Delimitacja pól podstawowych mezoregionu Beskid Śląski na potrzeby badań przestrzennych infrastruktury turystycznej

• Autorzy: Żemła-Siesicka A.

Warianty tytułu

EN

Delimitation of basic fields of mezoregion of Silesian Beskid to the purpose of spatial researches of tourist infrastructure

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Problem wyznaczania pól podstawowych w badaniach krajobrazowych jest istotnym zagadnieniem nieraz poruszanym w literaturze naukowej. Sztucznie wydzielane jednostki zapewniają łatwość wyznaczenia, porównywalność poszczególnych pól (pola geometryczne) i dostępność danych (jednostki administracyjne). W badaniach przestrzennych związanych z aspektem fizjonomicznym krajobrazu zdaniem autora korzystniejszym rozwiązaniem jest stosowanie jednostek naturalnych, do których zalicza się prezentowane w artykule basenowo wyznaczone pola podstawowe. Przedstawiona propozycja mezoregionu Beskid Śląski na mikroregiony i zlewniowe jednostki przestrzenne (pola podstawowe oceny) przeprowadzony został na potrzeby badań dotyczących oceny stanu i możliwości rozwoju infrastruktury turystycznej. W wyniku delimitacji otrzymano 7 mikroregionów oraz 68 pól podstawowych. Na podstawie kształtu zlewni i pokrycia terenu wykonano także typologię jednostek przestrzennych stanowiącą jeden z elementów optymalizacji infrastruktury turystycznej.

EN

The problem of determination of the basic fields during the landscape researches is often an important issue considered in the scientific literature. Artificial fields are easy to define and to compare (geometric fields), for administrative units also the advantage is the availability of data. In spatial research better solution is to use natural units, which include presented in the article basic fields based on catchment basins. Presented studies were conducted for the purposes of evaluation and development opportunities of tourism infrastructure. During the studies the physicogeographical mezoregion of Silesian Beskid has been divided into microregions and spatial fields (basic fields). 7 microregions and 68 basic fields have been obtained. Based on the shape of the basin and land cover the typology of the basic fields were made, which is one of the elements of the tourist infrastructure optimization.

Słowa kluczowe

PL

delimitacja pól podstawowych; regionalizacja; infrastruktura turystyczna; Beskid Śląski

EN

basic fields delimitation; regionalization; tourist infrastructure; Silesian Beskids

• Wydawca: Komisja Krajobrazu Kulturowego Polskiego Towarzystwa Geograficznego
• Czasopismo: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
• Rocznik: 2017
• Tom: nr 37
• Strony: 127--140
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz., ryc.

Twórcy

autor

Żemła-Siesicka A.

• Katowickie Centrum Edukacji Zawodowej, Katowice, Polska

Bibliografia

• Armand D. L., 1980: Nauka o krajobrazie. Podstawy teorii i metody logicznomatematyczne, PWN, Warszawa.
• Balon J., 2000, Z metodyki prowadzenia granic regionów fizycznogeograficznych w górach, [w:] M. Pietrzak (red.), Granice krajobrazowe, podstawy teoretyczne i znaczenie praktyczne, Problemy Ekologii Krajobrazu, t. 7, Poznań: 33-48.
• Balon J, Jodłowski M., 2014: Regionalizacja fizycznogeograficzna Karpat Zachodnich: studium metodologiczne [w:] Struktura środowiska przyrodniczego a fizjonomia krajobrazu (red.) W. Ziaja, M. Jodłowski, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków: 85-106.
• Balon J., Krąż P. 2013: Ocena jakości krajobrazu – dobór prawidłowych jednostek krajobrazowych. Identyfikacja i waloryzacja krajobrazów – wdrażanie Europejskiej Konwencji Krajobrazowej, GDOŚ, Warszawa.
• Bertolo F., 2000: Catchment delineation and characterisation. Catchment Characterisation and Modelling EuroLandscape Project Space Applications Institute, Joint Research Centre Ispra (Va), Italy.
• Bogdanowski J., Łuczyńska-Bruzda M., Novak Z., 1981: Architektura krajobrazu. PWN, Warszawa-Kraków.
• Bogdanowski, J., 1994: Metoda jednostek i wnętrz architektoniczno-krajobrazowych (JARK-WAK) w studiach i projektowaniu, Politechnika Krakowska.
• Chmielewski T.J., Kułak A., 2013: Struktura fizjonomiczna krajobrazu [w:] Struktura środowiska przyrodniczego a fizjonomia krajobrazu (red.): W. Ziaja, Jodłowski M. Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytet Jagielloński: 33-52.
• Kistowski M., 1997: Problem pola podstawowego w ocenie potencjału krajobrazu na obszarach młodoglacjalnych. [w:] Zastosowania ekologii krajobrazu w ekorozwoju (red.): A. Richling, J. Lechnio, E. Malinowska. Problemy ekologii krajobrazu, t.1. Uniwersytet Warszawski, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Zakład Geoekologii, PAEK, Warszawa: 18-29.
• Kistowski M., 2001: Wybrane problemy metodologiczne i terminologiczne opracowań ekofizjograficznych. Problemy Ocen Środowiskowych, nr 3(14): 32-39.
• Kistowski M., Śleszyński P., 2010: Presja turystyczna na tle walorów turystycznych. [w:] Krajobraz a turystyka (red.): W. Andrejczuk. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego,nr 14: 36-51.
• Kondracki J., 2002: Geografia regionalna Polski. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Kowalska K., 2012: Próba syntetycznej oceny atrakcyjności turystycznej regionu na przykładzie Karelii Północnej (Finlandia). Turyzm, 22/1.
• Krzymowska-Kostrowicka A., 1997: Geoekologia turystyki i wypoczynku. PWN,Warszawa.
• Lewandowski W., 2010: Problemy waloryzacji krajobrazu na potrzeby ekoturystyki. [w:] Krajobrazy rekreacyjne – kształtowanie, wykorzystanie, transformacja (red.): A. Richling, Problemy Ekologii Krajobrazu t. 27: 259-266.
• Lipski Cz., Kostuch R., Ryczek M., 2005: Charakterystyka hydrologiczna górnej czę- ści zlewni Soły na tle warunków fizjograficznych, klimatu i użytkowania. Infrastruktura. I Ekologia Terenów Wiejskich 2: 75-82.
• Małek St., Gawęda T., 2005: Charakterystyka chemiczna wód powierzchniowych zlewni Potok Dupniański w Beskidzie Śląskim, Sylwan nr 2: 29-36.
• Mika M., 2004: Turystyka a przemiany środowiska przyrodniczego Beskidu Ślą- skiego. Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, Kraków.
• Najwer A., Zwoliński Z., 2014: Semantyka i metodyka oceny georóżnorodności – przegląd i propozycja badawcza. Landform Analysis, Vol. 26: 115-127.
• Nita J., Myga-Piątek U., Pukowiec_kurda K., 2016: Propozycja mikroregionalizacji województwa śląskiego. Weryfikacja metody na wybranych mikroregionach. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego, nr 31: 43-56.
• Pietrzak M., 2000 (red): Granice krajobrazowe. Podstawy teoretyczne i znaczenie praktyczne. Problemy Ekologii Krajobrazu, t. 7, Wyd. Naukowe Bogucki, Poznań.
• Plit J., 2006 (red): Granice w krajobrazie kulturowym. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego, nr 5.
• Raszka B., Krajewski P., 2009: Możliwości rozwoju turystyki a ochrona wartości krajobrazowych na obszarze gminy Środa Śląska [w:] Turystyka a ochrona środowiska przyrodniczego – stan i perspektywy badań (red.): St. Piechota. Problemy Ekologii Krajobrazu, t. 25: 39-46.
• Richling A., 1992: Kompleksowa geografia fizyczna, PWN, Warszawa.
• Sobala M., 2012: Rola materiałów kartograficznych w wyznaczaniu granic obszaru badań zmian krajobrazu kulturowego [w:] Źródła kartograficzne w badaniach krajobrazu kulturowego (red.): J. Plit, J. Nita, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego nr 16: 105-115.
• Żarska B, 2012: Ochrona krajobrazu, Wyd. SGGW, Warszawa.
• http://geosilesia.us.edu.pl/244,geoslask__regiony_fizycznogeograficzne_-_mapa.html
• mapa hydrograficzna M-34-86-B, M-34-87-A, M-34-74-D, M-34-75-C, 2002, skala 1:50 000, Pryzmat, Częstochowa.

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).