Nowa technologia i nowa geopolityka : tezy trzecia i czwarta o uwarunkowaniach bezpieczeństwa Polski

Kostrzewa-Zorbas, G.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Nowa technologia i nowa geopolityka : tezy trzecia i czwarta o uwarunkowaniach bezpieczeństwa Polski

Autorzy

Kostrzewa-Zorbas G.

Wybrane pełne teksty z tego czasopisma

http://sbn.wat.edu.pl/

Identyfikatory

Warianty tytułu

New technology and new geopolitics : theses number three and four on the determinants of the security of Poland

Języki publikacji

Abstrakty

Artykuł to kontynuacja rozdziału Priorytet odstraszania i ocean światowy – dwie tezy o uwarunkowaniach bezpieczeństwa Polski z książki zbiorowej Współczesne wyzwania bezpieczeństwa Polski, WAT 2015. Polska polityka i strategia obronna może korzystać z synergii czterech tez: 1. Wskutek nierówności potencjałów i braku głębi strategicznej naturalnym priorytetem Polski jest odstraszanie. Trzeba wzmacniać odstraszanie nuklearne i konwencjonalne przez NATO i rozwijać narodowe siły odstraszania, będące zarazem wkładem do potęgi NATO i UE. 2. Polska powinna aktywnie korzystać z położenia nad morzem zgodnie z myślą Mahana, geopolityką i strategią NATO. Rozwój potęgi na morzu daje liczne korzyści, w tym opcję odstraszania środkami o maksymalnej zdolności przetrwania pierwszego ataku. 3. Polska może osiągnąć strategiczną przewagę – nie ilościową, lecz jakościową – przez rozwój nauki, technologii i gospodarki opartej na wiedzy, pod warunkiem zwiększenia udziału R&D w gospodarce i nakładów na obronność do poziomu czołowych państw Zachodu i Azji Wschodniej. Sprzyja Polsce członkostwo w UE, NATO i OECD. 4. Połączyć trzeba dwa historyczne polskie programy geopolityczne – piastowski (zachodni) i jagielloński (wschodni) – w pojedynczy program euroatlantycki. Dotąd przeciwstawne i konkurencyjne, programy te mogą i powinny być połączone dziś, gdy Polska należy do NATO i UE, zajmując miejsce na flance wschodniej organizacji zachodnich. Obydwa programy zaczęły być realizowane niesprzecznie już w czasach starań Polski o przyjęcie do NATO i UE, a zarazem rozwijania współpracy z krajami środkowoeuropejskimi w ramach Grupy Wyszehradzkiej i wschodnioeuropejskimi na Międzymorzu. Polska nie może izolować się od żadnych części obszaru euroatlantyckiego i ograniczać swojego dostępu do ich różnych zasobów – od zasobów naukowych i technologicznych po porty morskie i oceaniczne. Jednoczesne przyjęcie wszystkich czterech tez pozwala wszechstronnie wyjaśnić stan i wyzwania bezpieczeństwa zewnętrznego Polski oraz znaleźć adekwatne rozwiązanie.

The article is a continuation of the chapter “The Priority of Deterrence and the World Ocean: Two Theses on the Determinants of the Security of Poland” in a collective book Contemporary Challenges to the Security of Poland, published by the Military University of Technology in Warsaw in 2015. Poland’s defence policy and strategy can benefit from the synergy od four theses: 1. Due to the uneven balance of power and the lack of strategic depth, deterrence is the natural priority of Poland. Nuclear and conventional deterrence by NATO should be strengthened, while national deterrence forces should be developed, contributing also to the overall power of NATO and the EU. 2. Poland should actively use its access to the sea, consistently with the ideas of Mahan, geopolitics and strategy of NATO. The development of seapower provides many benefits, including the option to utilize for deterrence the weapons systems of maximum survivability in case of first attack. 3. A strategic advantage – not numerical but qualitative – can be achieved by Poland through the enhancement of science, technology and knowledge-based economy, on the condition that the share of R&D in the economy and in defence expenditures rises to the level of the leasing nations of the West and of East Asia. Poland’s membership in the EU, NATO and OECD facilitates this objective. 4. Two historic Polish geopolitical programs – the westward-oriented Piast Program and eastward-oriented Jagiellonian Program – should be merged into a single Euro-Atlantic program. The two programs were treated thus far as mutually exclusive and competitive, but they can and should be merged now, when Poland belongs to NATO and the EU and is placed on the Eastern Flank of Western organizations. Both programs started to be implemented in a non-contradictory way already in the time of Poland’s attempts to join NATO and the EU while developing cooperation with Central European nations in the framework of the Visegrad Group and with East European nations of the Intermarium region between the Baltic, Black and Adriatic Seas. Poland cannot isolate itself from any part of the Euro-Atlantic Area and thus limit the access to its various resources – from scientific and technological assets to sea and ocean ports. If accepted together, the above four theses allow a comprehensive explanation of the state and challenges of Poland’s external security, and the discovery of an adequate solution.

Słowa kluczowe

Polska bezpieczeństwo bezpieczeństwo militarne strategia strategia wojskowa strategia militarna obrona nauka badania technologia NATO Unia Europejska Europa OECD geopolityka Grupa Wyszehradzka odstraszanie odstraszanie jądrowe odstraszanie nuklearne odstraszanie konwencjonalne morze Morze Bałtyckie ocean Ocean Atlantycki marynarka wojenna

Poland security military security strategy military strategy defence science research technology NATO European Union Europe OECD geopolitics Visegrad Group deterrence nuclear deterrence conventional deterrence sea Baltic Sea ocean Atlantic Ocean navy

Wydawca

Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego

Czasopismo

Studia Bezpieczeństwa Narodowego

Rocznik

2017

Tom

R. 7, Nr 11

Strony

77--92

Opis fizyczny

Bibliogr. 118 poz.

Twórcy

autor

Kostrzewa-Zorbas G.

Wojskowa Akademia Techniczna

Bibliografia

[1] Acton J.M., Deterrence During Disarmament: Deep Nuclear Reductions and International Security, Abingdon, London, UK; New York, NY, USA: Routledge, 2011.
[2] Anderson R.R., Ellis P.J., Paz A.M., Reed K.A., Renegar L.A., Vaughan J.T., Strategic Landpower and a Resurgent Russia: An Operational Approach to Deterrence. A U.S. Army War College Integrated Research Project in Support of: U.S. European Command and U.S. Army Europe, Carlisle, PA, USA: Strategic Studies Institute and U.S. Army War College Press, 2016.
[3] Atkinson R.D., Ezell S.J., Innovation Economics: The Race for Global Advantage, New Haven, CT, USA: Yale University Press, 2012.
[4] Baldwin R.E., The Great Convergence: Information Technology and the New Globalization, Cambridge, MA, USA: Belknap Press of Harvard University Press, 2016.
[5] Bezpieczeństwo, gospodarka, geopolityka: wybrane zagadnienia, redakcja naukowa M. Ilnicki, Z. Nowakowski, Towarzystwo Naukowe Powszechne, Warszawa 2014.
[6] Białek J., Oleksiuk A., Gospodarka i geopolityka: dokąd zmierza świat?, Difin, Warszawa 2009.
[7] Black J., Geopolitics and the Quest for Dominance, Bloomington, IN, USA: Indiana University Press, 2016.
[8] Blackwill R.D., War by Other Means: Geoeconomics and Statecraft, Cambridge, MA, USA: Belknap Press of Harvard University Press, 2016.
[9] Bocheński A., Między Niemcami a Rosją, Wydawnictwo Polityka, Warszawa 1937.
[10] Bryen S.D., Technology Security and National Power: Winners and Losers, New Brunswick, NJ, USA; London, UK: Transaction Publishers, 2016.
[11] Brzeziński Z., Strategiczna wizja: Ameryka a kryzys globalnej potęgi, przekład z angielskiego K. Skonieczny, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2013.
[12] Cianciara A.K., Partnerstwo Wschodnie 2009-2014: geneza, funkcjonowanie, uwarunkowania, Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2014.
[13] Cimbala S.J., The New Nuclear Disorder: Challenges to Deterrence and Strategy, Farnham, Surrey, UK; Burlington, VT, USA: Ashgate, 2015.
[14] Cimbala S.J., Nuclear Weapons in the Information Age, New York, NY, USA: Continuum International Publishing Group, 2012.
[15] Cohen S.B., Geopolitics: The Geography of International Relations, 3rd Edition, Lanham, MD, USA: Rowman & Littlefield, 2015.
[16] Complex Deterrence: Strategy in the Global Age, Edited by T.V. Paul, P.M. Morgan, J.J. Wirtz, Chicago, IL, USA: University of Chicago Press, 2009.
[17] Czerniak J., Polityka innowacyjna w Polsce: analiza i proponowane kierunki zmian, Difin, Warszawa 2013.
[18] Debs A., Monteiro N.P., Nuclear Politics: The Strategic Causes of Proliferation, New York, NY, USA: Cambridge University Press, 2017.
[19] Delpech T., Nuclear Deterrence in the 21st Century: Lessons from the Cold War for a New Era of Strategic Piracy, Santa Monica, CA, USA: RAND Corporation, 2012.
[20] Dougherty J.E., Pfaltzgraff R.L., Contending Theories of International Relations: A Comprehensive Survey, 5th Edition, New York, NY, USA: Longman, 2001.
[21] Europa 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu (Unia Europejska), 2010.
[22] The European Defence Agency: Arming Europe, Edited by N. Karampekios, I. Oikonomou, Abingdon, Oxon, UK; New York, NY, USA: Routledge, 2015.
[23] Foreign Policies of EU Member States: Continuity and Europeanisation, Edited by A. Hadfield, I. Manners, R.G. Whitman, Abingdon, Oxon, UK; New York, NY, USA: Routledge, 2017.
[24] Freedman L., Deterrence, Cambridge, UK; Malden, MA, USA: Polity Press, 2004.
[25] Freedman L., The Evolution of Nuclear Strategy, 3rd Edition, Houndmills, Basingstoke, Hampshire, UK: Palgrave Macmillan, 2003.
[26] Frieden J.A., Lake D.A., Lawrence Broz J., International Political Economy: Perspectives on Global Power and Wealth, 5th Edition, New York, NY, USA: W.W. Norton, 2010.
[27] Friedman N., Seapower as Strategy: Navies and National Interests, Annapolis, MD, USA: Naval Institute Press, 2001.
[28] The Future of Extended Deterrence: The United States, NA TO, and Beyond, Edited by S. von Hlatky, A. Wenger, Washington, DC, USA: Georgetown University Press, 2015.
[29] The Geopolitics of Natural Resources, Edited by D. Lewis Feldman, Cheltenham, UK: Edward Elgar Publishing, 2011.
[30] The Geopolitics Reader, Edited by G. ÓTuathail, S. Dalby, P. Routledge, 2nd Edition, Abingdon, Oxon, UK: Routledge, 2006.
[31] Geopolityka, redakcja naukowa A. Dybczyński, Poltext, Warszawa 2013.
[32] Geopolityka w stosunkach polsko-rosyjskich, redakcja naukowa S. Bieleń, A. Skrzypek, Oficyna Wydawnicza Aspra-JR, Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2012.
[33] Gerson M.S., Conventional Deterrence in the Second Nuclear Age, “Parameters”, vol. 39, no. 3, Autumn 2009.
[34] Gilpin R., Global Political Economy: Understanding the International Economic Order, Princeton, NJ, USA: Princeton University Press, 2001.
[35] The Global Politics of Science and Technology, vol. 1, Concepts from International Relations and Other Disciplines, vol. 2, Perspectives, Cases and Methods, Edited by M. Mayer, M. Carpes, R. Knoblich, Berlin, Germany: Springer, 2014.
[36] Granieri M., Renda A., Innovation Law and Policy in the European Union: Towards Horizon 2020, Milan, Italy: Springer, 2012.
[37] Gray C.S., Sloan G., Editors, Geopolitics, Geography, and Strategy, London, UK: Frank Cass, 1999.
[38] Gray C.S., War, Peace and International Relations: An Introduction to Strategic History, 2nd Edition, Abingdon, UK: Routledge, 2011.
[39] Gray C.S., The Navy in the Post-Cold War World: The Uses and Value of Strategic Sea Power, University Park, PA, USA: Pennsylvania State University Press, 1994.
[40] The Handbook of Global Science, Technology, and Innovation, Edited by D. Archibugi, A.Filippetti, Chichester, West Sussex, UK: John Wiley & Sons, 2015.
[41] Hickman J., Space is Power: The Seven Rules of Territory, Lanham, MD, USA: Lexington Books, 2015.
[42] Hix S., Høyland B., The Political System of the European Union, 3rd Edition, Basingstoke, Hampshire, UK: Palgrave Macmillan, 2011.
[43] Huntington S.P., Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego, przekład z angielskiego H. Jankowska, Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza, Warszawa 2005.
[44] Innovation, Technology and Economic Change, edited by J. Fagerberg, D.C. Mowery, Cheltenham, UK: Edward Elgar, 2015.
[45] Innowacyjność polskiej gospodarki w przejściowej fazie rozwoju, redakcja naukowa J. Kotowicz-Jawor, Instytut Nauk Ekonomicznych Polskiej Akademii Nauk, Wydawnictwo Key Text, Warszawa 2016.
[46] Jasiński A.H., Innowacyjność w gospodarce Polski: modele, bariery, instrumenty wsparcia, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2014.
[47] Kelly P., Classical Geopolitics: A New Analytical Model, Stanford, CA, USA: Stanford University Press, 2016.
[48] Kennedy P.M., Mocarstwa świata. Narodziny, rozkwit, upadek. Przemiany gospodarcze i konflikty zbrojne w latach 1500-2000, przekład z angielskiego M. Kluźniak, Książka i Wiedza, Warszawa 1994.
[49] Killebrew R.B., Conventional Defense and Total Deterrence: Assessing NA TO’s Strategic Options, Lanham, MD, USA: Rowman & Littlefield, 1997.
[50] Kissinger H., World Order, New York, NY, USA: Penguin Press, 2014.
[51] Kostrzewa-Zorbas G., Broń nuklearna w wielobiegunowym świecie, „Rocznik Strategiczny 1998-1999”.
[52] Kostrzewa-Zorbas G., NA TO in the New Strategic Environment: Cyber Attacks Now Covered by Article 5 of the North Atlantic Treaty, „Studia Bezpieczeństwa Narodowego. Kryptologia i Cyberbezpieczeństwo / National Security Studies. Cryptology and Cybersecurity”, vol. 4, no. 6 (2014).
[53] Kostrzewa-Zorbas G., Plan dla NA TO, „Aspen Review Central Europe” nr 2/2014.
[54] Kostrzewa-Zorbas G., Priorytet odstraszania i ocean światowy – dwie tezy o uwarunkowaniach bezpieczeństwa Polski, rozdział [w:] B. Jagusiak (red.), Współczesne wyzwania bezpieczeństwa Polski, Wojskowa Akademia Techniczna, Warszawa 2015.
[55] Kubowski J., Broń jądrowa: fizyka, budowa, działanie, skutki, historia, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 2008.
[56] Kurek S.T., Sułek M., Olszewski J., Potęga NA TO w wymiarze ekonomiczno-obronnym, Wydawnictwo AON, Warszawa 2009.
[57] Lach Z., Skrzyp J., Geopolityka i geostrategia, Akademia Obrony Narodowej, Warszawa 2007.
[58] Libicki M.C., Cyberdeterrence and Cyberwar, Santa Monica, CA, USA: RAND Corporation, 2009.
[59] Libicki M.C., Cyberspace in Peace and War, Annapolis, MD, USA: Naval Institute Press, 2016.
[60] Mackinder H.J., Democratic Ideals and Reality: A Study in the Politics of Reconstruction, Washington DC, USA: National Defense University Press, 1996.
[61] Mahan A.T., The Influence of Sea Power Upon History, 1660-1783, New York, NY, USA: Dover Publications, 1987.
[62] Mandel R., Optimizing Cyberdeterrence: A Comprehensive Strategy for Preventing Foreign Cyberattacks, Washington, DC, USA: Georgetown University Press, 2017.
[63] Marciniak S., Innowacyjność i konkurencyjność gospodarki, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2010.
[64] Mickiewicz P., Morze Bałtyckie w polskiej strategii bezpieczeństwa morskiego, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, Wrocław 2012.
[65] Moczulski L., Geopolityka. Potęga w czasie i przestrzeni, Bellona, Warszawa 2010.
[66] Moran D., Russell J.A., editors, Maritime Strategy and Global Order: Markets, Resources, Security, Washington DC, USA: Georgetown University Press, 2016.
[67] Morze i problematyka morska w polskiej myśli politycznej (XIX-XXI wiek): studia i rozprawy, red. T. Sikorski, A. Wątor, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Szczecińskiego Minerwa, Szczecin 2014.
[68] NA TO and Collective Defence in the 21st Century: An Assessment of the Warsaw Summit, Edited by K. Friis, Abingdon, Oxon, UK; New York, NY: Routledge, 2017.
[69] NA TO Strategy Documents 1949-1969, edited by G.W. Pedlow in collaboration with NATO International Staff Central Archives, Brussels, Belgium: North Atlantic Treaty Organisation, 1997.
[70] NA TO’s Return to Europe: Engaging Ukraine, Russia, and Beyond, Edited by R.R. Moore, D. Coletta, Washington DC, USA: Georgetown University Press, 2017.
[71] Nichols T., Stuart D., McCausland J.D., editors, Tactical Nuclear Weapons and NATO, Carlisle, Pennsylvania, USA: Strategic Studies Institute, U.S. Army War College, 2012.
[72] North Atlantic Treaty Organization, Active Engagement, Modern Defence: Strategic Concept for the Defence and Security of the Members of the North Atlantic Treaty Organization. Adopted by Heads of State and Government at the NA TO Summit in Lisbon, 19-20 November 2010.
[73] Olszewski R., Odstraszanie militarne w strategii obronnej państwa, Wyższa Szkoła Oficerska Sił Powietrznych, Dęblin 1996.
[74] On Limited Nuclear War in the 21st Century, Edited by J.A. Larsen, K.M. Kartchner, Stanford, CA, USA: Stanford University Press, 2014.
[75] The Oxford Handbook of Creative Industries, Edited by C. Jones, M. Lorenzen, J. Sapsed, Oxford, UK: Oxford University Press, 2015.
[76] The Oxford Handbook of Political Psychology, Edited by L. Huddy, D.O. Sears, J.S. Levy, 2nd Edition, Oxford, UK: Oxford University Press, 2013.
[77] Pangsy-Kania S., Polityka innowacyjna państwa a narodowa strategia konkurencyjnego rozwoju, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2007.
[78] Parry C., Super Highway: Sea Power in the 21st Century, London, UK: Elliott and Thompson, 2014.
[79] Payne K.B., The Great American Gamble: Deterrence Theory and Practice from the Cold War to the Twenty-First Century, Fairfax, VA, USA: National Institute Press, 2008.
[80] Pickering S., Understanding Geography and War: Misperceptions, Foundations, and Prospects, New York, NY, USA: Palgrave Macmillan, 2017.
[81] Polak R., Modernizacja techniczna Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, wydanie 2, poszerzone i zmienione, Bellona, Warszawa 2015.
[82] Polska w euroatlantyckiej strefie bezpieczeństwa, redakcja naukowa Z. Trejnis, R. Radziejewski, Wojskowa Akademia Techniczna, Warszawa 2014.
[83] Power, Politics and Confrontation in Eurasia: Foreign Policy in a Contested Region, edited by R.E. Kanet, M. Sussex, Houndmills, Basingstoke, Hampshire, UK; New York, NY, USA: Palgrave Macmillan, 2015.
[84] Public Procurement for Innovation, Edited by C. Edquist, N.S. Vonortas, J. Mikel Zabala-Iturriagagoitia, J. Edler, Cheltenham, UK: Edward Elgar, 2015.
[85] Quackenbush S.L., Understanding General Deterrence: Theory and Application, New York, NY, USA: Palgrave Macmillan, 2011.
[86] Religion, Globalization and Culture, Edited by P. Beyer, L. Beaman, Leiden, Netherlands: Brill, 2007.
[87] Revolutionising EU Innovation Policy: Pioneering the Future, Edited by K. Gretschmann, S. Schepers, London, UK: Palgrave Macmillan, 2016.
[88] Rosja: rozważania imperiologiczne, redakcja naukowa S. Bieleń, A. Skrzypek, Oficyna Wydawnicza Aspra-JR; Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2015.
[89] Routledge Handbook of Naval Strategy and Security, Edited by J. Krause, S. Bruns, Abingdon, Oxon, UK; New York, NY, USA: Routledge, 2016.
[90] Rozwój w dobie globalizacji, redakcja naukowa A. Bąkiewicz, U. Żuławska, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2010.
[91] Ruffini P.-B., Science and Diplomacy: A New Dimension of International Relations, Berlin, Germany: Springer, 2017.
[92] Russia, Eurasia and the New Geopolitics of Energy: Confrontation and Consolidation, Edited by M. Sussex, R.E. Kanet, Houndmills, Basingstoke, Hampshire, UK; New York, NY, USA: Palgrave Macmillan, 2015.
[93] Sagan S.D., Waltz K.N., The Spread of Nuclear Weapons: An Enduring Debate, 3rd Edition, New York, NY, USA: W.W. Norton, 2013.
[94] Siła i strategia bezpieczeństwa narodowego, redakcja D.R. Bugajski, R. Rybak, Akademia Marynarki Wojennej, Wydział Dowodzenia i Operacji Morskich, Gdynia 2015.
[95] Sloan G., Geopolitics, Geography and Strategic History, Abingdon, Oxon, UK; New York, NY, USA: Routledge, 2017.
[96] Sloan S.R., Permanent Alliance? NA TO and the Transatlantic Bargain from Truman to Obama, New York, NY, USA: Continuum, 2010.
[97] Sociology of Globalization: Cultures, Economies, and Politics, Edited by K.E. Iyall Smith, Boulder, CO, USA: Westview Press, 2013.
[98] Springer P.J., Military Robots and Drones: A Reference Handbook, Santa Barbara, CA: ABC-CLIO, 2013.
[99] Spykman N.J., America’s Strategy in World Politics: The United States and the Balance of Power, New Brunswick, NJ, USA: Transaction Publishers, 2007.
[100] Spykman N.J., The Geography of the Peace, Hamden, CT, USA: Archon Books, 1969.
[101] Stavridis J., Sea Power: The History and Geopolitics of the World’s Oceans, London, UK; New York, NY, USA: Penguin Press, 2017.
[102] Strategy in the Contemporary World: An Introduction to Strategic Studies, Edited by J. Baylis, J.J. Wirtz, C.S. Gray, 4th Edition, Oxford, UK: Oxford University Press, 2013.
[103] Szabo S.F., Germany, Russia and the Rise of Geo-economics, London, UK; New York, NY, USA: Bloomsbury Academic, 2015.
[104] Szubrycht T., Bałtyckie wymiary bezpieczeństwa, Akademia Marynarki Wojennej, Gdynia 2010.
[105] Taylor M.Z., The Politics of Innovation: Why Some Countries Are Better Than Others at Science and Technology, New York, NY, USA: Oxford University Press, 2016.
[106] The Theory and Practice of Innovation Policy: An International Research Handbook, Edited by R.E. Smits, S. Kuhlmann, P. Shapira, Cheltenham, UK; Northampton, MA, USA: Edward Elgar, 2010.
[107] Till G., Seapower: A Guide for the Twenty-First Century, 4th Edition, London, UK; New York, NY, USA: Routledge, 2017.
[108] Tolstrup J., Russia vs. the EU: The Competition for Influence in Post-Soviet States, Boulder, CO, USA: Lynne Rienner Publishers, 2014.
[109] Turczyński P., 15 lat Polski w NA TO: aspekty polityczne, prawne i militarne, Bellona, Warszawa 2015.
[110] Understanding NA TO in the 21st Century: Alliance Strategies, Security and Global Governance, Edited by G.P. Herd, J. Kriendler, London, UK; New York, NY, USA: Routledge, 2013.
[111] United States Department of Defense, Nuclear Posture Review Report, Washington, DC, USA: U.S. Department of Defense, 2010.
[112] Uwarunkowania bezpieczeństwa narodowego Polski, redakcja naukowa Z.Trejnis, Wojskowa Akademia Techniczna, Warszawa 2013.
[113] Viotti P.R., Kauppi M.V., International Relations Theory, 5th Edition, Boston, MA, USA: Pearson, 2012.
[114] Wong W.W.S., Emerging Military Technologies: A Guide to the Issues, Santa Barbara, CA, USA: Praeger, 2013.
[115] Zamówienia publiczne a innowacyjność przedsiębiorstw: stan obecny i perspektywy, red. W. Starzyńska, J. Wiktorowicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2012.
[116] Zarychta S., Broń jądrowa w kształtowaniu bezpieczeństwa 1945-2015, Bellona, Warszawa 2016.
[117] Zarychta S., Doktryny i strategie NA TO 1949-2013, Bellona, Warszawa 2014.
[118] Zielińska-Głębocka A., Współczesna gospodarka światowa: przemiany, innowacje, kryzysy, rozwiązania regionalne, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2012.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-980b272a-ddc9-4029-bc51-e77015105ba8