The Influence of the Przebędowo Reservoir on the Water Quality of the Trojanka River in the First Years of its Functioning

• Autorzy: Waligórski Błażej , Janicka Ewelina

Identyfikatory

DOI

10.54740/ros.2021.010

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Agriculture, mainly biogenic compounds (nitrogen and phosphorus) and plant protection products are one of the sources of environmental pollution. The sources of pollution are both farm buildings and intensively used agricultural land. Therefore, a crucial element of the environment contributing to the improvement of surface water quality are the aforementioned shallow reservoirs covered by vegetation that act as biofiltres or reservoirs such as dammed reservoirs. The analysed reservoir is located in the Greater Poland Province, about 25 km to the north from Poznań, in Murowana Goślina commune. The research on the analysed reservoir was conducted during the growing seasons, from 2016 to 2018, at three measurement and control points: at the Przebędowo reservoir inflow, it the Przebędowo reservoir and at the Przebędowo reservoir outflow. They included determining 4 groups of physico-chemical indicators supporting biological elements, including indicators characterising aerobic conditions, salinity, acidification (pH) and indicators characterising biogenic conditions. Based on the conducted research, a great influence of the reservoir was proven, especially in the context of the concentration of dissolved oxygen at the outflow, where, concerning this indicator, the reservoir was classified as water quality class I. The presented research results also confirmed that in the context of the complexity of hydrological and physico-chemical processes taking place in dammed reservoirs, it is necessary to continuously control them both in terms of water quantity and quality.

Słowa kluczowe

EN

small-scale water retention; dammed reservoir; water quality

• Wydawca: Politechnika Koszalińska
• Czasopismo: Rocznik Ochrona Środowiska
• Rocznik: 2021
• Tom: Tom 23
• Strony: 151--167
• Opis fizyczny: Bibliogr. 36 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Waligórski Błażej

• State Water Holding Polish Waters, Regional Water Management Board in Poznań, Poland

autor

Janicka Ewelina

• Department of Land Reclamation, Environmental Management and Spatial Management, Poznań University of Life Sciences, Poland

• https://orcid.org/0000-0001-9616-6184

Bibliografia

• Bogdał, A., Kowalik, T., Witoszek, K. (2015). Wpływ Zbiornika Goczałkowickiego na zmianu jakości wód w rzece Wiśle. Inżynieria Ekologiczna. 45, 124-134 (in Polish).
• Chislock, M. F., Doster, E., Zitomer, R. A., & Wilson, A. E. (2013). Eutrophication: causes, consequences, and controls in aquatic ecosystems. Nature Education Knowledge, 4(4), 10.
• Czamara, W., Czamara, A., Wiatkowski, M. (2008). The use pre-dams with plant filtres to improve water quality in storage reservoirs. Arch. Environ. Prot., 34, 79-89.
• Elser, J. J., Bracken, M. E., Cleland, E. E., Gruner, D. S., Harpole, W. S., Hillebrand, H., ... & Smith, J. E. (2007). Global analysis of nitrogen and phosphorus limitation of primary producers in freshwater, marine and terrestrial ecosystems. Ecology letters, 10(12), 1135-1142.
• Galicka, W., Kruk, A., Zięba, G. (2007). Bilans azotu i fosforu w zbiorniku Jeziorsko.Nauka Przyr. Technol. 1(2), #17 (in Polish).
• Giercuszkiewicz-Bajtlik, M. (1990). Prognozowanie zmian jakości wód stojących. Instytut Ochrony Śroodowiska, Warszawa (in Polish).
• Górniak, A. (2006). Ekosystem zbiornika Siemianówka w latach 1994-2004 i jego rekultywacja. Publishing House of the University of Bialystok, Poland (in Polish).
• Kanclerz, J., Wicher-Dysarz, J., Dysarz, T., Sojka, M., Dwornikowska, Ż. (2014). Wpływ Zbiornika Stare Miasto na jakość wody rzeki Powy. Nauka Przyr. Technol. 8(4), #54 (in Polish).
• Kanownik, W., Kowalik, T., Bodgał, A., Ostrowski, K., Rajda, Wł. (2011). Jakość i walory użytkowe wód odpływających ze zlewni zbiorników małej retencji planowanych w rejonie Krakowa. Wyniki badań przeprowadzonych w ramach projektu rozwojowego nr R12 001 02 sfinansowanego przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego [Quality and utility value of water flowing from the catchment of planned small retention reservoirs near Kraków. Results of studies conducted within the R&D project no. R12 001 02 financed by the Ministry of Science and higher Education], 36 (in Polish).
• Kondracki, J. (2000). Geografia regionalna Polski. PWN, Warszawa (in Polish).
• Kozłowski, R., Przybylska, J., Kaleta, J. (2014). Wpływ zbiornika zaporowego Cedzyna na wybrane parametry jakości wody rzeki Lubrzanki w okresie letnim. Monitoring Środowiska Przyrodniczego, 19(1), 81-89 (in Polish).
• Pasternak, K. (1968). Skład chemiczny wody rzek i potoków o zlewniach zbudowanych z różnych skał i gleb. Acta Hydrobiologica, 10, 1-25 (in Polish).
• Pawełek, J., Spytek, M. (2005). Substancje biogenne w dopływach zbiornika Dobczyckiego. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, PAN, 4/2005 99-113 (in Polish).
• Pawełek, J., Spytek, M. (2008). Stężenie związków biogennych w wodzie potoków dopływających do zbiornika Dobczyńskiego. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, PAN, 5/2008 179-190 (in Polish).
• Pęczuła, W., Suchora, M. (2011). Analiza przyczyn występowania złej jakości wody w zbiorniku retencyjnym w Kraśniku w pierwszych latach jego funkcjonowania. Prz. Nauk. Inż. Środ. 54, 321-332 (in Polish).
• PN-91 C-04537-09:1973 Woda i ścieki. Badania zawartości związków fosforu. Oznaczanie fosforanów ogólnych metodą kolorymetryczną lub ekstrakcyjnokolorymetryczną.
• PN-C-04576-08:1982 Woda i ścieki. Badania zawartości związków azotu. Oznaczanie azotu azotanowego metodą kolorymetryczną z salicylanem sodowym.
• PN-EN 1899-2:2002 Jakość wody. Oznaczanie biochemicznego zapotrzebowania tlenu po n dniach (BZTn) - Część 2: Metoda do próbek nierozcieńczonych.
• PN-EN 26777:1999 Jakość wody. Oznaczanie azotynów. Metoda absorpcyjnej spektrometrii cząsteczkowej.
• PN-EN 27888:1999 Jakość wody. Oznaczanie przewodności elektrycznej właściwej.
• PN-EN 25813:1997 Jakośc wody. Oznaczanie stężenia tlenu rozpuszczonego.
• PN-EN ISO 9963-1:2001 Jakość wody. Oznaczanie zasadowości. Część 1: Oznaczanie zasadowości ogólnej i zasadowości wobec fenoloftaleiny.
• PN-ISO 7150-1:2002 Jakość wody. Oznaczanie azotu amonowego. Część 1. Manualna metoda spektrometryczna.
• PN-ISO 9280: 2002 Jakość wody. Oznaczanie siarczanów(VI) - Metoda grawimetryczna z chlorkiem baru
• PN-ISO 9297:1994 Jakość wody. Oznaczanie chlorków - Metoda miareczkowania azotanem srebra w obecności chromianu jako wskaźnika (Metoda Mohra).
• PN-ISO 8288:2002 Woda i ścieki – badania zawartości metali metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej - Oznaczanie cynku, miedzi, ołowiu, kadmu, niklu, kobaltu, żelaza i manganu w wodzie z zastosowaniem wstępnego zagęszczenia metodą chelatowania i ekstrakcji.
• Przybyła, Cz., Kozdrój, P., Sojka, M. (2014). Ocena jakości wód w lateralnych zbiornikach Jutrosin i Pakosław w pierwszych latach funkcjonowania [Assessment of water quality in the Jutrosin and Pakosław lateral reservoirs in the first years of their operation]. Inżynieria Ekologiczna, 39, 123-135 (in Polish).
• Puczyńska, I., Skrzypski, J. (2009). Integracja działań biologicznych i technicznych jako podstawa intensyfikacji procesów samooczyszczania się zbiorników zaporowych (na przykładzie zbiornika Sulejowskiego) [Integration of biological and engineering measures as the basis for intensification of self-purification in dam reservoirs (based on the Sulejowski reservoir)]. Ecological Chemistry and Engineering S, 16(S2), 221-23 (in Polish).
• The Regulation of the Ministry of Marine Economy and Inland Navigation of 11 October 2019 on the classification of the ecological status, ecological potential and chemical status, method of classifying the status of a body of surface water, as well as environmental quality standards for priority substances.
• Saunders, D. L., & Kalff, J. (2001). Nitrogen retention in wetlands, lakes and rivers. Hydrobiologia, 443(1), 205-212.
• Szczykowska, J., Siemieniuk, A., Wiater, J. (2013). Problemy ekologiczne zbiorników małej retencji na Podlasiu. Ekonomia i Środowisko, 4(47) (in Polish).
• Wiatkowski, M. (2008). Wstępne wyniki badań jakości wody dopływającej i odpływającej ze zbiornika Psurów na rzece Prośnie. W: Meteorologia, hydrologia, ochrona środowiska – kierunki badań i problemy. Red. A. Dubicki. Monogr. IMGW: 407-414.
• Wiatkowski, M. (2010). Zmiany wybranych wskaźników jakości wody rzeki Prosny przepływającej przez zbiornik Psurów. Proc. ECOpole 4(2), 495-500.
• Wiatkowski, M. (2010). Ocena jakości wody zbiornika Komorów na potoku Milikówka. Infrastruktura i ekologia terenów wiejskich, 8(2), 51-64 (in Polish).
• Wicher, J. (2004). Akumulacja rumowiska w nizinnych zbiornikach wodnych. Maszynopis. Katedra Inżynieriii Wodnej i Sanitarnej UP, Poznań (in Polish).
• Wicher-Dysarz, J., Kanclerz, J. (2012). Funkcjonowanie małych zbiorników nizinnych z wydzieloną częścią wstępną na przykładzie zbiorników Jezioro Kowalskie i Stare Miasto. Rocznik Ochrona Środowiska, 14(1), 885-897 (in Polish).