Wentylacyjne zagrożenia skojarzone w górnictwie podziemnym węgla kamiennego

• Autorzy: Syty J. , Brodny J. , Tutak M.

Warianty tytułu

EN

Associated ventilation hazards in underground mining of hard coal

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W podziemnym górnictwie węglowym występuje szereg zagrożeń naturalnych, które w sposób istotny wpływają na efektywność oraz bezpieczeństwo procesu eksploatacji. Do najbardziej niebezpiecznych naturalnych zagrożeń w tej branży należą zagrożenia wentylacyjne. Zaliczamy do nich m.in. zagrożenie metanowe i zagrożenie pożarami endogenicznymi. W praktyce dość często zdarza się, iż zagrożenia te występują jednocześnie, w takim przypadku mamy do czynienia z zagrożeniami skojarzonymi. W artykule scharakteryzowano te zagrożenia oraz dokonano ich analizy dla przykładowej rzeczywistej ściany eksploatacyjnej, w której oba badane zagrożenia występują jednocześnie. Dla ściany tej przedstawiono także sposoby działań profilaktycznych w zakresie obu występujących zagrożeń. Przedstawione materiały mogą stanowić istotne źródło informacji dla służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo wentylacyjne w przedsiębiorstwach górniczych.

EN

In the underground coal mining the series of natural hazards occur, which in a significant way influence on the effectiveness and safety of exploitation process. Ventilation hazards belongs to the most dangerous natural hazards in this industry branch. One can include to them the hazards of methane and endogenous fires. In practice quite often it happens, that these hazards occur simultaneously and in such a case we deal with the associated hazards. In the paper these hazards are characterized and analyzed in example of real exploitation longwall, in which both investigated hazards occur simultaneously. For this wall also the ways of preventive actions in a range of both exiting hazards are presented. Materials presented here could be an important source of information for the emergency service responsible for ventilation safety in mining enterprises.

Słowa kluczowe

PL

profilaktyka; zagrożenie pożarami endogenicznymi; zagrożenie metanowe

EN

prevention; spontaneous combustion hazard; methane hazard

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
• Rocznik: 2017
• Tom: z. 100
• Strony: 441--456
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz.

Twórcy

autor

Syty J.

• OSRG Wodzisław

autor

Brodny J.

• Politechnika Śląska. Wydział Organizacji i Zarządzania

autor

Tutak M.

• Politechnika Śląska. Wydział Górnictwa i Geologii

Bibliografia

• 1. Brodny J., Tutak M.: Determination of the zone endangered by methane explosion in goaf with caving of longwalls ventilated on "Y" system. “Management Systems in Production Engineering”, No. 4, 2016. s. 247-251.
• 2. Buchwald P.: Określenie podstawowego kryterium i parametrów oceny skuteczności zastosowania azotu w prewencji pożarów endogenicznych w przestrzeniach otamowanych. „Kwartalnik Górnictwo i Geologia”, t. 4, z. 3, 2009, s. 31-39.
• 3. Jiang S.H.G., Zhang R.W., Chen K.Y.: Determination of spontaneous combustion three – zone by measuring gas consistency and temperature in goaf. “Journal of China University Mining Technology”, Vol. 18, Iss. 1, 1998.
• 4. Kabiesz J.: Geneza i istota zagrożeń skojarzonych. XXXIV Dni Techniki ROP’ 2008. Seminarium zagrożenia skojarzone – teoria i praktyka. Rybnik 2008.
• 5. Kabiesz J.: Możliwość wykorzystania metod eksperckich dla oceny stanu zagrożeń górniczych. „Materiały Konferencyjne Szkoły Eksploatacji Podziemnej”, Szczyrk 2005.
• 6. Kabiesz J.: Współwystępowanie i wzajemne oddziaływanie naturalnych zagrożeń górniczych. Prace Naukowe GIG, s. Górnictwo i Środowisko, nr 1, 2002, s. 35-53.
• 7. Kozłowski B.: Zagrożenie wyrzutami gazów i skał w górnictwie węglowym. PWN, Warszawa-Kraków 1980.
• 8. Liu C., Li S., Qiao Q., Wang J., Pan Z.: Management of spontaneous combustion in coal mine waste tips in China. Water, Air and Soil Pollution, 1998, p. 441-444.
• 9. Pindór T., Preisner L. (red): Zagrożenia naturalne i techniczne a zarządzanie ryzykiem w górnictwie węgla kamiennego. AGH, Kraków 2009.
• 10. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dn. 28 czerwca 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w podziemnych zakładach górniczych. Dz.U. Nr 139 z 2002 r., poz. 1169 z późn. zm.
• 11. Stan bezpieczeństwa i higieny pracy w górnictwie. WUG, Katowice 2006-2016.
• 12. Strumiński A., Madeja-Strumińska B.: Ocena możliwości wybuchu lub zapalenia gazów w zrobach ścian zawałowych. „Kwartalnik Górnictwo i Geologia”, t. 8, z. 3, 2013, s. 115-126.
• 13. Szlązak J.: Wpływ zagrożeń naturalnych na bezpieczeństwo pracy w kopalniach. „Kwartalnik Górnictwo i Geologia”, t. 8, z. 1, 2013, s. 113-123.
• 14. Trenczek S.: Ocena zagrożenia pożarami endogenicznymi pokładów węgla kamiennego i sposoby jego zapobiegania. Politechnika Śląska, Gliwice 2010.
• 15. Tutak M.: Wpływ systemu przewietrzania ściany na zagrożenie pożarami endogenicznymi w zrobach zawałowych. Rozprawa doktorska. Gliwice 2016 (praca niepublikowana).

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).