Tribune Tower w Chicago - lapidarium artefaktów z detalem wawelskiego zamku

• Autorzy: Kossowski Maciej Dariusz

Identyfikatory

DOI

10.17388/WUT.2025.0031.ARCH

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wybudowany w 1925 r. w centrum Chicago 36-piętrowy wieżowiec Tribune Tower słynny jest nie tylko z wyróżniającej się architektury w stylu neogotyckim, ale także z tego względu, że w elewację dolnego poziomu wmurowano 150 detali architektonicznych, kamieni i cegieł z zabytkowych budowli i historycznych miejsc całego świata. Wśród artefaktów znajduje się także detal architektoniczny z zamku królewskiego na Wawelu. Dotychczas był błędnie identyfikowany jako element kolumny. W istocie jest to fragment balasa balustrady z pierwotnego wystroju zamku. Umieszczony został w miejscu honorowym - na marmurowej podstawie, we wnęce z lewej strony drzwi wejściowych do budynku, na wysokości nadproża. Wmurowane w lico ściany wieżowca artefakty na pewno nie są trofeami i emocjonalnymi pamiątkami w rodzaju przedmiotów przywożonych z miejsc podróży. Nie stanowią też ideowej podstawy budynku dziennika, bowiem nie zostały wmurowane w jego posadowienie fundamentowe ani zdeponowane w formie aktu erekcyjnego. Mogą stanowić wyraz więzi z globalnym dziedzictwem kulturowym ludzkości. Część z nich to rodzaj relikwii, jak kamienie z pobojowisk wojennych (Bunker Hill, Alamo, Fort Sumter, Little Bighorn, Perl Harbour, Omaha Beach), miejsc poświęconych (Bazylika św. Piotra, katedry w Paryżu, Rouen, Kolonii, Wiedniu i Trondheim) i świętych (Grota Narodzenia Chrystusa w Betlejem). Wszystkie są wyrazem tożsamości narodowej i pamięci historycznej zwizualizowanej w ekspozycji publicznej. Ale mogą też być przejawem pychy i megalomanii, przeświadczenia, że wieża dziennika „Chicago Tribune” przewyższa pozostałe budowle świata i konsoliduje ich wartości. Rzeczywistych intencji Roberta Rutherforda McCormicka, ideowego twórcy tej koncepcji, nie poznamy chyba nigdy, choć zapewne łącznie scaliły się one w tyglu tego kosmopolitycznego miasta.

Słowa kluczowe

PL

Chicago; Tribune Tower; Robert R. McCormick; zamek na Wawelu; pamiątki historii

• Wydawca: Politechnika Warszawska, Wydział Architektury
• Czasopismo: Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
• Rocznik: 2022
• Tom: T. 67, z. 3
• Strony: 69--79
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., fot.

Twórcy

autor

Kossowski Maciej Dariusz

• Centrum Ratownictwa Zabytków Warszawa

• https://orcid.org/0000-0002-5566-0749

Bibliografia

• Awards in Architects’ competition for new Tribune Building, „Chicago Tribune”, 3 grudnia 1922
• Explore the rocks, bricks and other artifacts on Tribune Tower’s walls (interactive guide), „Chicago Tribune”, 15 sierpnia 2015
• Grossman R, The Tribune rocks, „Chicago Tribune”, 20 lipca 1999
• Kamin B., Cubs, Sox bricks on Tribune Tower to honor North Side-South Side rivalry, „Chicago Tribune”, 14 sierpnia 2015
• Kamin B., Ori R., Developers plan city’s second-tallest skyscraper next to new Tribune Tower condos, „Chicago Tribune”, 17 kwietnia 2018
• Peters J., Why the Chicago Tribune Tower is Not Just Another Skyscraper, „medium.com”, 29 marca 2018 https://medium.com/@julie_52338/why-the-chicago-tribune-tower-is-not-just-another-skyscraper-8fbcb6a784eb
• Pevensey Castle Cannonball Display, Chicago Tribune Building, „American Legion”, 6 września 2021 r. https://www.legion.org/memorials/253567/pevensey-castle-cannonball-display-chicago-tribune-building
• Sadaj E., Siedziba Chicago Tribune idzie pod młotek. W jej murach kamienie ze słynnych budowli z całego świata, w tym z Wawelu, „Deon 24: portal Radia Deon”, 11 października 2015 r., https://deon24.com/2015/10/11/siedziba-chicago-tribune-idzie-pod-mlotek-w-jej-murach-kamienie-ze-slynnych-budowli-z-calego-swiata/
• Smith R.N., The Colonel: The Life and Legend of Robert R. McCormick, 1880-1955, Evanston 2003
• Stępień P. M., Rekonstrukcja i kreacja w odnowie zamku na Wawelu, „Ochrona Zabytków”, 2007, nr 2
• Trexler S., Tribune Tower: A Vertical Museum, (blog Secret Knowledge of Spaces) https://secretknowledgeofspaces.wordpress.com/2018/06/18/tribune-tower-a-vertical-museum/
• Tribune Tower Residences [ogłoszenie deweloperskie aktualizowane każdego roku]: https://tribunetower.com/residences/
• Wharton A. J., The Tribune Tower: Spolia as Despoliation, w: Reuse Value: Spolia and Appropriation in Art and Architecture from Constantine to Sherrie Levine, red. R. Brilliant, D. Kinney, London and New York 2011
• World Artifacts on the Tribune Tower’s Walls, https://www.atlasobscura.com/places/world-artifacts-on-the-tribune-tower-walls