Tytuł artykułu
Treść / Zawartość
Pełne teksty:
Identyfikatory
Warianty tytułu
Metodyka wyznaczania Złóż Kopalin o Znaczeniu Publicznym zaproponowana w projekcie MINATURA2020 oraz rezultaty jej testowania w województwie dolnośląskim (Polska)
Języki publikacji
Abstrakty
MINATURA2020 project’s aim is to develop a concept and multi-dimensional methodology of assignment and – in a consequence – of safeguarding the Mineral Deposits of Public Importance (MDoPI) at European (EU), country (CL ) and regional/local level (RL ), in order to ensure their optimal use for future needs of the society. MDoPI assignment methodology proposed within MINATURA2020 project, was tested within a few EU regions, including Dolnośląskie Province in Poland, where undeveloped deposits were verified. Initially, deposits of 4 selected groups of minerals were tested: magmatic and metamorphic crushed and dimension stone (144 deposits), feldspar raw materials (6 deposits), kaolin (11 deposits), and glass sand (7 deposits). In the following step, the deposits of the highest or medium class of geological features were chosen, i.e. 73 mineral deposits with indicated and/or measured resources, including: 50 deposits of magmatic and metamorphic crushed and dimension stone, 6 deposits of feldspar raw materials, 10 deposits of kaolin and 7 deposits of glass sand. Finally, according to assumed MDoPI methodology, 10 of 50 tested deposits of crushed and dimension stone were qualified as MDoPI-CL , while another 20 deposits as MDoPI-RL , 5 of 6 deposits of feldspar raw materials were ranked as MDoPI-CL , while 1 deposit as MDoPI-RL, 2 of 10 kaolin deposits were categorised as MDoPI-CL , while the remaining 8 deposits MDoPI-RL , and all of 7 tested deposits of glass sand were qualified as MDoPI-RL. In total, from among 73 verified deposits, 17 deposits were proposed as MDoPI-CL , whereas 36 deposits were qualified as potential MDoPI-RL. On the basis of performed testing, it can be concluded that the main strength of proposed methodology is the possibility to use multi-criterion methodology containing a number of geological-mining, environmental and spatial factors, giving possibility to categorization of deposits according to their economic importance (EU, country and regional level) for their further safeguarding. Moreover, if legal system of mineral deposits safeguarding is efficiently introduced in Poland, this methodology will be a useful tool for selecting the most valuable mineral deposits that should be protected.
Głównym celem projektu MINATURA2020 było opracowanie koncepcji i wielowymiarowej metodyki wyznaczania oraz – w konsekwencji – ochrony Złóż Kopalin o Znaczeniu Publicznym (ZKoZP) na poziomie UE (ZKoZP-UE), krajowym (ZKoZP-PK) i regionalnym (ZKoZP-PR), w celu zabezpieczenia ich optymalnego wykorzystania dla przyszłych potrzeb społeczeństwa. Metodyka wyznaczania ZKoZP zaproponowana w ramach projektu MINATURA2020 była testowana w kilku regionach UE, w tym w województwie dolnośląskim. W tym przypadku analizie poddano niezagospodarowane złoża czterech grup kopalin: magmowych i metamorficznych kamieni łamanych i blocznych (144 złoża), kopalin skaleniowych (6 złóż), kaolinów (11 złóż) oraz piasków szklarskich (7 złóż). Następnie wybrano spośród nich 73 złoża o najlepszych parametrach geologicznych i górniczych: 50 złóż magmowych i metamorficznych kamieni łamanych i blocznych, 6 złóż kopalin skaleniowych, 10 złóż kaolinów oraz 7 złóż piasków szklarskich. Ostatecznie, zgodnie z zaproponowaną metodyką wyznaczania ZKoZP, spośród 50 testowanych złóż kamieni łamanych i blocznych, za ZKoZP-PK uznano 10 złóż, a za ZKoZP-PR – kolejne 20 złóż. W przypadku testowanych złóż kopalin skaleniowych 5 spośród 6 zaliczono do ZKoZP-PK, a 1 do ZKoZP-PR, natomiast wśród 10 testowanych złóż kaolinów 2 zakwalifikowano do ZKoZP-PK, a 8 do ZKoZP-PR. Wszystkie 7 testowanych złóż piasków szklarskich zaliczono do ZKoZP-PR. Łącznie, spośród 73 analizowanych złóż, 17 złóż zaproponowano zaliczyć do ZKoZP-PK, a 36 – do ZKoZP-PR. Na podstawie wykonanego pilotażowego testowania można stwierdzić, że główną zaletą zaproponowanej metodyki jest możliwość użycia analizy wielokryterialnej uwzględniającej liczne czynniki geologiczno-górnicze, środowiskowe i przestrzenne, co stwarza możliwość kategoryzacji złóż zgodnie z ich potencjalnym znaczeniem gospodarczym (na poziomie UE, kraju, regionu) dla celów ich przyszłej ochrony. Co więcej, jeśli system prawny ochrony złóż kopalin zostanie w Polsce efektywnie wprowadzony, metodyka ta może być przydatnym narzędziem do wyboru najcenniejszych złóż, które powinny podlegać ochronie.
Wydawca
Czasopismo
Rocznik
Tom
Strony
71--94
Opis fizyczny
Bibliogr. 23 poz., rys., tab.
Twórcy
autor
- The Mineral and Energy Economy Research Institute, Polish Academy of Sciences, Krakow, Poland
autor
- The Mineral and Energy Economy Research Institute, Polish Academy of Sciences, Krakow, Poland
autor
- The Mineral and Energy Economy Research Institute, Polish Academy of Sciences, Krakow, Poland
autor
- The Mineral and Energy Economy Research Institute, Polish Academy of Sciences, Krakow, Poland
autor
- The Mineral and Energy Economy Research Institute, Polish Academy of Sciences, Krakow, Poland
autor
- The Mineral and Energy Economy Research Institute, Polish Academy of Sciences, Krakow, Poland
Bibliografia
- [1] Central Geological Database 2017 – Centralna Baza Danych Geologicznych PIG-PIB. [Online] Available at: www.baza.pgi.gov.pl [Accessed: 15.05.2017].
- [2] Central Statistical Office 2016 – Bank Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego. [Online] Available at: www.bdl.stat.gov.pl [Accessed: 30.04.2016].
- [3] Der Österreichische Rohstoffplan (Austrian Mineral Resources Plan) (2012). Wien: Geologische Bundesanstalt, 263 p.
- [4] Development Strategy of the Dolnośląskie Province 2020 (Strategia Rozwoju Województwa Dolnośląskiego 2020). Dolnośląski Urząd Marszałkowski, Wrocław, 2013.
- [5] EC Enterprise and Industry 2010. Improving Framework conditions for extracting minerals for the EU. Brussels: European Commission, Enterprise and Industry, 58 p.
- [6] EC Enterprise and Industry 2013. Strategic Implementation Plan for the European Innovation Partnership on Raw Materials. Part I. Brussels: European Commission, Enterprise and Industry, 23 p.
- [7] EC Enterprise and Industry 2014. Recommendations on the framework conditions for the extraction on non-energy raw materials in the European Union. Report of the Ad Hoc Working Group on Exchange of best practices on minerals policy and legal framework, information framework, land-use planning and permitting. Brussels: European Commission, Enterprise and Industry, 35 p.
- [8] Galos et al. 2012 – Galos, K., Nieć, M., Radwanek-Bąk, B., Smakowski, T. and Szamałek, K. 2012. Bezpieczeństwo surowcowe Polski w Unii Europejskiej i na świecie. Biuletyn PIG 452, pp. 43–52.
- [9] Galos et al. 2016 – Galos, K., Kot-Niewiadomska, A. and Nieć, M. 2016. MINATURA2020 Project. MINATURA Deliverable 2.2. Set of qualifying conditions for a harmonised mapping framework (HMF) for each type of mineral (manuscript).
- [10] Galos, K. 2013. Strategie surowcowe wybranych krajów Unii Europejskiej. Zeszyty Naukowe IGSMiE PAN, 85, pp. 29–46.
- [11] Galos K. and Nieć M. 2015. Europejska koncepcja złóż kopalin o znaczeniu publicznym (projekt MINATURA2020). Zeszyty Naukowe IGSMiE PAN, 91, pp. 35–43.
- [12] Galos, K. and Smakowski, T. 2008. Nowa polityka surowcowa Unii Europejskiej. Gospodarka Surowcami Mineralnymi – Mineral Resources Management 24, 4, pp. 75–90.
- [13] General Directorate for Environmental Protection – Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [Online] Available at: www.gdos.gov.pl [Accessed: 15.05.2017].
- [14] Kot-Niewiadomska, A. and Kamyk, J. 2017. Wpływ zapisów dokumentów strategicznych województwa dolnośląskiego na możliwość prowadzenia działalności wydobywczej. Górnictwo Odkrywkowe 58, 3, pp. 41–48.
- [15] Minatura2020, 2016 – MINATURA2020 – Mineral Deposits of Public Importance. Press release 12 June 2015. [Online] Available at: http://minatura2020.eu/wp-content/uploads/2015/06/MINATURA-PR-JUN E2015.pdf [Accessed: 31.08.2017].
- [16] Mineral Resources Datafile 2016 – Bilans Zasobów Złóż Kopalin w Polsce wg stanu na 31.12.2015 r. Warszawa: Wyd. PIG-PIB, 475 s.
- [17] Nieć et al. 2014 – Nieć, M., Galos, K. and Szamałek, K. 2014. Main challenges of mineral resources policy of Poland. Resources Policy 42, pp. 93–103.
- [18] Nieć, M. red. 2013. Waloryzacja niezagospodarowanych złóż kopalin skalnych w Polsce. Wyd. IGO Poltegor Instytut, Wrocław, 201 pp.
- [19] Riksintresse för värdefulla ämnen eller material (Mineral deposits of national interest) (2016). [Online] Available at: www.sgu.se/en/mineral-resources/mineral-deposits-of-national-interest [Accessed: 31.12.2016].
- [20] Spatial Development Plan of the Dolnośląskie Province – 2020 Perspective (Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Dolnośląskiego – Perspektywa 2020). Dolnośląski Urząd Marszałkowski, Wrocław, 2014.
- [21] Tiess, G. 2011. Legal Basics of Mineral Policy in Europe: An overview of 40 countries. Wien: Springer Verlag, 394 pp.
- [22] Towards a criteria densification to support a “safeguarding decision” on the future access to Mineral Deposits of Public Importance (MDoPI). Fundacao da Faculdade de Ciencias da Universidade de Lisboa, 2016 (manuscript).
- [23] Wrighton et al. 2014 – Wrighton, C.E., Bee, E.J. and Mankelow, J.M. 2014. The development and implementation of mineral safeguarding policies at national and local levels in the United Kingdom. Resources Policy 41, pp. 160–170.
Uwagi
PL
Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-96a343d7-92e6-40c0-ae33-00bd911e5033