Pierwsza regulacja unijna w zakresie przywozu dóbr kultury spoza Unii Europejskiej – jej znaczenie dla rodzimego rynku i krajowego porządku prawnego

Dobosz, Kamil

doi:10.48234/WK67LEGAL

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Pierwsza regulacja unijna w zakresie przywozu dóbr kultury spoza Unii Europejskiej – jej znaczenie dla rodzimego rynku i krajowego porządku prawnego

Autorzy

Dobosz Kamil

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

DOI

10.48234/WK67LEGAL

Warianty tytułu

First-ever EU regulation on the import of non-EU cultural goods – its significance to the domestic market and the national legal system

Języki publikacji

PL EN

Abstrakty

Artykuł podejmuje temat najnowszej regulacji z obszaru unijnego prawa ochrony dziedzictwa kulturowego w związku z Rozporządzeniem 2019/880 w sprawie wprowadzania i przywozu dóbr kultury. Jest to pierwszy unijny akt normujący tę materię, przede wszystkim odpowiadający potrzebie przeciwdziałania grupom przestępczym i terrorystycznym, które odnoszą korzyści ze zrabowanych dóbr kultury, w szczególności z terytoriów dotkniętych konfliktami zbrojnymi. Wpisuje się zatem w pejzaż aktów poświęconych ochronie dóbr kultury – odpowiada potrzebom teraźniejszości w celu ochrony przeszłości i z myślą o przyszłości. W artykule, poza wstępną krótką charakterystyką rozporządzenia, omawiane są znaczenie i wpływ nowej regulacji na polski system prawny, rodzimy rynek dóbr kultury oraz obowiązki podmiotów publicznych i prywatnych wynikające z analizowanego unormowania. Zawarto w nim również postulat dalszych zmian w prawie w aspekcie możliwych sankcji, aby osiągnąć jeszcze ambitniejsze cele niż założone dla samego rozporządzenia.

This paper discusses the latest regulation from the field of EU law concerning the protection of cultural heritage, associated with the passing of Regulation 2019/880 the introduction and the import of cultural goods. It is the first EU act that regulates this matter, and reflects the need to counter criminal and terrorist groups that profit from the robbery of cultural goods, especially from territories where armed conflicts take place. This is aligned with the greater landscape of acts dedicated to the preservation of cultural goods—it answers the needs of the present with the intent to protect the past, while thinking of the future. In the paper, apart from a brief overview of the regulation, the significance and impact of the new regulation on the Polish legal system, the domestic cultural goods market, and the duties of public and private entities rooted in the act analyzed are presented. The paper also includes a postulate for further changes to the law in the aspect of possible sanctions, so as to meet goals that are even more ambitious than those of the regulation itself.

Słowa kluczowe

dobra kultury spoza Unii Europejskiej przywóz dóbr kultury wprowadzanie dóbr kultury unijne prawo ochrony dziedzictwa kulturowego rynek dóbr kultury

non-Union cultural goods import of cultural goods introduction of cultural goods EU law on cultural heritage protection cultural goods market

Wydawca

Zarząd Główny Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków

Czasopismo

Wiadomości Konserwatorskie

Rocznik

2021

Tom

Nr 67

Strony

171--180

Opis fizyczny

Bibliogr. 24 poz.

Twórcy

autor

Dobosz Kamil

Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

https://orcid.org/0000-0003-2438-6369

Bibliografia

Opracowania / Secondary sources
1. Gerecka-Żołyńska Anna, Realizacja międzynarodowych standardów ochrony dziedzictwa kulturalnego w polskiej ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2006, nr 4.
2. Jagielska-Burduk Alicja, Nabycie własności dobra kultury od nieuprawnionego. Wybrane zagadnienia, „Santander Art and Culture Law Review” 2015, nr 1.
3. Jakubowski Andrzej, Jakubowski Olgierd, Pierwokup przy wywozie dóbr kultury za granicę – analiza kierunkowych zmian w prawie polskim, [w:] Kultura w praktyce. Zagadnienia prawne, t. 3: Muzea a rynek sztuki. Aspekty prawne, red. Alicja Jagielska-Burduk, Wojciech Szafrański, Poznań 2014.
4. Mazur Anna, Prawne aspekty restytucji dóbr kultury po I wojnie światowej. Krótka lekcja z przeszłości, „Wiadomości Konserwatorskie – Journal of Heritage Conservation” 2019, nr 59.
5. Niżnik-Dobosz Iwona, Prawne aspekty fachowości organu administracyjnego na przykładzie organów ochrony zabytków, [w:] Samorząd terytorialny, architektura, dzieła sztuki, prawo, red. Piotr Dobosz, Anna Mazur, Witold Górny, Bartłomiej Mazurek, Adam Kozień, Kraków 2018.
6. Niżnik-Mucha Agata, Metoda konstytucyjnej regulacji w przedmiocie ochrony dziedzictwa narodowego i dóbr kultury - zarys rozważań, „Wiadomości Konserwatorskie – Journal of Heritage Conservation” 2019, nr 60.
7. Pauwelyn Joost, Salles Luiz Eduardo, Forum Shopping before International Tribunals: (Real) Concerns, (Im)Possible Solutions, „Cornell International Law Journal” 2009, nr (42) 77.
8. Szafrański Wojciech, Mity i patologie obrotu dziełami sztuki, „Santander Art and Culture Law Review” 2015, nr 1.
9. Szepelak Katarzyna, Nowa ustawa o restytucji narodowych dóbr kultury – paradoksy transpozycji przepisów unijnych do prawa polskiego, „Europejski Przegląd Sądowy” 2017, nr 12.
10. Zalasińska Katarzyna, Przeciwdziałanie nielegalnemu przywozowi, wywozowi i przenoszeniu własności dóbr kultury – wybrane uwagi w związku z wdrożeniem Konwencji UNESCO z 1970 r. w Polsce, „Santander Art. and Culture Law Review” 2015, nr 1.
11. Zalasińska Katarzyna, Wpływ zmiany przepisów dotyczących wywozu zabytków za granicę na rynek sztuki w Polsce, [w:] Rynek sztuki. Aspekty prawne, red. Wojciech Kowalski, Katarzyna Zalasińska, Warszawa 2011.
Akty prawne / Legal acts
12. Ustawa z 6 czerwca 1997 Kodeks karny, Dz.U. 2020, poz. 1444, 1517.
13. Ustawa z 23 lipca 2003 o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, Dz.U. 2020, poz. 282, z późn. zm.
14. Ustawa z 16 listopada 2016 o Krajowej Administracji Skarbowej, Dz.U. 2020, poz. 505, 568, 695, 1087, 1106 i 2320.
15. Rozporządzenie Rady (WE) nr 116/2009 z 18 grudnia 2008 w sprawie wywozu dóbr kultury, Dz.U. L 39 z 10.2.2009.
16. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/60/ UE z 15 maja 2014 w sprawie zwrotu dóbr kultury wyprowadzonych niezgodnie z prawem z terytorium państwa członkowskiego, zmieniająca rozporządzenie (UE) nr 1024/2012, Dz.U. L 159 z 28.5.2014.
17. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/880 z 17 kwietnia 2019 w sprawie wprowadzania i przywozu dóbr kultury, Dz.U. L 151 z 7.6.2019.
18. Ustawy z 15 kwietnia 2021 o zmianie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej, Dz.U. poz. 954.
Źródła elektroniczne / Electronic sources
19. https://assets.kpmg/content/dam/kpmg/pl/pdf/2018/11/pl-Rynek-dobr-luksusowych-w-Polsce-2018.PDF.
20. https://www.forbes.pl/inwestowanie/rynek-dziel-sztuki-w-polsce-w-2020-i-2021-roku-eksperci-kresla-scenariusze/0w81r4r.
21. https://www.gov.pl/web/premier/Projekt-ustawy-o-zmianie-ustawy-o-ochronie-zabytkow-i-opiecenad-zabytkami-oraz-ustawy-o-krajowej-administracji-skarbowej.
22. https://www.mazowieckie.kas.gov.pl/urzad-skarbowy-w-wolominie/wiadomosci/aktualnosci/-/asset_publisher/5Afp/content/kas-chroni-nas-i-naszedziedzictwo-kulturowe?redirect=http%3A%2F%2F www.mazowieckie.kas.gov.pl%2Furzad-skarbowy-w-wolominie%3Fp_p_id%3D101_INSTANCE_i4Wm%26p_p_lifecycle%3D0%26 p_p_state%3Dnormal%26p_p_mode%3Dview%26p_p_col_id%3D_118_INSTANCE_L4bG__column-1%26p_p_col_count%3D1.
23. https://www.prawo.pl/prawo/wwozenie-nielegalnych-dobr-kultury-stalo-sie-karalne,508334.html.
24. https://wiadomosci.onet.pl/rzeszow/medyka-kas-udaremnila-przemyt-zabytkowych-ikon/yfv1bb7.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-9bfa4408-c4be-4b4d-8fbe-a418ff342d36