Wpływ nagniatania ślizgowego ceramiką Al2O3 na wielkość zużycia elementów stalowych

• Autorzy: Dzierwa A.

Warianty tytułu

EN

Influence of sliding burnishing using Al2O3 ceramics tool on wear value of steel elements

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule zaprezentowano wyniki badań wpływu procesu nagniatania ślizgowego ceramiką Al₂O₃ na wielkość zużycia oraz siłę tarcia elementów stalowych. Badania tribologiczne zostały przeprowadzone przy użyciu testera kulka-tarcza. Materiał tarczy stanowiły próbki wykonane ze stali 42CrMo4 ulepszone cieplnie do twardości 40±2 HRC. Materiał kulki o średnicy 6,35 mm stanowiła stal 100Cr6 o twardości 62 HRC. Obróbką wykańczającą tarcz stalowych było nagniatanie ślizgowe ceramiką Al₂O₃ wykonane z różnymi parametrami wejściowymi procesu. Obciążenie podczas badań tribologicznych wyniosło 10 N. Testy wykonano przy średnicach tarczy d₁=10 mm, d₂=15 mm oraz d₃=20 mm stosując identyczną prędkość obrotową n=300 obr/min. Prędkość ślizgowa v wyniosła odpowiednio v₁= 0,16 m/s, v₂= 0,24 m/s, v₃= 0,32 m/s. Wielkość zużycia określono przy pomocy profilometru optycznego Talysurf CCI Lite. Po zeskanowaniu powierzchni, generowano profile w kierunku prostopadłym do śladów zużycia, dzięki czemu możliwym było wyznaczenie pola powierzchni zużycia badanych tarcz. W trakcie badań rejestrowano także siłę tarcia. W trakcie testów produkty zużycia znajdujące się komorze testera, a pojawiające się wskutek współpracy elementów były usuwane na bieżąco przy pomocy sprężonego powietrza.

EN

Paper presents the investigation results of influence of sliding burnishing using Al₂O₃ ceramics on wear value of steel elements. Tribological tests were conducted using a ball-on-disc tribotester. A steel disc of hardness 40 HRC was put in contact with a 100Cr6 steel ball of 6.35 mm diameter. Hardness of ball was 62 HRC. Dry tests, using similar contact conditions were carried out. All tests were at least 3 times repeated. Finishing treatment of disc samples was sliding burnishing using Al₂O₃ ceramics tool. Wear of discs was measured using white light interferometer Talysurf CCI Light. The profiles, taken in four positions, 900 ¬ apart, perpendicularly to wear track, were integrated using the interferometer software to obtain the wear scan area, then averaged and multiplied for the track length. During tests, the friction force was monitored as a function of time. Dry sliding tests were done at sliding speeds of 0.16 m/s, 0.24 m/s and 0.32 m/s. Load was 10 N. In order to decrease variation of the experimental results, during tests the wear debris was continuously removed from the disc surface.

Słowa kluczowe

PL

nagniatanie ślizgowe ceramiką Al2O3; elementy stalowe; tester kula-tarcza

EN

sliding burnishing; steel elements; ball-on-disk tester

• Wydawca: Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM". sp. z o.o.
• Czasopismo: Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
• Rocznik: 2016
• Tom: R. 17, nr 6
• Strony: 856--860
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., il., tab., wykr., pełen tekst na CD

Twórcy

autor

Dzierwa A.

• Politechnika Rzeszowska, Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa, Katedra Technologii Maszyn i Inżynierii Produkcji

Bibliografia

• 1. Jedliński R., Diagnostyka w procesie wyceny wartości pojazdów samochodowych i ustalaniu przyczyn oraz następstw uszkodzeń, „Diagnostyka” 2005, nr 33.
• 2. Blicharski M., Inżynieria powierzchni, WNT, Warszawa 2009.
• 3. Lawrowski Z., Tribologia, Tarcie zużywanie smarowanie. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2008.
• 4. Dzierwa A., Charakterystyka właściwości tribologicznych stali 36NiCrMo16 po procesie kulowania, „Mechanik” 2014, nr 11.
• 5. Korzyński M., Nagniatanie ślizgowe, WNT, Warszawa 2014.
• 6. Dzionk S., Ścibiorski B., Waszczur P., Nagniatanie ślizgowe stali hartowanej Cf53 kulkami ceramicznymi, „Mechanik” 2014, nr 11.
• 7. Polowski W., Bednarski P,, Toboła D., Obróbka wykończeniowa narzędziami diamentowymi do nagniatania ślizgowego, „Postępy Nauki i Techniki” 2011, nr 6.
• 8. PN-EN ISO 25178-2:2012 Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS) - Struktura geometryczna powierzchni: Przestrzenna - Część 2: Terminy, definicje i parametry struktury geometrycznej powierzchni.
• 9. http://www.katalog.itee.radom.pl/images/stories/karty/62.t-11.pdf (dostęp:18.02.2016r.).

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.