Modernism in the Architecture of Poznań after 1945 Based on the Example of Residential Complementary Development

• Autorzy: Nadolny A.

Warianty tytułu

PL

Modernizm w architekturze Poznania po roku 1945 na przykładzie zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej o charakterze uzupełniającym

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Seeking context in the post-war architecture of Poznan is connected with the space of a city having its own history. Urban structure rooted in the turn of 19th century is a perfect base where attempts to fight the phenomenon can be observed. The way of interpreting the complementary development must be mentioned here. With respect to historic districts, it means an attempt to come back to certain type of enclosed-complementary development of the existing urban structure with modern architectural artistic means, contemporary to the time of the building construction. Complementary architecture in Poznan after 1945 was profoundly exposed in reference to multi-apartment housing, but much rarer in reference to public utility buildings. The war operations affected many districts of the city but not to such extent that they lost their historic character. Intensity of destruction was distributed in radial lines on the city plan, where it clearly decreased in the direction of the suburban areas, mainly the districts located in the south-western part of the city. Many of the newly erected facilities of complementary nature with respect to their form and function drew on the experience and achievements of modernism and post-modernism in subsequent period. The application of flat roofs, bay windows, retracted or protruding balconies introduced variety to facades and was seen as a determinant of modern architecture.

PL

Poszukiwanie kontekstu w powojennej architekturze Poznania związane jest niewątpliwie z przestrzenią miasta historycznego. Struktura urbanistyczna, której konotacje sięgają okresu przełomu XIX i XX w. jest doskonałym polem, na którym można zaobserwować próby zmagania się z tym zjawiskiem. Należy tutaj wspomnieć, w jaki sposób należy interpretować zabudowę uzupełniającą. Jest to w przypadku działania w odniesieniu do dzielnic historycznych, próba powrotu do pewnego zamknięcia-uzupełnienia istniejącej tkanki urbanistycznej, za pomocą współczesnych dla czasu powstawania środków wyrazu architektonicznego. Należy zwrócić także uwagę na fakt, w jaki sposób kształtowano to zjawisko w odniesieniu do tendencji projektowych w architekturze europejskiej. Architektura uzupełniająca w przypadku Poznania, po roku 1945 była silnie eksponowana w odniesieniu do budownictwa wielorodzinnego, rzadziej do obiektów użyteczności publicznej. W wyniku działań wojennych wiele dzielnic miasta uległo zniszczeniu, jednak nie na tyle, aby zatracić swój historyczny charakter. Nasilenie rozmiarów strat układało się na planie miasta promieniście, z wyraźną tendencją malejącą w kierunku dzielnic peryferyjnych, a przede wszystkim dzielnic położonych po stronie południowo-zachodniej miasta. Wiele obiektów, biorąc pod uwagę formę i funkcję, czerpało z dokonań oraz osiągnięć modernizmu lub postmodernizmu w okresie późniejszym. Zastosowanie płaskich dachów, pasmowych okien, cofniętych lub wystających balkonów urozmaicających elewację stało się wyznacznikiem architektury w pewnym sensie nowoczesnej.

Słowa kluczowe

EN

modernism; context; complementary development

PL

modernizm; kontekst; zabudowa uzupełniająca

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej ; Polska Akademia Nauk, Oddział w Lublinie
• Czasopismo: Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych
• Rocznik: 2008
• Tom: T. 4, cz. A
• Strony: 148--159
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., fig., ryc.

Twórcy

autor

Nadolny A.

• Politechnika Poznańska

Bibliografia

• 1.Alexander Ch., 1964. Notes on the Synthesis of Form, Harvard University Press.
• 2.Alexander Ch., 1977. A Pattern Language, Oxford University Press.
• 3.Aloi R., 1959. Nuove Architectture a Milano. Urlico Hoepli Editore Milano.
• 4.Forty A., 2000. Words and Buildings. A Vocabulary of Modern Architecture, Thames & Hudson, London.
• 5.Gössel P., Leuthäuser G., 2006. Architektura XX wieku, Taschen, Kolonia.
• 6.Jakimowicz T., 2005. Architektura i Urbanistyka Poznania w XX wieku. Wyd. Miejskie, Poznań.
• 7.Jencks Ch., 1980. Architektura późnego modernizmu, Arkady, Warszawa.
• 8.Jencks Ch., 2002. The New Paradigm in Architecture. Yale University Press, London.
• 9.Nadolny A., Janowski M., 2007. Rozmowa przeprowadzona w berlinskiej pracowni Zvi Heckera 2 lutego 2007, Archivolta nr 02/2007. Firma Wyd.-Reklamowa, Krakow.
• 10.Nadolny A., 2006. Renesans idei mieszkania „w centrum” na przykladzie Poznania początku XXI wieku, Politechnika Bialostocka, Wydz. Architektury, Bialystok.
• 11.Pica A., 1959. Recent Italian Archirecture. Edizioni del Milione, Milano.
• 12.Robakowska A., Trybus J., 2005. Od Zamku do Browaru o architekturze Poznania ostatnich stu lat, Galeria Miejska Arsenał w Poznaniu, Poznań.
• 13.Szafer P., 1979. Nowa Architektura Polska. Diariusz lat 1970–1975, Arkady, Warszawa.