odcinka Kanału Bydgoskiego było w pełni uzasadnione. Wymiary użytkowe komór śluz starego odcinka kanału ( śluzy o nr VI – II ) korelują wymiarami nawet obecnie z podobnymi ośmioma obiektami budownictwa hydrotechnicznego drogi wodnej rzeka Warta – Kanał Bydgoski na odcinku od jeziora Gopło. Odcinek starego pierwotnego kanału nawet po przebudowie – przebiegu alternatywnego rozwiązania po aktualnej trasie funkcjonował w okresie 1915 – 1970 wykazując swą użyteczność w całym asortymencie przewożonych ładunków i spławu drogą wodną śródlądową. Stan bieżący w sposób niezaprzeczalny potwierdza istnienie w obszarze miasta Bydgoszczy dwóch odcinków kanałów. W odniesieniu do pozostałej części pierwotnej trasy Kanału Bydgoskiego we wcześniejszych opracowaniach używa się słusznie określenia stary kanał, co jest wyróżnikiem i odniesieniem. Bardziej właściwym obecnie (a już w szczególności od 1970 roku) pozostaje wprowadzenie określenia „pozostałość po odcinku starego kanału bydgoskiego”. Natomiast pojęcie nowy kanał bydgoski (nowy odcinek choć już stuletni) nie występuje, a to zapewne dlatego, że jest on zbudowany jako ciąg istniejącego kanału ze zmodyfikowaną trasą i obejmuje odcinek 1,70 km. Pamiętać należy, że Kanał Bydgoski w wymiarze ponad 240 letnim w całości już od prawie pół wieku nie istnieje. W przedmiotowej sytuacji określić można, że nastąpił nie tylko zanik funkcji kanału ale również jego nazwy.

EN

The term Bydgoszcz Canal does not reflect the real state occurring since 1915 year. In that year it was accepted solution which eliminated the part of canal between lock 3 and 2. After 1915 year the part of canal known as The Old Bydgoszcz Canal was an alternative waterway for a new solution that includes the lock Czyżkówko and Okole. Leaving the original section of the Bydgoszcz Canal was fully justified economically and strategically. The utility dimensions of lock chambers in old part of Canal (lock No. VI - II) even now match to he dimensions of the eight hydraulic engineering objects on waterway Warta River - Bydgoszcz between Canal and Lake Gopło. The current state confirms the existence in the Bydgoszcz city two parts of the canal. Currently (after 1970) is more reasonable to define "a remnant of the part of the Old Bydgoszcz Canal". In contrast, the term a new channel of Bydgoszcz does not occur and this is probably because it was built on base of existing canal with a modified route and have length 1.70 km. It should be remembered that the Bydgoszcz Canal as a whole for nearly half century does not exist. In the present situation can be said that there was not only the the disappearance of canal function but also its name.

Słowa kluczowe

PL

kanały w Polsce; system transportowy; kanały bydgoskie

EN

canal in Poland; transport system; Bydgoszcz Canal

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Logistyka
• Rocznik: 2016
• Tom: nr 3
• Strony: 218--225, CD1
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., tab.

Twórcy

autor

Żurek T.

• Uniwersytet technologiczno – Przyrodniczy w Bydgoszczy

Bibliografia

• [1] Bahke E., Systemy transportowe dziś i jutro, WKŁ, Warszawa 1977.
• [2] Centralny Urząd Gospodarki Wodnej, Centralny Zarząd Wód Śródlądowych, Informator dróg wodnych śródlądowych żeglownych, WKŁ, Warszawa 1961.
• [3] Lijewski T.: Geografia transportu Polski, PWE, Warszawa 1977.
• [4] Praca zbiorowa, Bydgoszcz – Historia – Kultura - Życie gospodarcze, Wydawnictwo Morskie, Gdynia 1959.
• [5] Rożański A., Żegluga śródziemna i drogi wodne, Nakładem Księgarni Polskiej Bernarda połanieckiego, Lwów 1920.
• [6] Tillinger T., Drogi wodne Tom 1, Wydawnictwa Techniczne Ministerstwa Komunikacji, Warszawa 1948.
• [7] Winid W., Kanał Bydgoski, Wydawnictwo Kasy im. Mianowskiego Instytutu Popierania Nauki, Warszawa 1928 Pałac Staszica.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.