Funkcjonowanie zbiorników retencyjnych Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Poznaniu w kontekście zmian klimatycznych i potrzeb wodnych - wyzwania i problemy eksploatacyjne na przykładzie wybranych obiektów

• Autorzy: Wierzbicki Michał , Andrzejak Anna , Piniarska Dorota , Sobczyk Bartłomiej , Nowak Bogumił

Identyfikatory

DOI

10.15199/22.2023.9.6

Warianty tytułu

EN

Functioning of the Regional Water Management Authority in Poznań retention reservoirs in the context of. climate change and water needs - challenges and operational issues based on the example of selected facilities

• Konferencja: Międzynarodowa Konferencja Technicznej Kontroli Zapór (20 ; 12-15.09.2023 ; Chorzów ; Polska)
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zmiany klimatyczne stawiają przed gospodarką wodną nowe wyzwania. Funkcjonowanie obiektów, służących jej celom, musi uwzględniać zarówno zmiany warunków hydrologicznych, jak i zmiany potrzeb wodnych użytkowników wód i środowiska naturalnego oraz rosnącej presji ich zaspokojenia. Kiedy szczególnego znaczenia nabiera racjonalne gospodarowanie wodą, niejednokrotnie istnieje konieczność przedefiniowania celów i zadań, jakie mają one spełniać, oraz określenia nowych zasad ich funkcjonowania. W referacie przedstawiono - na wybranych przykładach - nowe wyzwania i problemy eksploatacji obiektów hydrotechnicznych RZGW w Poznaniu w zmieniających się warunkach hydrologiczno-meteorologicznych. Wykorzystano dane hydrometeorologiczne, dane dotyczące obiektów hydrotechnicznych, ich funkcjonowania oraz potrzeb wodnych. Opisano zmiany zasilania zbiorników wodnych, m.in. coraz częściej występujące niżówki hydrologiczne, skutkujące trudnościami w realizacji założonej gospodarki wodnej, oraz możliwości zaspokojenia potrzeb wodnych. Wskazano na konieczność dostosowania zbiorników do zmieniających się warunków klimatycznych. Przedstawiono również wzajemne zależności pomiędzy obiektami hydrotechnicznymi i wskazano na konieczność ich uwzględnienia w określaniu zasad gospodarowania wodą. Części wspólne tych zasad są niezwykle istotne w kontekście szerszego spojrzenia na zasoby wodne i możliwości zaspokojenia potrzeb wodnych regionu.

EN

Climate change brings new challenges for the water management to face. Functioning of the facilities it uses needs to take into account changing hydrological conditions as well as the evolution of the water users” and natural environment needs and the growing pressure to meet them. When rational water management becomes of particular importance, it sometimes gives rise to the necessity to redefine the goals and tasks it should fulfill and determine new principles of it functioning. The article, using selected examples, presents new challenges and operational problems of hydro-technical structures of the Regional Water Management Authority in Poznań in the evolving hydrological and meteorological conditions. It uses hydro-meteorological data, data on hydro-technical strictures, their functioning and water needs. The authors describe the change in water reservoir supply, increasingly frequent low water periods among them, resulting in difficulties to meet the assumed water management goals and impacting the ability to satisfy water needs. They point out to the necessity to adapt reservoirs to the changing climate conditions. They also present interdependencies between hydro-technical structures and the necessity to take them into account while determining water management principles. Common parts of these principles are of significant importance in the context of having a broader view of water resources and the possibility to satisfy water needs of the region.

Słowa kluczowe

PL

gospodarka wodna; zbiornik wodny; opady; przepływy; potrzeby wodne; deficyt wody

EN

water management; water reservoir; precipitations; flows; water needs; water deficit

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Gospodarka Wodna
• Rocznik: 2023
• Tom: Nr 9
• Strony: 32--38
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., rys.

Twórcy

autor

Wierzbicki Michał

• Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu, ul. Chlebowa 4/8, 61-003 Poznań, Polska

autor

Andrzejak Anna

• Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu, ul. Chlebowa 4/8, 61-003 Poznań, Polska

autor

Piniarska Dorota

• Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu, ul. Chlebowa 4/8, 61-003 Poznań, Polska

autor

Sobczyk Bartłomiej

• Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu, ul. Chlebowa 4/8, 61-003 Poznań, Polska

autor

Nowak Bogumił

• Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu, ul. Chlebowa 4/8, 61-003 Poznań, Polska

• https://orcid.org/0000-0002-6963-770X

Bibliografia

• [1] Andrzejak A., Nowak B. 2021. Zasoby wodne głównych rzek regionu wodnego Warty na przestrzeni ostatniego 60-lecia. III Konferencja Naukowo-Techniczna "Funkcjonowanie i ochrona wód płynących" POTAMON 2021 Łukęcin.
• [2] Cichy W., Drożdżyński K., Kamiński W. 2011. Piętrzenie zbiornika wodnego Jezioro Kowalskie, Instrukcja gospodarowania wodą. Zespół Rzeczoznawców SITWM w Warszawie.
• [3] Cichy W, Kamiński W, Wiliński R. 2019. Prace utrzymaniowe na obiektach zbiornika wodnego Poraj - operat wodnoprawny, Instrukcja gospodarowania wodą. Zespół Rzeczoznawców SITWM w Warszawie.
• [4] Hydroprojekt Sp z o.o. 2014. Zbiornik wodny „Jeziorsko”, Instrukcja gospodarowania wodą. Poznań.
• [5] Kałuża T., Sroka Z., Lewandowska J. 2017. "Wpływ obniżenia normalnego poziomu piętrzenia zbiornika Jeziorsko na przepływy niżówkowe na rzece Warcie". Acta. Sci. Pol., Formatio Circumiectus 16(2): 107-122. DOI: 10.15576/ASP.FC/2017.16.2107.
• [6] Liu X., Xu Z., Yu R. 2011. "Trend of climate variability in China during the past decades". Climatic Change 109: 503-516. DOI: 10.1007/s10584-011-0097-6.
• [7] Nowak B., Andrzejak A., Misiewicz M., Słowik P., Szaferska K., Wierzbicki M., Zink T. 2022. Zwiększenie retencji i odbudowa zasobów wodnych terenów pogórniczych na obszarze Wielkopolski wschodniej. Poznań: Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu.
• [8] Nowak, B., Ptak M., Szyga-Pluta K., Sojka M. 2022. „Influence of the Jeziorsko Dam Reservoir on Water Flow in the Warta River". Buildings 12(10): 1624.
• [9] Przybyła Cz., Kałuża T., Laks I., Wierzbicki M., Kuźniar P. 2011. Analiza wpływ obniżenia, na zbiorniku Jeziorsko, normalnego poziomu piętrzenia (NPP) na kształtowanie zasobów wodnych w zakresie przepływów niskich i wysokich (na podstawie analizy charakterystycznych lat suchych i mokrych), ekspertyza, Poznań: RZGW w Poznaniu.
• [10] Salmi T., Määttä A, Anttila P, Ruoho-Airola T., Amnell T. 2002. "Detecting Trends of Annual Values of Atmospheric Pollutants by the Mann-Kendall Test and Sens Slope Estimates - The Excel Template Application Makesens". Publications on Air Quality 31: 7-25.
• [11] Shahzad Khattak M., Babel M. S., Sharif M. 2011. "Hydro-meteorological trends in the upper Indus River basin in Pakistan". Climate Research 46: 103-119, DOI: 10.3354/cr00957.
• [12] Wierzbicki M., Andrzejak A., Nowak B. 2022. Potrzeby i korzyści z aktualizacji oraz powiązania zapisów instrukcji gospodarowania wodą obiektów gospodarki wodnej na przykładzie zbiornika Jeziorsko i Kanału Ślesińskiego. V Konferencja Naukowo-Techniczna „Eksploatacja I odziaływanie zbiorników wodnych”, Mikorzyn-Jeziorsko.
• [13] Wrzesiński D. 2009. "Tendencje zmian przepływu rzek Polski w drugiej połowie XX wieku". Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią 60: 147-160. DOI: 10.2478/v10116-009-0025-x.
• [14] Wrzesiński D., Graf R., Perz A., Plewa K. 2020. Naturalne i antropogeniczne zmiany obiegu wody. Współczesne problemy i kierunki badań, 193-209. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
• [15] https:/ /www.naukowiec.org/ [dostęp: 09.05.2023].
• [16] https://www.statystyka.az.pl/ [dostęp: 09.05.2023].

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).