Charakterystyka wieloletniej zmienności opadów na obszarach najbardziej narażonych na zjawiska ekstremalne. Część I - Obszar górnej Wisły

• Autorzy: Twaróg B.

Warianty tytułu

EN

Characteristics of the pluriannual variability of precipitations in areas most exposed to extreme phenomena. Part I - Area of the upper Vistula River

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł prezentuje wieloprzekrojową analizę opadów opartą na bazie danych GPCC, średnich miesięcznych na obszarze zlewni górnej Wisły. Analizie poddano dane z okresu 1901 do 2010 r. o rozdzielczości przestrzennej 0,5° x 0,5° długości i szerokości geograficznej. Na wstępie analizy wykonano oceny dokładności danych GPCC w stosunku do danych z okresu 1961-1990 dla obszaru Polski. W kolejnych krokach dane zostały przeanalizowane dla wybranych zlewni górnej Wisły w przekrojach miesięcy oraz okresów hydrologicznych z uwzględnieniem lata i zimy hydrologicznej. Wykonano analizę skupień, wskazując okresy posuszne oraz powodziowe. Dokonano oceny zjawiska okresowości opadów, jak również wykonano obliczenia trendów zmian klimatycznych.

EN

The article presents a multi-sectional analysis of precipitations based on the GPCC database, monthly averages in the area of the upper Vistula catchment area. The analysis covers the data from the period 1901-2010, of the spatial resolution of 0,5° x 0,5° of the geographical longitude and latitude. The analysis starts with an assessment of the GPCC data accuracy with regard to the data for the years 1961-1990 covering the territory of Poland. In the subsequent steps, the data are analysed per selected catchment areas of the upper Vistula River in monthly sections and per hydrological seasons, taking into account the hydrological summer and the hydrological winter. A cluster analysis indicates the drought and flood periods. The author also assesses the precipitations seasonality, as well as makes calculations of the climate change trends.

Słowa kluczowe

PL

dane GPCC; opady miesięczne; analiza częstotliwościowa; trend klimatyczny opadów; analiza taksonomiczna opadów; lata mokre; lata suche; zlewnia górnej Wisły

EN

GPCC data; monthly precipitations; frequency analysis; precipitations climate trend; precipitations taxonomic analysis; wet year; dry year; upper Vistula catchment area

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Gospodarka Wodna
• Rocznik: 2018
• Tom: Nr 4
• Strony: 112--121
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., tab.

Twórcy

autor

Twaróg B.

• Politechnika Krakowska Wydział Inżynierii Środowiska

Bibliografia

• 1. Adler R.F., G.J. Huffman, A. Chang, R. Ferraro, P. Xie, J. Janowiak, B. Rudolf, U. Schneider, S. Curtis, D. Bolvin, A. Gruber, J. Susskind, P. Arkin and E. Nelkin. 2003. The Version-2 Global Precipitation Climatology Project (GPCP) Monthly Precipitation analysis (1979 - present). J. Hydrometeorol., 4, 1147-1167.
• 2. Kossowska-Cezak U. 2000. Meteorologia i klimatologia. Pomiary, obserwacje, opracowania, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• 3. Rudolf B., U. Schneider. 2005. Calculation of gridded precipitation data for the global land surface using in situ gauge observations. Proceedings of the 2nd Workshop of the International Precipitation Working Group IPWG, Monterey, October 2004, 231-247.
• 4. Schneider U., M. Ziese, A. Becker, A. Meyer-Chris-toffer, P. Finger. 2015. Global Precipitation Analysis Products of the GPCC, Global Precipitation Climatology Centre (GPCC) Deutscher Wetterdienst, Offenbach a. M., Germany, May 2015.
• 5. Twaróg B. 2017. Characteristics of long-term variability of precipitation in selected river catchment areas in India based on GPCC data for the years 1901-2010. IOSR Journal of Environmental Science, Toxicology and Food Technology (IOSR-JESTFT). 2017, Vol. 11, ISS. 5, S. 51-73, DOI: 10.9790/2402-1105035173. - ISSN 2319-2402.
• 6. Twaróg B. 2016. Characteristics of long-term variability of precipitation in the territory of Poland based on GPCC data for the years 1901-2010. IOSR Journal of Environmental Science, Toxicology and Food Technology (IOSR-JESTFT). 2016, Vol. 10, Iss. 10, S. 50-64. DOI: 10.9790/2402-1010015064. - ISSN 2319-2402.
• 7. Twaróg B. 2014. Zmiana charakterystyki opadów atmosferycznych w ostatnich latach i jej wpływ na wymiarowanie urządzeń odwadniających. Dostępność i jakość danych do projektowania.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).