Czynniki żywieniowe w aspekcie profilaktyki chorób układu krążenia u funkcjonariuszy służb mundurowych

• Autorzy: Białecka-Dębek Agata , Orysiak Joanna , Łastowiecka-Moras Elżbieta

Identyfikatory

DOI

10.54215/BP.2025.2.3.Bialecka-Debek

Warianty tytułu

EN

Nutritional factors in the aspect of prevention of circulatory system diseases in uniformed services officers

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Funkcjonariusze służb mundurowych popełniają wiele błędów żywieniowych, które w połączeniu ze specyfiką pracy, stresem i z innymi czynnikami mogą zwiększać ryzyko rozwoju chorób układu krążenia w tej grupie zawodowej. Dieta w profilaktyce chorób układu krążenia powinna zawierać przede wszystkim owoce, warzywa, produkty pełnoziarniste, orzechy, nasiona roślin strączkowych, ryby i produkty mleczne, a ograniczać spożycie mięsa czerwonego (zwłaszcza przetworzonego) oraz produktów zawierających nasycone kwasy tłuszczowe i tłuszcze trans i/lub sól kuchenną. Warto podkreślić, że przestrzeganie zasad zdrowej diety pozwala na dostarczenie wszystkich niezbędnych składników odżywczych i nie wymaga dodatkowej suplementacji.

EN

Uniformed services officers make many dietary mistakes, which, combined with the nature of their work, stress and other factors, may increase the risk of developing cardiovascular diseases in this professional group. The diet aimed at cardiovascular disease prevention should primarily include fruits, vegetables, whole grains, nuts, legumes, fish and dairy products, while limiting red meat (especially processed meat) and products containing saturated fatty acids and trans fats and/or table salt. It is important to emphasize that following the principles of a healthy diet ensures the provision of all essential nutrients and does not require additional supplementation.

Słowa kluczowe

PL

żywienie; składniki odżywcze; zdrowa dieta

EN

nutrition; nutrients; healthy diet

• Wydawca: Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
• Rocznik: 2025
• Tom: nr 2
• Strony: 18--23
• Opis fizyczny: Bibliogr. 32 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Białecka-Dębek Agata

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego

• https://orcid.org/0000-0002-7823-7134

autor

Orysiak Joanna

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Czerniakowska 16, 00-701 Warszawa, Polska

• https://orcid.org/0000-0002-4998-2274

autor

Łastowiecka-Moras Elżbieta

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Czerniakowska 16, 00-701 Warszawa, Polska

• https://orcid.org/0000-0003-1386-9613

Bibliografia

• [1] ROTH G.A. et al. Global Burden of Cardiovascular Diseases and Risk Factors, 1990-2019: Update From the GBD 2019 Study. Journal of the American College of Cardiology. 2020, 76(25): 2982-3021; doi:
• 10.1016/j.jacc.2020.11.010.
• [2] WOJTYNIAK B., GORYŃSKI P. (red.) Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowania 2022. Warszawa: NIZP-PZH, 2022, https://www.pzh.gov.pl/raport-sytuacja-zdrowotna-ludnosci-polski-i-jejuwarunkowania.
• [3] ZIMMERMAN F.H. Cardiovascular disease and risk factors in law enforcement personnel: a comprehensive review. Cardiology in Review. 2012, 20(4):159-166; doi: 10.1097/CRD.0b013e318248d631.
• [4] VIOLANTI J.M. et al. Dying for the job: police mortality, 1950-2018. Policing. 2021, 44(6): 1168-1187; doi: 10.1108/pijpsm-06-2021-0087.
• [5] LEE J. et al. Risk of Cerebro-Cardiovascular Diseases among Police Officers and Firefighters: A Nationwide Retrospective Cohort Study. Yonsei Medical Journal. 2022, 63(6): 585-590; doi: 10.3349/ymj.2022.63.6.585.
• [6] LEE W.R. et al. Comparison of the risks of occupational diseases, avoidable hospitalization, and all-cause deaths between firefighters and non-firefighters: A cohort study using national health insurance claims data. Frontiers in Public Health. 2023, 10:1070023; doi: 10.3389/fpubh.2022.1070023.
• [7] CZAJA-MITURA I. i in. Czynniki ryzyka chorób układu krążenia (CVD) a stres życiowy i zawodowy u policjantów. Medycyna Pracy. 2013, 64(3): 335-348; doi: 10.13075/mp.5893.2013.0029.
• [8] VARVARIGOU V. et al. Law enforcement duties and sudden cardiac death among police officers in United States: case distribution study. British Medical Journal. 2014, 349: g6534; doi: 10.1136/bmj.g6534.
• [9] JEUNG D.Y. et al. Effects of Emergency Duties on Cardiovascular Diseases in Firefighters: A 13-Year Retrospective Cohort Study. Journal of Occupational and Environmental Medicine. 2022, 64(6): 510-514;doi: 10.1097/JOM.0000000000002490.
• [10] GIELERAK G. et al. The Prevalence of Cardiovascular Risk Factors among Polish Soldiers: The Results from the MIL-SCORE Program. Cardiology Research and Practice. 2020, 4: 1-7; doi: 10.1155/2020/3973526.
• [11] TRZECIAK B.G. et al. Cardiovascular risk factors among Polish employees of uniformed services. International Journal of Occupational Medicine and Environmental Health. 2023, 36(5): 656-671; doi: 10.13075/ijomeh.1896.02205.
• [12] VISSEREN F.L.J. i in. Wytyczne ESC 2021 dotyczące prewencji chorób układu sercowo-naczyniowego w praktyce klinicznej opracowane przez Grupę Roboczą do spraw prewencji chorób sercowo-naczyniowych w praktyce klinicznej z przedstawicielami Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC, European Society of Cardiology) oraz 12 towarzystw medycznych. Zeszyty Edukacyjne Kardiologia Polska. 2021, 5: 1-122.
• [13] PIEPOLI M.F. i in. Wytyczne ESC dotyczące prewencji chorób układu sercowo-naczyniowego w praktyce klinicznej w 2016 roku. Kardiologia Polska. 2016, 74(9), 821–936; doi: 10.5603/KP.2016.0120.
• [14] LICHTENSTEIN A.H. et al. 2021 Dietary Guidance to Improve Cardiovascular Health: A Scientific Statement From the American Heart Association. Circulation. 2021, 144(23): e472-e487; doi: 10.1161/CIR.0000000000001031.
• [15] YANG J. et al. Dietary Preferences and Nutritional Information Needs among Career Firefighters in the United States. Global Advances in Health and Medicine. 2015, 4: 16–23; doi:10.7453/gahmj.2015.050.
• [16] KADIWAR P. et al. Dietary Intake among Members of a Volunteer Fire Department Compared with US Daily Dietary Recommendations. Journal of Occupational and Environmental Medicine. 2021, 63: 147-150; doi: 10.1097/JOM.0000000000002102.
• [17] ANYŻEWSKA A. et al. Fat Mass Index and dietary behaviours of the Polish Border Guard officers. Roczniki Państwowego Zakładu Higieny. 2019, 70(2): 201–208; doi: 10.32394/rpzh.2019.0071.
• [18] JOYCE J. et al. [online:] Nutrition and Heart Health in the Fire Service. Oklahoma Cooperative Extension Service. T-3624. https://extension.okstate. edu/fact-sheets/print-publications/t/nutrition-and--heart-health-in-the-fire-service-t-3624.pdf.
• [19] MACKENZIE-SHALDERS K.L. et al. Dietary Intake in Law Enforcement Personnel: Occupation Is an Additional Challenge for Changing Behavior. Nutrients. 2022, 14(7): 1336; doi: 10.3390/nu14071336.
• [20] WOLNICKA K., TARASZEWSKA A.M. (red.). Dieta dla zdrowia serca i układu krążenia. Warszawa: NIZP PZH - PIB, 2022, https://ncez.pzh.gov.pl/wp-content/uploads/2023/10/3.-Dieta-dla-Zdrowia-i-ukladu-krazenia-10.2023.pdf.
• [21] MENTE A. et al. Diet, cardiovascular disease, and mortality in 80 countries. European Heart Journal. 2023, 44(28): 2560-2579; doi: 10.1093/eurheartj/ehad269.
• [22] LI Y. et al. Saturated fats compared with unsaturated fats and sources of carbohydrates in relations to risk of coronary heart disease: a prospective cohort study. Journal of the American College of Cardiology. 2015, 66(14): 1538–1548; doi: 10.1016/j.jacc.2015.07.055.
• [23] KUNACHOWICZ H. i in. Tabele składu i wartości odżywczej żywności. PZWL. Wydanie 2 zmienione. Warszawa 2020.
• [24] CHAREONRUNGRUEANGCHAI K. et al. Dietary Factors and Risks of Cardiovascular Diseases: An Umbrella Review. Nutrients. 2020, 12(4):1088; doi: 10.3390/nu12041088.
• [25] HE F.J. et al. Salt Reduction to Prevent Hypertension and Cardiovascular Disease: JACC State-of-the-Art Review. Journal of the American College of Cardiology. 2020, 75(6): 632-647; doi: 10.1016/j.jacc.2019.11.055.
• [26] RYCHLIK E. i in. (red.). Normy żywienia dla populacji Polski. Warszawa: NIZP PZH-PIB, 2024.
• [27] SONG H.J. et al. High consumption of salt-fermented vegetables and hypertension risk in adults: a 12-year follow-upstudy. Asia Pacific Journal of Clinical Nutrition. 2017, 26(4): 698-707; doi: 10.6133/apjcn.042016.13.
• [28] KULCZYŃSKI B. i in. Znaczenie wybranych przypraw w chorobach sercowo-naczyniowych. Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej. 2016, 70: 1131-1141.
• [29] JAROSZ M. i in. Czy wiesz ile potrzebujesz białka? Warszawa: Instytut Żywności i Żywienia, 2019, https://ncez.pzh.gov.pl/wp-content/uploads/2021/03/broszura_bialko.pdf.
• [30] BECHTHOLD A. et al. Food groups and risk of coronary heart disease, stroke and heart failure: A systematic review and dose-response meta-analysis of prospective studies. Critical Reviews in Food Science and Nutrition. 2019, 59(7): 1071-1090; doi: 10.1080/10408398.2017.1392288.
• [31] NEUENSCHWANDER M. et al. Substitution of animal-based with plant-based foods on cardiometabolic health and all-cause mortality: a systematic review and meta-analysis of prospective studies. BMC Medicine. 2023, 21(1): 404; doi: 10.1186/s12916-023-03093-1.
• [32] GEHRING J. et al. Consumption of Ultra-Processed Foods by Pesco-Vegetarians, Vegetarians, and Vegans: Associations with Duration and Age at Diet Initiation. The Journal of Nutrition. 2021, 151(1): 120-131; doi: 10.1093/jn/nxaa196.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki (2025).