Zastosowanie metody LCA do wspomagania decyzji środowiskowych w gospodarce wodno-ściekowej

Deska, M.; Kruczek, M.; Zawartka, P.; Burchart-Korol, D.

doi:10.29119/1641-3466.2018.117.6

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Zastosowanie metody LCA do wspomagania decyzji środowiskowych w gospodarce wodno-ściekowej

Autorzy

Deska M. , Kruczek M. , Zawartka P. , Burchart-Korol D.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Deska, Kruczek, Zawartka, Burchart-Korol_zastosowanie_wpływ_zn_org_117_2018.pdf

Pobierz

Identyfikatory

DOI

10.29119/1641-3466.2018.117.6

Warianty tytułu

Application of the LCA method for environmental decision assistance in the water-sewage system

Języki publikacji

Abstrakty

W artykule poruszono istotne problemy związane z oceną środowiskową w procesach decyzyjnych związanych z gospodarką ściekową. Omówiono główne determinanty kształtujące proces zarządzania gospodarką ściekową i wskazano na konieczność przeprowadzania oceny środowiskowej elementów systemu zbierania, transportu i oczyszczania ścieków dla poprawy efektywności kształtowania i eksploatacji całego systemu. Zaprezentowano możliwości zastosowania oceny cyklu życia (LCA – Life Cycle Assessment) w ocenie środowiskowej systemów gospodarki ściekowej i procesach podejmowania decyzji o ich kształtowaniu.

The article presents the significant problems related to environmental assessment in decision-making processes related to wastewater management. The main determinants shaping the process of wastewater management were discussed and the need to conduct environmental assessment of elements of the collection, transport and sewage treatment system to improve the efficiency of shaping and operation of the entire system was discussed. The possibilities of using life cycle assessment (LCA – Life Cycle Assessment) in the environmental assessment of wastewater management systems and decision making processes on their shaping is also presented.

Słowa kluczowe

gospodarka wodno-ściekowa ocena oddziaływania na środowisko ocena cyklu życia (LCA)

water and wastewater management environmental impact assessment life cycle assessment (LCA)

Wydawca

Wydawnictwo Politechniki Śląskiej

Czasopismo

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

Rocznik

2018

Tom

z. 117

Strony

91--107

Opis fizyczny

Bibliogr. 44 poz.

Twórcy

autor

Deska M.

mdeska@gig.eu

Główny Instytut Górnictwa, Katowice, Zakład Ochrony Wód

autor

Kruczek M.

mkruczek@gig.eu

Główny Instytut Górnictwa, Katowice, Zakład Ochrony Wód

autor

Zawartka P.

pzawartka@gig.eu

Główny Instytut Górnictwa, Katowice, Zakład Ochrony Wód

autor

Burchart-Korol D.

dorota.burchart-korol@polsl.pl

Politechnika Śląska, Wydział Transportu

Bibliografia

1. Barbusiński K.: Innowacyjne technologie oczyszczania ścieków komunalnych – kierunki rozwoju. „Napędy i Sterowanie”, nr 1, 2016, s. 40-45.
2. Bartczak A., Giergiczny M., Rączka J.: Możliwości wykorzystania analizy efektywności kosztowej we wdrażaniu konwencji sztokholmskiej. Seminarium „Priorytety krajowego programu wdrażania Konwencji Sztokholmskiej”, Warszawa 26.05.2003.
3. Bdour A.N., Hamdi M.R, Tarawneh Z.: Perspectives on sustainable wastewater treatment technologies and reuse options in the urban areas of the Mediterranean region. “Desalination”, Vol. 237, Iss. 1-3, February 2009, p. 162-174.
4. van Berkel R.: Eco-efficiency in the Australian Minerals Processing Sector. “Journal of Cleaner Production”, No. 15, 2007, p. 772-781.
5. Bondaruk J.: Poprawa skuteczności usuwania ładunków zanieczyszczeń w zurbanizo-wanej zlewni wód z wykorzystaniem analizy wielokryterialnej. Praca doktorska, Główny Instytut Górnictwa, Katowice 2013.
6. Bondaruk J.: Zrównoważony rozwój w teorii i praktyce. Monografia AZR. Praca zbiorowa. Zespół Wydawnictw i Usług Poligraficznych Głównego Instytutu Górnictwa, Katowice 2012.
7. Cornejo P.K., Zhang Q. Mihelcic J.R.: Quantifying benefits of resource recovery from sanitation provision in a developing world setting. “Journal of Environmental Management”, Vol. 131, No. 15, 2013, p. 7-15.
8. Czaplicka-Kolarz K., Burchart-Korol D., Turek M., Borkowski W.: Model of eco-efficiency assessment of mining production processes. “Archives of Mining Sciences”, Vol. 60, No. 2, 2015, p. 477-486.
9. Czaplicka-Kolarz K., Ściążko M.: Model ekologicznego i ekonomicznego prognozowania wydobycia i użytkowania czystego węgla, tom 2, Ekoefektywność technologii czystego spalania węgla. Główny Instytut Górnictwa, Katowice 2004.
10. Daigger G.T.: Wastewater Management in the 21st Century. “Journal of Environmental Engineering”, Vol. 133, Iss. 7, 2007, p. 671-680.
11. Dyrektywa Rady 91/271/EWG z dnia 21 maja 1991 r. dotycząca oczyszczania ścieków komunalnych, http://eur-lex.europa.eu, 28.09.2017.
12. Estapé-Dubreuil G., Ashta A., Hédou J.P.: Micro-equity for sustainable development: Selection, monitoring and exit strategies of micro-angels. “Ecological Economics”, Vol. 130, 2016, p. 117-129.
13. González-Viar M., Montero R.D., Molinos M., Monzón I.T.: Cost-effectiveness analysis of sewer mining versus centralized wastewater treatment: Case study of the Arga river basin, Spain. “Urban Water Journal”, Vol. 13, Iss. 3, 2016, p. 321-330.
14. Harlem-Brundtland G.: Raport pt. Our Common Future, World Commission on Environment and Development, 1987, http://www.un-documents.net/our-common-future.pdf, 27.09.2017.
15. Huppes G., Ishikawa M.: Eco-efficiency and its terminology. “Journal of Industrial Ecology”, Vol. 9, No. 4, 2005, p. 43-46.
16. Hurynovich A.: Metoda oceny efektywności projektów inwestycyjnych oczyszczalni ścieków w oparciu o analizę LCC. „Inżynieria Ekologiczna”, nr 48, 2016, p. 69-73.
17. Jóźwiakowski K., Pieńko A., Dyczko A., Imbierowicz M., Fłakowska P., Bondyra P., Steszuk A.: Zmiany stanu gospodarki wodno-ściekowej w Polsce w latach 1990-2012. „Technologia Wody”, nr 6(44), 2015, s. 61-67.
18. Kleiber M. (red.): Ekoefektywność technologii. Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Państwowego Instytutu Badawczego, Radom 2011.
19. Klima S.: Zarządzanie ochroną środowiska w Unii Europejskiej. Prace Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania i Bankowości, Kraków 1999.
20. Kłos Z., Kurczewski P., Kasprzak J.: Środowiskowe charakteryzowanie maszyn i urządzeń. Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań 2005.
21. Lewicka A., Widomski M.K., Lagód G.: Economic analyses in sewage system designing for rural settlement – case study. “Architecture Civil Engineering Environment”, Vol. 2, 2016, p. 146-151.
22. Libralato G., Ghirardini A.V., Avezzù F.: To centralise or to decentralise: An overview of the most recent trends in wastewater treatment management. “Journal of Environmental Management”, Vol. 94, Iss. 1, 2012, p. 61-68.
23. Linn M.: Cost‐benefit analysis: examples. “The Bottom Line”, Vol. 24 Iss. 1, 2011, p. 68-72.
24. Masłowska-Bandosz M.: Aktualizacja KPOŚK. „Wodociągi i Kanalizacja”, nr 4(74), 2010, s. 6-10.
25. Meng F., Fu G., Butler D.: Water quality permitting: From end-of-pipe to operational strategies. “Water Research”, Vol. 101, 2016, p. 114-126.
26. Miłaszewski R., Bartoszczuk P.: Gospodarka wodno-ściekowa w strategii przedsię-biorstwa, [w:] Kuciński K. (red.): Strategie przedsiębiorstw wobec wymogów zrównoważonego rozwoju. Seria Wydawnicza Przedsiębiorstwo Współczesne, Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie, Szkoła Główna Handlowa, 2009.
27. Ministerstwo Środowiska: Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych. Warszawa, grudzień 2003.
28. PN-EN ISO 14045:2012 Zarządzanie środowiskowe – Ocena ekoefektywności systemów wyrobów – Zasady, wymagania i wytyczne.
29. Ribbe L.: Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ogólnego unijnego programu działań w zakresie środowiska do 2020 r. „Dobrze żyć w granicach naszej planety”, COM(2012) 710 final – 2012/0337 (COD), Bruksela 20.03.2013.
30. Rozporządzenie Ministra Budownictwa z dnia 14 lipca 2006 r. w sprawie sposobu realizacji obowiązków dostawców ścieków przemysłowych oraz warunków wprowa-dzania ścieków do urządzeń kanalizacyjnych, DzU. Nr 136, poz. 964, http://isap.sejm.gov.pl, 16.09.2017.
31. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18 listopada 2014 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, DzU. 2014, poz. 1800, http://isap.sejm.gov.pl, 22.09.2017.
32. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 22 lipca 2014 r. w sprawie sposobu wyznaczania obszaru i granic aglomeracji, DzU. 2014, poz. 995, http://isap.sejm.gov.pl, 20.09.2016.
33. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie dopuszczalnych mas substancji, które mogą być odprowadzane w ściekach przemysłowych, DzU. nr 180, poz. 1867, http://isap.sejm.gov.pl, 17.09.2017.
34. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, DzU. 2013, poz. 817 z późn. zm.
35. Sato T., Qadirb M., Yamamotoe S., Endoe T., Zahoora A.: Global, regional, and country level need for data on wastewater generation, treatment, and use. “Agricultural Water Management”, Vol. 130, 2013, p. 1-13.
36. Tchobanoglous G., Stensel H.D., Tsuchihashi R., Burton F., Abu-Orf M., Bowden G., Pfrang W.: Wastewater Engineering: Treatment and Resource Recovery, Metcalf and Eddy I AECOM. McGraw-Hill Education, New York 2014.
37. Thatcher A., Yeow P.H.P.: Human factors for a sustainable future. “Applied Ergonomics”, Vol. 57, 2016, p. 1-7.
38. Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, DzU. 2016, poz. 353 z późn. zm.
39. Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, DzU. 2015, poz. 139, http://isap.sejm.gov.pl, 17.09.2017.
40. Warężak T.: Ekonomiczne aspekty realizacji gospodarki wodno-ściekowej w JST. „Wodociągi-Kanalizacja”, nr 5, 2015, s. 56-60.
41. Wells E.C., Zarger R.K., Whiteford L.M., Mihelcic J.R., Koenig E.S., Cairns M.R.: The impacts of tourism development on perceptions and practices of sustainable wastewater management on the Placencia Peninsula, Belize. “Journal of Cleaner Production”, Vol. 111, Part B, 2016, p. 430-441.
42. Wiśniewska-Kindżajan B.: Household sewage-treatment plants as a way to solve the problems of wastewater management in rural areas. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego, s. Administracja i Zarządzanie, nr 98, Siedlce 2013, s. 247-257.
43. Zawartka P., Pilch A.: Rozlewanie się miast jako zagrożenie dla gospodarki zlewniowej i usług publicznych oraz sposoby przeciwdziałania temu zjawisku, [w:] Trząski L. (red.): Przestrzenny i środowiskowy wymiar zrównoważonego rozwoju terenów zurbanizo-wanych. Zespół Wydawnictw i Usług Poligraficznych Głównego Instytutu Górnictwa, Katowice 2016.
44. Zawartka P., Zdebik D., Bondaruk J.: System gospodarki ściekowej w gminie – aglomeracja i obszar poza aglomeracją. VII Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Techniczna: Przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne w warunkach zagrożeń naturalnych i cywilizacyjnych. Materiały konferencyjne. Szczyrk 2013.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-973f3e07-2a7c-40e2-ae73-5f194ad59629