Wpływ rodzaju FAME na szybkość starzenia w obecności tlenu : badania wstępne

• Autorzy: Grabowski Paweł , Szwarczyńska Angelika , Nowakowska Aneta

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2024.7.2

Warianty tytułu

EN

Effect of FAME type on the rate of aging in the presence of oxygen : a preliminary study

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Starzenie biopaliw, szczególnie do silników wysokoprężnych, jest ciągle podejmowaną tematyką badawczą. Szczególnie ważne są paliwa estrowe zawierające układy wiązań podwójnych. Badania przyspieszone w warunkach podwyższonej temperatury i w obecności tlenu mogą w krótkim okresie wskazać zasadność stosowania danego rodzaju biodiesla jako biokomponentu. Estry metylowe wyższych kwasów tłuszczowych, szczególnie otrzymane z niskiej jakości olejów roślinnych lub olejów posmażalniczych, ulegają szybkiemu starzeniu. Wykazano, że najmniej odporne są estry metylowe otrzymywane z oleju posmażalniczego oraz oleju rafinowanego. W olejach tych nie wystę pują naturalne antyoksydanty. Przeprowadzone badania wskazują na zależność pomiędzy pochodzeniem oleju a jego odpornością na utlenianie. Czym bardziej przetworzone oleje roślinne, tym odporność na starzenie zmniejsza się, a jakość otrzymanego FAME ulega znacznie szybszemu pogorszeniu.

EN

Fatty acid methyl esters (FAME) obtained from crude, refined or post frying rapeseed oil were aged at ambient and 120°C for 24-120 h with stirring under constant access to O₂. The stability of FAME before and after aging was assessed by detg. the kinematic viscosity, peroxide, an isidine and acid no. A relationship between the origin of the oil and its resistance to oxidn. was showed. The more processed the vegetable oil was, the resistance to aging decreased, and the quality of FAME dete riorates much faster. On the basis of the anal. of the dependence of the anisidine and peroxide no. on the transmittance at a certain wave no., the possibility of using the IR technique in the study of observing the aging of biofuels obtained by transesterification was demonstrated.

Słowa kluczowe

PL

FAME; starzenie biopaliw; przyspieszone metody starzenia

EN

FAME; biofuel aging; accelerated aging methods

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2024
• Tom: T. 103, nr 7
• Strony: 769--775
• Opis fizyczny: Bibliogr. 30 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Grabowski Paweł

• Instytut Chemii, Wydział Budownictwa, Mechaniki i Petrochemii, Politechnika Warszawska Filia w Płocku, ul. Łukasiewicza 17, 09-400 Płock

• https://orcid.org/0000-0001-8918-4624

autor

Szwarczyńska Angelika

• Politechnika Warszawska, Płock

autor

Nowakowska Aneta

• Politechnika Warszawska, Płock

Bibliografia

• [1] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 z dnia 11grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych, Dz.Urz. UE L 328/82.
• [2] Anonim, Sustainability of liquid biofuels, Royal Academy of Engineering, July 2017, https://raeng.org.uk/media/pk1k5mie/raeng-biofuels-report-1-1.pdf, dostęp 22 kwietnia 2024 r.
• [3] A. Kozłowska, K. Kozłowski, W. Skawiński, L. Kapka-Skrzypczak, Hygeia Public Health 2020, 55, nr 2, 45.
• [4] A. Kleinova, Z. Cvengrosova, J. Cvengros, Fuel 2013, 106, 749.
• [5] R. A. Ahmed i. in, [w:] Energy and sustainable futures. Proceedings of the 3rd ICESF, 2022 (red. J. D. Nixon, A. Al-Habaibeh, V. Vukovic, A. Asthana), Springer, Cham 2013, DOI: 10.1007/978-3-031-30960-1_27.
• [6] S. Ptak, W. Krasodomski, M. Żółty, Energies 2022, 15, nr 13, 4536.
• [7] PN-EN 5751:2009, Paliwa do pojazdów samochodowych - estry metylowe kwasów tłuszczowych (FAME) jako samoistne paliwo i ich miesza niny z olejem napędowym. Oznaczanie stabilności oksydacyjnej metodą przyspieszonego utlenienia.
• [8] PN-EN 16091:2011, Ciekłe przetwory naftowe. Paliwa i mieszaniny ze średnich destylatów naftowych i estrów metylowych kwasów tłuszczowych (FAME). Oznaczanie stabilności oksydacyjnej metodą szybkiego utleniania w małej skali.
• [9] PN-EN ISO 12205:2011+Ap1:2013, Przetwory naftowe. Oznaczanie stabilności oksydacyjnej średnich destylatów paliwowych.
• [10] Anonim, Laboratory oxidation stability study on B10 biodiesel blends, CONCAWE Report 10/13, Bruksela 2013, https://www.concawe.eu/wp-content/uploads/2017/01/rpt_13-10-2013-02818-01-e.pdf, dostęp 23 kwietnia 2024 r.
• [11] O. Loest, J. Ullmann, J. Winter, Investigations on the addition of FAME to diesel fuels (B5), DGMK, Hamburg 2007.
• [12] https://www.concawe.eu/wp-content/uploads/biodiesel_aging__study_10_12_01-2012-04833-01-e-1.pdf, dostęp 23 kwietnia 2024 r.
• [13] S. Manzoor, F. A. Masoodi, R. Rashid, M. Ahmad, M. Kousar, Food Control 2022, 141, 109184.
• [14] E. Varona i in., MethodsX 2021, 8, 101334, DOI: 10.1016/j.mex.2021.101334.
• [15] P. Grabowski, M. Szostek, Biofuels 2023, 14, nr. 8, 767.
• [16] Y. Kassem, H. Çumar, Biomass Convers. Bior. 2018, 8, 825.
• [17] M. Sulewski, A. Traczykowski, W. Urbaniak, K. Budzińska, Przem. Chem. 2014, 93, nr 4, 547.
• [18] W. Szeja, J. Hehlmann, M. Glados, A. Borodeńko, Przem. Chem. 2005, 84, nr 6, 414.
• [19] D. Y. C. Leung, X. Wu, M. K. H. Leung, Appl. Energy 2010, 87, nr 4, 1083.
• [20] PN-EN ISO 3675, Ropa naftowa i ciekłe przetwory naftowe. Laboratoryjne oznaczanie gęstości. Metoda z areometrem.
• [21] PN-EN ISO 3104, Przetwory naftowe. Ciecze przezroczyste i nieprzezroczyste. Oznaczanie lepkości kinematycznej i obliczanie lepkości dynamicznej.
• [22] PN-EN 14103, Produkty przetwarzania olejów i tłuszczów. Estry metylowe kwasów tłuszczowych (FAME). Oznaczanie zawartości estrów i estru metylowego kwasu linolenowego.
• [23] PN-EN ISO 3960, Oleje tłuszcze roślinne oraz zwierzęce. Oznaczanie liczby nadtlenkowej.
• [24] PN-EN ISO 6885, Oleje i tłuszcze roślinne oraz zwierzęce. Oznaczanie liczby anizydynowej.
• [25] PN-EN 14104:2004, Produkty przetwarzania olejów i tłuszczów. Estry metylowe kwasów tłuszczowych (FAME). Oznaczanie liczby kwasowej.
• [26] PN-EN 14214, Paliwo do pojazdów samochodowych. Estry metylowe kwasów tłuszczowych (FAME) do silników o zapłonie samoczynnym (Diesla). Wymagania i metody badań.
• [27] O. Liberek, J. Dąbrowski, P. Grabowski, A. Hańderek, Przem. Chem. 2024, 103, nr 2, 266.
• [28] C. Flakelar, R. Adjonu, G. Doran, J. A. Howitt, D. J. Luckett, P. D. Prenzler, Processes 2022, 10, nr 3, 580.
• [29] J. Miller, J. Miller, Statystyka i chemometria w chemii analitycznej, PWN, Warszawa 2016.
• [30] D. Rotkiewicz, I. Konopka, M. Tańska, Rośliny Oleiste 2022, 23, 561.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).