Procesy kształtujące chemizm wód podziemnych lokalnego systemu krążenia naruszonego eksploatacją górniczą – szyb Teodor, NE część niecki śródsudeckiej

• Autorzy: Chudy K. , Chudy A.

Warianty tytułu

EN

Formation of the groundwater chemical composition of shallow flow system performed by underground mining exploitation – Teodor shaft, NE part of the Intra-Sudetic Basin

• Konferencja: Modelowanie przepływu wód podziemnych = Modelling of groundwater flow : IV Ogólnopolskie Sympozjum / pod red. nauk. Romualda Szymkiewicza
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono zmienność składu chemicznego wód podziemnych płytkiego systemu krążenia wypływających poprzez szyb Teodor w miejscowości Jugów Pniaki. Omówiono czynniki wpływające na zmienność: rozpuszczanie węglanów, wietrzenie siarczków oraz minerałów krzemianowych. Analiza stosunków molowych wapnia, magnezu i wodorowęglanów wskazuje na dominację rozpuszczania dolomitu lub kalcytu w zależności od pory roku. Analiza wskaźnika nasycenia (SI) wobec wybranych faz mineralnych zawierających w składzie żelazo wykazuje, iż woda jest przesycona w stosunku do getytu (α-FeOOH) oraz w kwietniu i grudniu 2004 r. w stosunku do słabo krystalicznego ferrihydrytu (Fe(OH)3).

EN

The objective of the investigation, results of which are presented in this article, was to provide information about water chemistry changing in shallow groundwater zone located in Jugów Pniaki village. These changes are the consequence of carbonate dissolution, sulphide and silicate weathering. Calcium, magnesium and carbonates molar ratio show that dolomite or calcite dissolutions dominate in chosen seasons. Saturation Index show that water are undersaturated to goethite and undersaturated to ferrihydrite in April and December 2004.

Słowa kluczowe

PL

hydrogeochemia; lokalny system krążenia; niecka śródsudecka; szyb Teodor

EN

hydrogeochemistry; local groundwater flow system; Teodor shaft; Intra-Sudetic Basin

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2010
• Tom: nr 442 Hydrogeologia z. 11
• Strony: 15--20
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Chudy K.

• Uniwersytet Wrocławski, Instytut Nauk Geologicznych, Zakład Hydrogeologii Stosowanej, pl. M. Borna 9, 50-204 Wrocław

autor

Chudy A.

• „Terra”, pl. Solny 14/3, 50-062 Wrocław

Bibliografia

• 1. APPELO C. A. J., POSTMA D., 2005 – Groundwater, geochemistry and pollution. A.A. Balkema Publisher.
• 2. BIEL Z., SŁOMA B., KUTA J., NIEDŹWIEDZKI Z., SELEDYN J., 1968 – Dokumentacja hydrogeologiczna zasobów wód podziemnych KWK „Nowa Ruda”, w Nowej Rudzie. Przedsiębiorstwo Hydrogeologiczne Wrocław.
• 3. BURKE S., BANWART S, 2002 – A geochemical model for remowal of iron (II) (aq) from mine water discharges. Appl. Geochem. 17: 431–443.
• 4. CHUDY K., 2008 – Zmiany warunków hydrogeologicznych w rejonie niecki Nowej Rudy w związku z likwidacją kopalń węgla kamiennego. Acta Univ. Wratisl. 3053.
• 5. CHUDY K., KIERCZAK J., CHUDY A., 2010 – Charakterystyka osadów wytrącających się z wód pochodzących z zatopionych wyrobisk górniczych w części noworudzkiej byłego Dolnośląskiego Zagłębia Węglowego. Biul. Państw. Inst. Geol. 440: 37–48.
• 6. DOBRZYŃSKI D., 2005 – Silica origin and solubility in groundwater from the weathered zone of sedimentary rocks of the Intra-Sudetic Basin, SW Poland. Acta Geol. Pol. 55: 445–462.
• 7. DOBRZYŃSKI D., 2006 – Silicon and aluminium in groundwater of the Kłodzko region (the Sudetes, SW Poland) – partial geochemical equilibrium with secondary solid phase. Geol. Quart. 50: 369–382.
• 8. DOBRZYŃSKI D., 2007 – Chemical diversity of groundwater in the Carboniferous−Permian aquifer in the Unisław Śląski−Sokołowsko area (the Sudetes, Poland); a geochemical modelling approach. Acta Geol. Pol. 57: 97−112.
• 9. GAWROŃSKI O., 1958 – Szczegółowa mapa geologiczna Sudetów, arkusz Jugów. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• 10. GROCHOLSKI A., 1960 – Uwagi na temat budowy geologicznej zachodniej okolicy Wałbrzycha. Kwart. Geol., 4, 3: 631–646.
• 11. NOWAK G., GÓRECKA-NOWAK A., 1999 – Peat-forming environments of Westphalian A coal seams from the Lower Silesian Coal Basin of SW Poland based on petrographic and palynologic data. Intern. J. Coal Geol., 40: 327–351.
• 12. PARKHURST D.L., APPELO C.A.J., 1999 – User’s guide to PHREEQC (version 2) −a computer program for speciation. Batch-reaction, one-dimensional transport, and inverse geochemical calculation. US Dept. of the Interior. Water-Res. Investigation Report 99−4259.
• 13. TAYLOR B., WHEELER M., 1984 – Stable isotope geochemistry of acid mine drainage: Experimental oxidation of pyrite. Geochim. Cosm. Acta, 48: 2669–2678.
• 14. ZIEGLER P.A., SCHUMACHER M.E., DÉZES P., VAN WEES J-D, CLOETINGH S., 2004 – Post-Variscan evolution of the lithosphere in the Rhine Graben area: constraints from subsidence modelling. In: Wilson M., Neumann E-R, Davies G.R., Timmerman M.J., Heeremans M., Larsen B.T. (eds.) PermoCarboniferous magmatism and rifting in Europe. Geol. Soc., London Spec. Publ. 223: 289–317.