Teoria i praktyka kreowania metropolii totalnej na przykładzie Pekinu

• Autorzy: Kosiński W.

Warianty tytułu

EN

The theory and practice of creating a total metropolis the exmple of Beijing

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Zaprezentowano syntezę najnowszych badań nad kształtowaniem struktury przestrzennej Pekinu. Proces ten, trwa od tysięcy lat, na przemian w formie erupcji albo stagnacji. Przemiany te osiągają albo progres metropolitalny, albo przeciwnie – obfitowały w tendencje i wydarzenia tragiczne, a nawet zbrodnicze i ludobójcze. Pekin stanowi obraz malowany przez uwarunkowania w zakresie władzy, polityki zewnętrznej i wewnętrznej, czynników społecznych, materialnych i niematerialnych, np. filozoficznych i religijnych / ateistycznych. Stanowi zarówno ekscytujący i niepowtarzalny przypadek indywidualny, jak też przynosi światu liczne wzorce dla dobrego naśladowania i kontynuacji nawet w innych warunkach cywilizacyjnych i kulturowych.

EN

The essay presents a synthesis of the latest research results regarding the shaping of the spatial structure of Beijing. This process has been ongoing for thousands of years, constantly either erupting or stagnating. The changes themselves have either involved metropolitan progress or quite the opposite - tendencies and occurrences replete with tragic consequences, bordering on the criminal or even genocidal. Beijing is like a picture painted by the conditions depending on political power, domestic and foreign policy, social conditions - those both material and immaterial like philosophical or religious/non-religious principles. It is also a fascinating and unique research case, which provides the world with numerous patterns that can be emulated and continued even in different cultural conditions.

Słowa kluczowe

PL

artyzm; Chiny; metropolia; Pekin; społeczeństwo; władza; światopogląd

EN

artistry; China; metropolis; Beijing; society; power; worldview

• Wydawca: Wydawnictwo Uczelniane Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie
• Czasopismo: Przestrzeń i Forma
• Rocznik: 2015
• Tom: nr 24/1
• Strony: 7--40
• Opis fizyczny: Bibliogr. 31 poz., zdj.

Twórcy

autor

Kosiński W.

• Politechnika Krakowska, Wydział Architektury, Pracownia Proj. Arch. Krajobrazu

Bibliografia

• [1] Batty M. 2007. Cities and Complexity. Understanding Cities with Cellular Automata, Agentbased Models, and Fractals. The MIT Press. Cambridge Mass., London, 565 ss.
• [2] Best Tall Buildings 1948 – 2015. 2015. Ed. Wood, Antony & Henry Steven. Council on Tall Buildings and Urban Habitat CTBUH &The Images Publishing Group, Chicago. 280 p.
• [3] Calvino I. 2013. Niewidzialne Miasta. Wydawnictwo W.A.B. Warszawa, 134 s., passim.
• [4] D’Ormesson Jean. 1975. Chwała Cesarstwa. Czytelnik. Warszawa 598 s.
• [5] Gajcy T. 1992. Wiersze Wybrane. Wyd. Profile. Warszawa 110 s.
• [6] Gąssowski J. 2008. Prahistoria sztuki. Trio. Warszawa, 260 ss.
• [7] Great Leap forward. 2002. Red. Koolhaas, Rem i in. Taschen. Köln, 800 p.
• [8] Haijan Liu., Stapleton K. 2006. Chinese Urban History. State of the Field. W: China Information. Wyd. Sage Publications, Journals. Numer 3. Zeszyt 20. Londyn, s. 391-427.
• [9] Haliżak M. E. 2013. One International Relation or Many? Multiple Worlds, Multiple Crises, Materiały: Ósmy Paneuropejski Kongres Stosunków Międzynarodowych. http://ptsm.edu.pl/index.php?option+com_content&view+articler&id+74.8-paneuropejskikongres-stosunkow-miedzynarodowych, dostęp 2013_12_10.
• [10] Hsu Immanuel. 2000. The rise of modern China. Oxford University Press. Oxford, s. 595 – 590.
• [11] Jencks Charles. 2007. Znaczenia chińskiego ogrodu. W: Estetyka chińska. Red. Zemanek, Adina. Wyd. Universitas. Kraków, s. 337-345.
• [12] Jian Ma. 2010. Pekińska koma. Zysk i S-ka Wydawnictwo. Poznań, 706 s., passim.
• [13] Keswick Maggie. 2007. Okiem malarza. W: Estetyka Chińska. Red. Zemanek, Adina. Wyd. Universitas. Kraków, s. 319-335.
• [14] Koolhaas Rem, Craciun Mihai. Dr Sun Yat-Sen’s 1922 proposal for a new northern harbor. In: Great Leap forward. Taschen. Köln, p. 67 – 89.
• [15] Kosiński W. Sztuka urbanistyki na tle Chin - zarys ewolucji. Charakterystyka wybranych małych miast. The art of urban design in relation to China - the outline of the evolution. A characteristic of the selected small towns. Przestrzeń i Forma nr 23 / Zeszyt 1_2015 Space & Form no 23 / Part 1_2015 s./p. 7 – 36.
• [15a] Kosiński W. 2015. Kształtowanie krajobrazu miast chińskich na przykładzie Szenzen. Creating a landscape of Chinese cities on the example of Shenzhen. Czasopismo Techniczne. Technical Transactions. Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej ( w druku).
• [16] Kozyra A. 2010. Asymetria (fukinsei). Prostota (kanso). Wzniosłość (kokö). W: Estetyka zen. Wydawnictwo Trio. Warszawa, s. 382-387 (440 s.)
• [17] Lancaster Roy. 1989. Travels In China. A Plantsman’s Paradise. Wyd. Antique Collectors’ Club. Woodbridge, 516 s., passim
• [18] Li Dongquan. 2015, Policy, Space and Governance: Lessons from Beijing. Business and Public Administration Studies. Vol. 9, No 1. Washington Institute of China Studies (WICS). Washington DC, s. 155.
• [19] Malisz B. 1981. Zarys teorii kształtowania układów osadniczych. Arkady, Warszawa 296 ss.
• [20] Menzies Gavin. 2002. 1421 – rok w którym Chińczycy odkryli Amerykę i opłynęli świat. Amber. Warszawa, 464 s.; oraz, tenże: 2009.1434 – rok w którym wspaniała chińska flota pożeglowała do Włoch i zapoczątkowała Renesans. Amber. Warszawa, 336 s.
• [21] Nowe Dialogi konfucjańskie. Próba rekonstrukcji. 2014. Red. Quian Ning. Wyd. Firma Księgarska Olesiejuk. Ożarów Mazowiecki, 278 s.
• [22] Old maps of Beijing 1 http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Old_maps_of_Beijing
• [23] Old maps of Beijing 2 http://www.drben.net/ChinaReport/Beijing/MapsofBeijing/Historic_Maps_Beijing/Beijing-Lay-out_Imperial_City.html.
• [24] Pao Basil.2007. Bei’jing Municipality, w: China revealed. A portrait of the Rising Dragon. Weidenfeld & Nicholson. London, p.174 – 183.
• [25] Polo Marco. 2010. Opisanie świata. Wydanie nowe z przedmową Umberto Eco. W.A.B., seria Terra Incognita. Warszawa, 856 s. Wydanie klasyczne: Polo, Marko. 1954. Opisanie świata. P.I.W. Warszawa, 805 s.
• [26] Sit Victor, Funk, Shuen. 2010. Chinese City and Urbanism: Evolution and Development. World Scientific Publishing Co. Inc. Academic Complete. River Edge. New Jersey, 356 p.
• [27] Spence Jonathan David. 1999. The search for modern China. Norton & Company. London - New York. 828 p.
• [28] Sun Jat Sen. 1929. The international development oh China. G.P. Putnam’s Sons. London – New York, p.84.
• [29] Wang Czen (Chen). 2009. Wszystko pod Niebem miało swój początek. W: Tao Pokoju. Helion Power One Press S.A. Gliwice, s. 191-193.
• [30] White Antony. 2002. The Forbidden City. Great Wall Publications - People’s Fine Arts Publishing House. Pekin, 64 s.