Wrażliwość na kontrast jako jeden z wyznaczników bezpiecznego kierowania pojazdem

• Autorzy: Ucińska M. , Dobrzyńska M.

Warianty tytułu

EN

Contrast sensivity as a one of the safe driving determints

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Bezpieczeństwo na drodze wymaga sprawnego funkcjonowania narządu wzroku u kierowcy. O ile w badaniach medycznych, psychologicznych bierze się pod uwagę ostrość widzenia, widzenie stereoskopowe, widzenie zmierzchowe, wrażliwość na olśnienie, o tyle pomija się badanie wrażliwości na kontrast, czyli zdolność układu wzrokowego do odróżniania przedmiotu od jego tła, mającego duże znaczenie z punktu widzenia profilaktyki bezpieczeństwa ruchu drogowego. Artykuł przedstawia rozważania oraz wyniki badań dotyczące znaczenia sprawności widzenia w warunkach zmniejszonej jasności oświetlenia dla prawidłowego wykonywania czynności kierowania pojazdem. Prezentuje również Zaawansowany Tester Widzenia (FVA - Functional Vision Analyzer) jako specjalistyczne urządzenie do badania wrażliwości na kontrast u kierowcy.

EN

Road safety requires from the driver the proper functioning of his eyes. While in medical, psychological driver tests the visual acuity, stereoscopic vision, twilight vision and sensitivity to glare are taken into account, it ignores contrast sensitivity - the ability of the visual system to distinguish between an object and its background, which is very important for road safety prevention. The article presents considerations and research findings on the influence of efficiency of vision in reduced illumination conditions on the driving performance. It also presents Functional Vision Analyzer (FVA) as a special equipment for evaluating drivers‘ contrast sensitivity.

Słowa kluczowe

PL

badania kierowców; bezpieczeństwo drogowe; Zaawansowany Tester Widzenia

EN

drivers tests; road safety; Functional Vision Analyzer

• Wydawca: Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM". sp. z o.o.
• Czasopismo: Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
• Rocznik: 2013
• Tom: R. 14, nr 3
• Strony: 523--532
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz., wykr., pełen tekst na CD

Twórcy

autor

Ucińska M.

• Instytut Transportu Samochodowego w Warszawie, Zakład Psychologii Transportu i Fizjologii

autor

Dobrzyńska M.

• Instytut Transportu Samochodowego w Warszawie, Zakład Psychologii Transportu i Fizjologii

Bibliografia

• 1. Ball K., Owsley C. (1991) Identifying Correlates of Accident Involvement for the Older Driver, Human Factors: The Journal of the Human Factors and Ergonomics Society. vol. 33 583-595.
• 2. Bauer G. M., Frumkes T. E., Holstein G. R. (1983). The influence of rod light and dark adaptation upon rod-cone interaction. The Journal of Physiology 337, 121-135.
• 3. Bąk J., Tokarczyk E., Ucińska M., Masłowski S. (2004). Opracowanie założeń oraz procedury psychometrycznej weryfikacji aparatury do psychologicznych badań kierowców, Część V. s. 1-6, Praca statutowa nr 6505/ZPT/04, ITS, Warszawa - materiał niepublikowany.
• 4. Dębiec, M. (2001). Night Vision System 2 (NIVIS 2) RETINA 3(6)/2001.
• 5. Dyrektywa Komisji Europejskiej 2009/113/WE z dnia 25 sierpnia 2009 r. zmieniająca dyrektywę 2006/126/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie praw jazy.
• 6. Horowski, P. (2003). Badania psychologiczne w ciemni. W: Metodyka psychologicznych badań kierowców. (red.) Rotter, T. Warszawa: Instytut Transportu Samochodowego.
• 7. Horowski, P. (2003). Badanie widzenia przestrzennego.. W: Metodyka psychologicznych badań kierowców. (red.) Rotter, T. Warszawa: Instytut Transportu Samochodowego.
• 8. Horowski, P. (2012). Procesy psychomotoryczne a kierowanie pojazdem. W: Psychologiczne badania kierujących pojazdami. Vademecum psychologa Transportu. (red.) Tokarczyk, E. Warszawa: Instytut Transportu Samochodowego.
• 9. Jędrzejczak-Młodziejewska, J., Krawczyk, A., Szaflik, J. P. (2010). Badanie wrażliwości na kontrast testerem wzroku Functional Vision Analyzer. W: Okulistyka 3(II)/2010. Warszawa: Katedra i Klinika Okulistyki II Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
• 10. Kearns, L. (1988). Contrast sensivity used in following glaucoma. Ocular Surgery News, 6, 15.
• 11. Kordelewska, A. (1999). Czynności wzroku. Materiał niepublikowany.
• 12. Laudańska-Olszewska I., Biesiadka M., Omulecka M. (2011). Ocena okulistyczna zdolności do prowadzenia pojazdów samochodowych u kierowców po 60 roku życia. Okulistyka wydanie 4-6 s. 156.
• 13. Marrington S., Horswill M., Wood J. (2008). The effect of simulated cataracts on drivers hazard perceptron ability, optometry and Vision science. 85, 12, s. 1121-1127.
• 14. Owsley C., Stalvey B., Wells J., Sloane M., McGwin G. (2001). Visual risk factors for cash involvement in older drivers with cataract. Arch Ophthalmol; 119:881-887.
• 15. Pepose J. S. (2009). Cataractas, Contrast sensivity, and IOLs. Cataract & Refractive surgery today, March, s. 58-61.
• 16. Retinis Pigmentosa-choroba nieusuwanych śmieci. Miesięcznik Fundacji Polskich Niewidomych i Słabowidzących „Trakt“ Rok V, Nr 3(46)/09.
• 17. Tarnowski, A. (2012). Widzenie zmierzchowe a bezpieczeństwo na drogach. Transport Samochodowy 1-2012. Warszawa: Instytut Transportu Samochodowego.
• 18. Test funkcjonalnej ostrości wzroku w kontraście F.A.C.T. Opis urządzenia i instrukcja użytkowania.
• 19. Unarski, J. (2002). Wypadki w warunkach ograniczonej widoczności. W: Wypadki drogowe. Vademecum biegłego sądowego. (red.) Wierciński, J., Reza, A. Kraków: Wydawnictwo Instytutu Ekspertyz Sądowych.
• 20. Wróblewski A. (2010). Wady wzroku i oczu. Źródło: www.okularyporadnik.pl
• 21. Wypadki drogowe w Polsce w 2011r. (2012). Komenda Główna Policji, Warszawa.