Międzynarodowe aspekty ochrony środowiska Morza Bałtyckiego w odniesieniu do zatopionej amunicji chemicznej

• Autorzy: Mazurek M.

Warianty tytułu

EN

International aspects of the Baltic environment protection in reference to dumped chemical munitions

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Po II wojnie światowej duże ilości amunicji chemicznej zatopiono w Morzu Bałtyckim, co powoduje głęboki niepokój społeczności krajów nadbałtyckich. Od 1974 r. wiele wysiłku poświęcono na ochronę środowiska morskiego i przywrócenie jego walorów. W niniejszym opracowaniu przedstawiono wyniki badań środowiskowych dotyczących analizy wybranych niebezpiecznych substancji chemicznych zatopionych w Morzu Bałtyckim. Szczegółowej analizie poddano frakcje wyłowionej bryły iperytu siarkowego oraz dokonano oceny możliwości zniszczenia porzuconego adamsytu w procesie jego stapiania z siarką.

EN

This paper discusses the results of environmental investigations carried out on the sulphur mustard remains of the chemical munition dumped in the Baltic Sea. The fractions of the yperite lump fished up were analysed in detail by several chromatographic techniques combined with chemical visualization, mass spectrometry and atomic emissions detection. The results indicate the presence of a large number of dangerous compounds; some of them were more toxic than sulphur mustard. There also was found arsenic (III), which occurs as a persistent constituent of many chemical munitions. Due to this the destruction possibility of the abandon adamsite in the process of their melting with granulated sulphur was proposed.

Słowa kluczowe

PL

Morze Bałtyckie; ochrona środowiska; amunicja chemiczna; ochrona środowiska morskiego

• Wydawca: Szkoła Główna Służby Pożarniczej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej
• Rocznik: 2011
• Tom: Nr 42
• Strony: 167--182
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., rys.

Twórcy

autor

Mazurek M.

• Katedra Badań Bezpieczeństwa Zakład Modelowania i Analiz, SGSP

Bibliografia

• [1] Andrulewicz E.: War gases and am munition in the Polish Economic Zone of the Baltic Sea, W: Sea Dumped Chemical Weapons: Aspects, Problems and Solutions, Kaffka A.V. (red.), Kluwer Academic Publishers, Dordrecht –Boston–Londyn 1996, s. 9.
• [2] Long T.P.: A global prospective on under water munitions, “Marine Technology Society Journal”, 2009, nr 43, s. 5–9.
• [3] Andreasson-Gren M., Michanek G., Ebbesson J.: Ekonomia i prawo. Ochrona środowiska w Regionie Bałtyckim, „Środowisko Morza Bałtyckiego”, 1992, nr 7, s. 1–55.
• [4] Mazurek M., Witkiewicz Z., Popiel S.: Amunicja chemiczna zatopiona w Bałtyku i jej analiza, „Zeszyty Naukowe WSO im. Tadeusza Kościuszki”, 1999, nr spec.: Substancje toksyczne i niebezpieczne – zagrożenie, utylizacja, s. 75–83.
• [5] Glasby G.P.: Disposal of chemic al weapons in the Baltic Sea, “The Science of the Total Environment”, 1997, nr 206, s. 267–273.
• [6] Mazurek M.: Ogólna charakterystyka zachowania się iperytu siarkowego w wodzie morskiej, „Biuletyn Wojskowej Akademii Techniczn ej”, 2000, nr 49, s. 63–80.
• [7] Hart J., Stock T.: Recent scientific and political development regarding sea-dumped weapons in the Baltic Sea, “ASA Newsletter”, 2008, nr 128, s. 1–16.
• [8] Carton G., Jagusiewicz A.: Historic disposal of munitions in U.S. and European coastal waters, how historic information can be used in characterizing and managing risk, “Marine Technology Society Journal”, 2009, nr 43, s. 16–32.
• [9] Mazurek M., Witkiewicz Z., Śliwakowski M.: Analysis of the Yperite Block Fished up from the Baltic Sea, “Journal of Planar Chromatography A” 2000, nr 13, s. 359–364.
• [10] Mazurek M., Witkiewicz Z., Stefaniak Z.: Overpressured layer chromatography, “Analytical Chemistry”, 1997, nr 42, s. 767–786.
• [11] Mazurek M., Popiel S., Witkiewicz Z.: Analiza za pomocą chromatografii gazowej ze spektrometrią emisji atomowej iperytu siarkowego i produktów jego przemian w bryle iperytowej wyłowionej z Bałtyku, „Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej” 2000, nr 49, s. 101–114.
• [12] Mazurek M., Witkiewicz Z., Śliwakowski M.: Identyfikacja za pomocą GC-MS produktów przemian iperytu siarkowego w bryle iperytowej wyłowionej z Morza Bałtyckiego, „Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej” 2000, nr 49, s. 89–100.
• [13] Starostin L., Mazurek M., Neffe S., Witkiewicz Z.: Metody niszczenia adamsytu, Cz. I. Ogólna charakterystyka metod niszczenia adamsytu, „Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej” 1996, nr 45, s. 135–150.
• [14] Starostin L., Mazurek M., Neffe S., Witkiewicz Z., Konopski L.: Metody niszczenia adamsytu, Cz. II. Koncepcja zniszczenia składowanego w Polsce adamsytu, „Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej” 1996, nr 45, s. 151–171.
• [15] Mazurek M.: Degradacja toksycznych substancji arsenoorganicznych w procesie zestalania z siarką, Ochrona środowiska i zasobów naturalnych, 2007, nr 33, s. 40–44.
• [16] Shieh C.S.: Criteria of selecting Toxicity Characteristic Leaching Procedure (TCLP) and Synthetic Precipation Leaching Procedure (SPLP). Tests to characterize special wastes, University of Florida, Florida 2001.
• [17] Mazurek M., Popiel S., Witkiewicz Z., Śliwakowski M.: Capillary gas chromatography – atomic emission spectroscopy – mass spectrometry analysis of sulphur mustard and transformation products in a block recovered from the Baltic Sea, ”Journal of Chromatography A.” 2001, nr 919, s. 133–145.
• [18] Tornes J.A., Voie O.A., Ljones M., Opstad A.M., Bjerkseth L.H., Hussain F.: Investigation and risk assesment of ships loaded with chemic al scuttled in Skagerrak, Statens Forrurensningstilsyn (SFT), Kjeller, 2002, s. 74.
• [19] Kaffka A.V. (ed.): Sea Dumped Chemical Weapons: Aspects, Problems and Solutions, Kluwer Acad. Publ., Dordrecht–Boston–Lon don 1996.
• [20] Mazurek M.: Polskie doświadczenia związane z oznaczaniem i utylizacją wybranych substancji toksycznych, W: Buchalik K. (red.), Zadania polskiego przemysłu chemicznego wynikające z postanowień Konwencji o Zakazie Broni Chemicznej oraz doświadczenia z przebiegu inspekcji polskich zakładów przemysłowych w 1998 r., Departament Kontroli Eksportu Ministerstwa Gospodarki, Warszawa 1999, s. 45–57.