Legal Instruments of the State Sanitary Inspection – Amendments to the Act on the State Sanitary Inspection in the Face of the Pandemic

• Autorzy: Kacała Konrad

Identyfikatory

DOI

10.37055/slw/140378

Warianty tytułu

PL

Instrumenty prawne Państwowej Inspekcji Sanitarnej - zmiany ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej w obliczu pandemii

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The emergence of the new coronavirus SARS-Co2-V and the infectious disease (COVID-19) which it causes required immediate state-level decision-making in a number of areas including, for example, politics, health, economy, system of preschool and school education, research, border crossing, mobility, etc. The research problem presented in the article is assessment of whether the statutory changes did actually address the situation and the issue of ensuring safety, including sanitary and epidemiological safety, from COVID-19 infectious disease and the SARS-CoV-2 virus causing the disease, what the changes were and what their character is. The hypothesis presented in the article is that the direction of the implemented statutory changes, manifested in the introduction of new legal measures of various nature, is relevant to the situation and to ensuring safety. It became necessary to create the possibility of using new instruments in specific cases related to infections or infectious diseases, increasing the speed of issuing and executing decisions imposing obligations specified by the Act on the State Sanitary Inspection, creating the possibility of supplementing the applicable regulations by issuing recommendations and guidelines for individual addressees, which gives possibility of detailed definition of norms of conduct. The purpose of this article is to discuss key regulatory developments. The focus is on the State Sanitary Inspection (SSI). The deliberations are focused on the history of sanitary-epidemiological services in Poland, the issue of sanitary-epidemiological safety and, most importantly, the new legal instruments introduced to the Act on the State Sanitary Inspection, regulating its activities in the field of risk prevention. The basic research method used in the article is the legal-dogmatic method. The article closes with a summary, conclusions, final verification of the hypothesis and indications for further research.

PL

Pojawienie się nowego koronawirusa SARS-Co2-V i wywoływanej przez niego choroby zakaźnej COVID-19 wymagało – na szczeblu państwa – podejmowania natychmiastowych decyzji w wielu obszarach, w tym na przykład w odniesieniu do polityki, funkcjonowania służby zdrowia, gospodarki, systemu edukacji przedszkolnej i szkolnej, badań naukowych, przekraczania granic, mobilności itp. Niebezpieczeństwo związane z zakażeniami, niespodziewany i nietypowy rodzaj zagrożenia, a także jego skala, wymusiły zdecydowane działania, przede wszystkim aby wzmocnić sektor zdrowia publicznego i złagodzić społeczno-gospodarcze skutki koronawirusa. Równolegle, niezwykle istotne było podjęcie przez państwo innych działań, w tym w postaci przygotowania, a następnie wprowadzenia zmian w regulacjach prawnych. Problemem badawczym postawionym w artykule jest ocena czy ustawowe zmiany miały faktycznie na uwadze powstałą sytuację i zapewnienie bezpieczeństwa, w tym sanitarno-epidemiologicznego, przed chorobą zakaźną COVID-19 i wywołującym ją koronawirusem SARS-CoV-2, w czym się dokładnie przejawiły, jaki mają charakter. Hipotezą artykułu jest twierdzenie, że kierunek dokonanych zmian legislacyjnych, przejawiający się we wprowadzeniu nowych środków prawnych o różnym charakterze uwzględnia powstałą sytuację i zapewnienie bezpieczeństwa. Konieczne stało się stworzenie możliwości stosowania nowych instrumentów w określonych przypadkach związanych z zakażeniami czy chorobami zakaźnymi, zwiększenie szybkości w wydawaniu i wykonaniu decyzji nakładających określone ustawą o Inspekcji Sanitarnej obowiązki, stworzenie możliwości uzupełniania obowiązujących regulacji poprzez wydawanie zaleceń i wytycznych w stosunku do poszczególnych adresatów i wytyczanie w ten sposób norm postępowania. Wszystko w imię zapewnienia szeroko pojętego bezpieczeństwa. Celem niniejszego artykułu jest omówienie najważniejszych zmian w zakresie regulacji prawnych, które zaszły w ostatnim okresie związanym z pojawieniem się koronawirusa, COVID-19. Skupiono się na Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Inspekcja Sanitarna). Omówiono historię służb sanitarno-epidemiologicznych w Polsce, scharakteryzowano zagadnienie bezpieczeństwa sanitarno-epidemiologicznego na podstawie obowiązujących przepisów prawnych, a przede wszystkim scharakteryzowano wprowadzone do ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej nowe instrumenty prawne, regulujące jej działania w zakresie przeciwdziałania zagrożeniu. Podstawową metodą badawczą zastosowaną w artykule jest metoda prawno-dogmatyczną, polegającą na analizie aktów prawnych, studiowaniu literatury prawniczej, a także orzecznictwa sądowego oraz metoda historyczna, ukazującą zmiany w legislacji. Artykuł wieńczą podsumowanie, wnioski, końcowa weryfikacja hipotezy i wskazanie kierunków dalszych badań.

Słowa kluczowe

EN

sanitary-epidemiological safety; COVID-19; state of epidemic; legal regulations; State Sanitary Inspection

PL

bezpieczeństwo sanitarno-epidemiologiczne; COVID-19; stan epidemii; regulacje prawne; Państwowa Inspekcja Sanitarna

• Wydawca: Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
• Czasopismo: Systemy Logistyczne Wojsk
• Rocznik: 2021
• Tom: Vol. 54, no. 1
• Strony: 105--123
• Opis fizyczny: Bibliogr. 49 poz., rys.

Twórcy

autor

Kacała Konrad

• Główny Inspektorat Sanitarny, Polska

• https://orcid.org/0000-0002-4466-3389

Bibliografia

• [1] Act of 31 March 2020 on amending certain acts with regards to the health care system related to the prevention, counteracting and combating of COVID-19 (Journal of Laws of 2020, item 567, as amended).
• [2] Act of 23 January 2020 amending the Act on the State Sanitary Inspection and certain other acts (Journal of Laws of 2020, item 322).
• [3] Act of 2 March 2020 on special solutions related to the prevention, counteracting and combating of COVID-19, other infectious diseases and crisis situations caused by them (Journal of Laws of 2020, item 374, as amended).
• [4] Act of 23 January 2009 amending certain acts in connection with changes in the organization and division of public administration tasks within a voivodeship (Journal of Laws of 2009 No. 92 item 753, as amended).
• [5] Act of 5 December 2008 on preventing and combating infections and infectious diseases in humans (Journal of Laws of 2020, item 1845, as amended).
• [6] Act of 24 August 2001 amending the Sanitary Inspection Act and certain acts (Journal of Laws of 2001, No. 128, item 1407, as amended).
• [7] Act of 16 February 2001 amending the Sanitary Inspection Act, the Act on the establishment of the Agricultural Market Agency, the Act on the establishment of the Agency for Restructuring and Modernization of Agriculture, the Act – Customs Code, the Act on control of infectious animal diseases, examination of animals for meat and the Veterinary Inspection, and the Act on the administration of foreign trade in goods and services (Journal of Laws of 2001, No. 29, item 320).
• [8] Act of 24 July 1999 amending the Act on departments of state administration and certain other acts (Journal of Laws of 1999 No. 70, item 778).
• [9] Act of 24 July 1998 on the amendment of certain acts determining the competencies of public administration authorities – in connection with the reform of the state system (Journal of Laws of 1998, No. 106, item 668, as amended).
• [10] Act of 14 March 1985 on the State Sanitary Inspection (Journal of Laws of 2021, item 195).
• [11] Act of 14 June 1960 – Code of Administrative Procedure (Journal of Laws of 2021, item 735).
• [12] Act of 25 July 1919 on combating infectious diseases and other common diseases (Journal of Laws of 1919 No. 67, item 402).
• [13] Adamiak, B., [in:] Adamiak, B., Borkowski, J., 2014. Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, ed. 13, Warsaw: Publishers C.H. Beck.
• [14] Announcement of the President of the Personal Data Protection Office of 27 March 2020 https:// uodo.gov.pl/pl/138/1471 [accessed: 25 April 2021].
• [15] Announcement of the President of the Personal Data Protection Office of 5 May 2020 https:// uodo.gov.pl/pl/138/1516 [accessed: 4 May 2021].
• [16] Anti-epidemic guidelines of the Chief Sanitary Inspector of 19 November 2020 for kindergartens, preschool units and other forms of preschool education and childcare institutions for children up to the age of 3, issued pursuant to Art. 8a sec. 5 item 2 of the Act of 14 March 1985 on the State Sanitary Inspection (Journal of Laws of 2019 item 59, and 2020 items 322, 374, 567 and 1337) https://www.gov.pl/web/gis/wytyczne-przeciwepidemiczne--koronawirus-sars-cov-2 [accessed: 24 April 2021].
• [17] Borucka, A., Łagowska, E., 2020. The role of Polish Armed Forces in the fight against epidemiological threats (SARS-Cov-2). European Research Studies Journal, European Research Studies Journal, Volume XXIII, Special Issue 3, 33-46.
• [18] Bursztynowicz, M., 2020. Konsekwencje niezastosowania się do wytycznych śmieciowych GIS przez przedsiębiorców, LEX/el.2020 [accessed: 28 April 2021].
• [19] Cianciara, D., 2011. Zdrowie publiczne w Polsce przed II wojną światową – lekcja dla współczesnych. Przegląd Epidemiologiczny, Vol. 65, No. 4, 635-641.
• [20] Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997 (Journal of Laws of 1997, No. 78, item 483, as amended).
• [21] Czechowicz, S., 2020b. Pojęcie bezpieczeństwa sanitarno-epidemiologicznego i jego konteksty prawne, Opolskie Studia Administracyjno-Prawne, 18(3), 9-24; DOI: https://doi.org/10.25167/ osap.2586 [accessed: 4 May 2021].
• [22] Czechowicz, S., 2020a. Wpływ krajowych regulacji prawnych na kształtowanie się poziomu bezpieczeństwa sanitarno-epidemiologicznego w Polsce, Konteksty Społeczne, Vol. 8, No. 1 (15), 70-91; DOI: http://doi.org/10.17951/ks.2020.8.1.70-91 [accessed: 4 May 2021].
• [23] Decree of 11 April 1945 on the division of the Ministry of Labor, Welfare and Health, established by the Act of 31 December 1944 (Journal of Laws of 1945 No. 12, item 63).
• [24] Decree of 14 August 1954 on the State Sanitary Inspection (Journal of Laws of 1954 No. 37, item 160).
• [25] Draft Act on special solutions related to the prevention, counteracting and combating of COVID-19, other infectious diseases and crisis situations caused by them with a justification. Print No. 265 of 1 March 2020; https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=265 [accessed: 24 April 2021].
• [26] Janik, M., 2012. Policja Sanitarna. Warszawa: LEX a Wolters Kluwer business.
• [27] Kaczocha, M., 2017. Ustawa o Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Komentarz, LEX/el., commentary on Art. 3 [accessed: 4 May 2021].
• [28] Klingberg, A. M., 1946. Stan epidemiczny Polski w 1945 r., 11–45, [in:] Morzycki, J., Klingberg, A. M., 1946. Naczelny Nadzwyczajny Komisariat do Walki z Epidemiami w latach 1944–1945. Warszawa: Lekarski Instytut Naukowo-Wydawniczy. Dostępne pod adresem: https://zbc.ksiaznica. szczecin.pl/dlibra/publication/570/edition/491/content?ref=desc [accessed: 4 May 2021].
• [29] Kokocińska, K., 2020. Państwo Administracji, Acta Universitatis Wratislaviensis No 4001 PRAWO CCCXXXI, Wrocław, 155; DOI: https://doi.org/10.19195/0524-4544.331.13 [accessed: 4 May 2021].
• [30] Morzycki, J., 1947. Sprawozdanie z działalności Nadzwyczajnego Komisariatu do Walki z Epidemiami za lata 1944–1945, 8, [in:] Przegląd Epidemiologiczny. Kwartalnik. Rok 1. Nr 1, Wydawnictwo: Naczelny Nadzwyczajny Komisariat do walki z epidemiami i Lekarski Instytut Naukowo-Wydawniczy. Dostępne pod adresem https://epibaza.pzh.gov.pl/sites/default/files/ Przegl%C4%85d%20Epidemiologiczny%201947%20nr%201.pdf [accessed: 4 May 2021].
• [31] Ordinance of the Minister of Health of 13 March 2020 on declaring the state of epidemic hazard in the territory of the Republic of Poland (Journal of Laws of 2020, item 433, as amended).
• [32] Posobkiewicz, M., Kalinowska-Morka, J., Świekatowski, B., 2015. Państwowa Inspekcja Sanitarna – 60 lat istnienia i 95 lecie funkcjonowania Służb Sanitarnych w Polsce, Przegląd Epidemiologiczny, Vol. 69, No. 1, 113-119.
• [33] Principal Sanitary Act of 19 July 1919 (Journal of Laws of 1919 No. 63, item 371).
• [34] Principal Sanitary Act of February 1919 (Journal of Laws of 1919, No. 15, item 207).
• [35] Regulation (EU) 2016/679 of the European Parliament and of the Council of 27 April 2016 on the protection of natural persons with regard to the processing of personal data and on the free movement of such data, and repealing Directive 95/46/EC (General Data Protection Regulation) (OJ EU L 119, 4 May 2016, 1, as amended).
• [36] Regulation of the Minister of Health of 13 March 2020 on the declaration of a state of epidemic emergency on the territory of the Republic of Poland (Journal Laws of 2020, item 433, as amended).
• [37] Regulation of the Minister of Health of 20 March 2020 on the declaration of a state of epidemic emergency on the territory of the Republic of Poland (Journal of Laws of 2020, item 491, as amended).
• [38] Regulation of the Minister of Health of 20 March 2020 on the declaration of a state of epidemic emergency on the territory of the Republic of Poland (Journal of Laws of 2020, item 491, as amended).
• [39] Romańska, M., [in:] ed. Knysiak-Sudyka, H., 2019. Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. 2nd ed. Warsaw: Wolters Kluwer Polska. LEX/el, commentary on Art. 104 [accessed: 4 May 2021].
• [40] Ruling of the Supreme Administrative Court of 17 January 2013, file ref. no. II OSK 811/16, LEX no. 2464406.
• [41] Ruling of the Supreme Administrative Court of 18 October 2013, file ref. no. I OSK 1632/13, LEX no. 1612043.
• [42] Ruling of the Voivodeship Administrative Court in Kraków of 3 March 2009, file ref. no. II SA/ Kr 64/09, LEX no. 533314.
• [43] Ruling of the Voivodeship Administrative Court in Warsaw of 4 December 2019, file ref. no. II SA/Wa 1169/19, LEX no. 3041443.
• [44] Sarnecki, P., [in:] ed. Garlicki, L., ed. Zubik, M., 2016. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Vol. I, Sejm Publishing House, 2nd ed., Warsaw, LEX/el, commentary on Art. 5 [accessed: 4 May 2021].
• [45] Serwis Rzeczypospolitej Polskiej – the official website of the Polish government https://www.gov.pl/web/zdrowie/pierwszy-przypadek-koronawirusa-w-polsce [accessed: 4 March 2020].
• [46] Seweryn, M., 2015. Funkcjonowanie Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Historia, rozwój, wyzwania. Zdrowie Publiczne i Zarządzanie; Vol. 13, No. 2, 158.
• [47] Słownik języka polskiego PWN (trans. Polish language dictionary) https://sjp.pwn.pl/szukaj/wytyczne.html [accessed: 4 May 2021].
• [48] Słownik języka polskiego, PWN. (trans. Polish language dictionary) https://sjp.pwn.pl/szukaj/ wskaz%C3%B3wka.html [accessed: 4 May 2021].
• [49] Stan sanitarny kraju w roku 2018, 2019. Raport Głównego Inspektoratu Sanitarnego, Warszawa,15. Dostępne pod adresem: https://gis.gov.pl/wp-content/uploads/2019/09/SSK-2018-www-1. pdf [accessed: 25 April 2021].

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).