EIGR – knowledge base as a tool facilitating the management of groundwater resources in Europe

• Autorzy: Tomaszewska B. , Dendys M. , Galos K.

Identyfikatory

DOI

10.1515/gospo-2017-0050

Warianty tytułu

PL

EIGR – baza wiedzy jako narzędzie wspomagające gospodarowanie zasobami wód podziemnych w Europie

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The KINDRA project is being implemented within the framework of the Horizon 2020 programme. Its main purpose is to carry out an EU-wide assessment of existing practical and scientific knowledge related to groundwater on the basis of an innovative classification system – the Hydrogeological Research Classification System (HRC-SYS). This assessment will be based on the knowledge repository, the European Inventory of Groundwater Research (EIGR). The EIGR database is also intended as a functional tool that will provide knowledge resources to be used by individuals and representatives of all institutions whose activities involve groundwater and water management. The purpose of this article is to outline the main assumptions underlying the KINDRA project and to present the methodology for creating the EIGR database, placing particular emphasis on the experience of experts who represent Poland. The materials and information they prepared as contributions to the EIGR have made it possible to review and evaluate the current state of the art as well as the publications resulting from the water management activities undertaken in Poland.

PL

Uregulowania wynikające z Ramowej Dyrektywy Wodnej 200/60/WE zostały wprowadzone przez kraje Unii Europejskiej do ich systemu prawnego. Wytyczne wspomnianej dyrektywy wymagają, aby państwa członkowskie kontynuowały działania dla poprawy jakości wód w celu osiągnięcia co najmniej dobrego stanu wód powierzchniowych i podziemnych. Te kwestie zwracają uwagę na źródła antropopresji i wdrażają standardy dla kontroli szkodliwych zanieczyszczeń wprowadzanych do wód powierzchniowych wraz ze ściekami. W artykule przedstawiono zależność pomiędzy wymaganiami dla pozwoleń wodnoprawnych w polskim systemie prawnym na tle planów gospodarowania wodami na obszarze dorzecza. Projekt KINDRA jest realizowany w ramach programu „Horyzont 2020”. Jej głównym celem jest przeprowadzenie ogólnoeuropejskiej oceny stanu wiedzy praktycznej i naukowej dotyczącej wód podziemnych w oparciu o innowacyjny system klasyfikacji – Hydrogeological Research Classification System (HRC-SYS). Ocena ta będzie oparta na repozytorium wiedzy, europejskim wykazie badań wód gruntowych (EIGR). Baza danych EIGR ma również służyć jako narzędzie funkcjonalne, które zapewni możliwość wykorzystywanej informacji przez osoby fizyczne i przedstawicieli wszystkich instytucji, których działalność obejmuje zarządzanie wodami podziemnymi i powierzchniowymi. Celem tego artykułu jest przedstawienie głównych założeń projektu KINDRA oraz metodologii tworzenia bazy danych EIGR, ze szczególnym uwzględnieniem doświadczenia ekspertów, którzy reprezentują Polskę. Przedstawione materiały i informacje skierowane jako element do projektu EIGR, pozwoliły na dokonanie przeglądu i oceny aktualnego stanu wiedzy oraz publikacji wynikających z podejmowanych w Polsce działań w zakresie gospodarki wodnej.

Słowa kluczowe

EN

KINDRA project; Horizon 2020; groundwater resources; EIGR database

PL

projekt KINDRA; Horyzont 2020; wody podziemne; baza danych EIGR

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN ; Komitet Zrównoważonej Gospodarki Surowcami Mineralnymi PAN
• Czasopismo: Gospodarka Surowcami Mineralnymi
• Rocznik: 2017
• Tom: T. 33, z. 4
• Strony: 79--92
• Opis fizyczny: Bibliogr. 49 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Tomaszewska B.

• AGH University of Science and Technology, Faculty of Geology, Geophysics and Environmental Protection, Krakow, Poland

autor

Dendys M.

• Mineral and Energy Economy Research Institute, Polish Academy of Sciences, Krakow, Poland

autor

Galos K.

• Mineral and Energy Economy Research Institute, Polish Academy of Sciences, Krakow, Poland; Polish Association of Mineral Asset Valuators

Bibliografia

• [1] BSEWR 2012 – Directive 2006/118/EC of The European Parliament and of The Council of 12 December 2006 on The Protection of Groundwater Against Pollution and Deterioration (Official Journal of the European Union 27.12.2006 L 372/19) (in Polish).
• [2] Bujakowski, W. and Tomaszewska, B. ed. 2014. Atlas wykorzystania wód termalnych do skojarzonej produkcji energii elektrycznej i cieplnej przy zastosowaniu układów binarnych w Polsce. Kraków: Wyd. Jak, 310 pp. (in Polish).
• [3] Ciężkowski et al. 2007 – Ciężkowski, W., Kiełczawa, B., Latour, T., Liber, E., Przylibski, T., Sziwa, D. and Żak, S. 2007. Dopuszczalne wahania eksploatacyjnych i fizyczno-chemicznych parametrów wód leczniczych. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, 84 pp. (in Polish).
• [4] Ciężkowski, W. and Kapuściński, J. 2012. Wyznaczanie granic obszaru i terenu górniczego dla złóż wód podziemnych uznanych za kopaliny. Warszawa: Borgis Wydawnictwo Medyczne, 98 pp. (in Polish).
• [5] Ciężkowski, W. ed. 2007. Współoddziaływanie wód zwykłych i leczniczych – zasady dokumentowania, ochrony i gospodarki wodnej. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, 76 pp. (in Polish).
• [6] Dąbrowski, S. and Przybyłek, J. 2012. Ocena prognoz zasobów eksploatacyjnych poprzez porównanie szacunków zasobowych z wynikami długotrwałej eksploatacji ujęć wód podziemnych (studium metodyczne). Poznań: Bogucki – Wydawnictwo Naukowe, 462 pp. (in Polish).
• [7] Duda et al. 2011 – Duda, R., Witczak, S. and Żurek, A. Mapa wrażliwości wód podziemnych Polski na zanieczyszczenie 1:500 000 (metodyka i objaśnienia tekstowe). Kraków: AGH, 139 pp. (in Polish).
• [8] EC 2017a. European Commission (EC). Agriculture and Sustainable Water Management in the UE. Commission Staff Working Document. [Online] Available at: https://circabc.europa.eu/sd/a/abff972e-203a-4b4e-b42e-a0f291d3fdf9/SWD_2017_EN_V4_P1_885057.pdf [Accessed: 01.10.2017].
• [9] EC 2017b. European Commission (EC). Europe 2020 targets: statistics and indicators at EU level. [Online] Available at: https://ec.europa.eu/info/strategy/european-semester/framework/drafteurope-2020-strategy/europe-2020-targets-statistics-and-indicators-eu-level_en [Accessed: 01.10.2017].
• [10] EC 2017c. European Commission (EC). What is Horizon 2020?. [Online] Available at: https://ec.europa.eu/programmes/horizon2020/en/what-horizon-2020 [Accessed: 01.10.2017].
• [11] Felter et al. 2016 – Felter, A., Skrzypczyk, R., Socha, M., Sokołowski, J., Stożek, J. and Gryczko-Gostyńska, A. Mapa zagospodarowania wód podziemnych zaliczonych do kopalin w Polsce 2015. Warszawa: PIG-PIB, 1 map (in Polish).
• [12] Filar et al. 2015 – Filar, S., Mordzonek, G., Przytuła, E. and Węglarz, D. 2015. Bilans wodnogospodarczy wód podziemnych z uwzględnieniem oddziaływań z wodami powierzchniowymi w polskiej części dorzeczy: Dniestru, Dunaju, Jarft, Łaby, Niemna, Pregoły, Świeżej i Ucker. Warszawa: PIG-PIB, 90 pp. (in Polish).
• [13] Frankowski et al. 2009 – Frankowski, Z., Gałkowski, P. and Mitręga, J. 2009. Struktura poboru wód podziemnych w Polsce. Warszawa: PIG, 163 pp. (in Polish).
• [14] GD 2006 – Communication From The Commission to The European Parliament, The Council, The European Economic and Social Committee and The Committee of The Regions A Blueprint to Safeguard Europe’s Water Resources /* Com/2012/0673 Final. [Online] Available at: http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/HTML/?uri=CELEX:52012DC0673&from=EN [Accessed: 01.10.2017].
• [15] Górecki, W. ed. 2006. Atlas zasobów geotermalnych formacji paleozoicznej na Niżu Polskim. Kraków: AGH, 241 pp.
• [16] Herbich et al. 2009 – Herbich, P., Kapuściński, J., Nowicki, K., Prażak, J. and Skrzypczyk, L. 2009. Metodyka wyznaczania obszarów ochronnych głównych zbiorników wód podziemnych dla potrzeb planowania i gospodarowania wodami w obszarach dorzeczy. Warszawa: Ministerstwo Środowiska, 59 pp. (in Polish).
• [17] Herbich et al. 2010 – Herbich, P., Kapuściński, J., Nowicki, K. and Rodzoch, A. 2010. Metodyka określania zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych w obszarach bilansowych. Warszawa: Borgis Wydawnictwo Medyczne, 271 pp. (in Polish).
• [18] Herbich, P. and Przytuła, E. 2012. Bilans wodnogospodarczy wód podziemnych z uwzględnieniem oddziaływań z wodami powierzchniowymi w dorzeczu Wisły. Warszawa: PIG-PIB, 125 pp. (in Polish).
• [19] Kapuściński J. and Rodzoch A. 2010. Geotermia niskotemperaturowa w Polsce i na świecie. Warszawa: Borgis Wydawnictwo Medyczne, 140 pp. (in Polish).
• [20] Kmiecik et al. 2006 – Kmiecik E., Stach-Kalarus M., Szczepanska J., Twardowska I., Stefaniak S. and Janta-Koszuta K. 2006. Assessment of groundwater chemical status based on aggregated data from a monitoring network exemplified in a river drainage basin. Proceedings of The Society of Photo-Optical Instrumentation Engineers (Spie), 2006, Vol. 6377, p. U141-U150. DOI: 10.1117/12.686367.
• [21] Kmiecik et al. 2008 – Kmiecik, E., Szczepanska, J., Twardowska, I. and Stefaniak, S. 2008. Assessing chemical status of shared groundwater resources: A crucial political, regulatory and management issue. In: Overexploitation and Contamination of Shared Groundwater Resources: Management, (Bio) Technological, and Political Approaches To Avoid Conflicts. Book Series: Nato Science for Peace and Security Series C – Environmental Security, 2008. pp. 325–354. DOI: 10.1007/978-1-4020-6985-7_16.
• [22] Korwin-Piotrowska et al. 2014 – Korwin-Piotrowska, A., Serafin, R., Wojtkowiak, A., Krawczyk, J., Skrzypczak, L., Zawistowski, K., Chudzik, L., Biel, A., Koroš, I., Uhlik, J. and Eckhardt, P. 2014. Monitoring wód podziemnych w strefie granicznej Sudetów w latach 2005-2012. Warszawa: PIG-PIB, 101 pp. (in Polish).
• [23] KZGW 2005a. Raport dla obszaru Dorzecza Wisły z realizacji art. 5 i 6, zał. II, III, IV Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60/WE. Warszawa: Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej (KZGW), 291 pp.. (in Polish).
• [24] KZGW 2005b. Raport dla obszaru Dorzecza Wisły z realizacji art. 5 i 6, zał. II, III, IV Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60/WE. Warszawa: Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej (KZGW), 389 pp. (in Polish).
• [25] KZGW 2007. Wstępny przegląd istotnych problemów gospodarki wodnej stwierdzonych na Międzynarodowym Obszarze Dorzecza Odry. Warszawa: Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej (KZGW), 8 pp. (in Polish).
• [26] KZGW 2008. Międzynarodowy obszar dorzecza Odry – projekt planu gospodarowania wodami. Warszawa: Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej (KZGW), 88 pp. (in Polish).
• [27] KZGW 2010. Sprawozdanie o jakości rzek granicznych Odry i Nysy Łużyckiej w latach 1992–2009. Wrocław: Grupa Robocza W2 „Ochrona Wód“ Polsko-Niemieckiej Komisji ds. Wód Granicznych, 30 pp. (in Polish).
• [28] Michalak J. and Nowicki Z. ed. 2009. Wyznaczanie zmian zasobów wód podziemnych w rejonach zbiorników małej retencji. Warszawa: Państwowy Instytut Geologiczny, 110 pp. (in Polish).
• [29] Nowicki Z. ed. 2007a – Mapa obszarów zagrożonych podtopieniami w Polsce. Warszawa: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowa Służba Hydrogeologiczna, 19 pp. (in Polish).
• [30] Nowicki Z. ed. 2007b. Wody podziemne miast wojewódzkich Polski. Warszawa: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowa Służba Hydrogeologiczna, 280 pp. (in Polish).
• [31] Nowicki Z. ed. 2009 – Wody podziemne miast Polski. Warszawa: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowa Służba Hydrogeologiczna. Bielsko-Biała – Chowaniec, J., Freiwald, P. and Witek, K., 18 pp., Chorzów – Cudak, J. and Wantuch, A., 16 p., Częstochowa – Pacholewski, A., Zembal, M. and Wantuch, A., 20 pp., Dębica – Jarmułowicz-Siekiera, M., Olędzka, D., Owsiak, P. and Patorski, R., 18 pp., Gliwice – Chmura, A. and Wantuch, A., 16 pp., Jelenia Góra – Zawistowski, K. and Michniewicz, M., 22 pp., Mielec – Kowalczyk, A., 17 pp., Mysłowice – Stępińska-Drygała, I. and Wagner, J., 22 pp., Nowy Sącz – Gryczko-Gostyńska, A. and Olędzka, D., 16 pp., Przemyśl – Gryczko-Gostyńska, A., Witek, K. and Śliwiński, Ł., 16 pp., Radom – Chowaniec J., Freiwald, P., Owsiak, P., Patorski, R. and Witek, K., 15 pp., Sosnowiec – Wagner, J., Rolka, M. and Zembal, M., 22 pp., Tomaszów Mazowiecki – Nowicki, Z., Jarmułowicz-Siekiera, M. and Olędzka, D., 20 pp., Toruń – Lidzbarski, M. and Prussak, E., 15 pp., Zabrze – Razowska-Jaworek, L., Chmura, A. and Wantuch, A., 16 pp. (in Polish).
• [32] Pergół et al. 2016 – Pergół, S., Gałkowski, P. and Kublik, J 2016. Mapa zasobów eksploatacyjnych wód podziemnych Polski (stan na dzień 31.12.2015 r.). Warszawa: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowa Służba Hydrogeologiczna, 1 map (in Polish).
• [33] Pergół, S. and Sokołowski, J. 2015. Bilans zasobów eksploatacyjnych i dyspozycyjnych wód podziemnych Polski wg stanu na dzień 31.12.2014 r. Warszawa: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowa Służba Hydrogeologiczna, 28 pp. (in Polish).
• [34] PIG-PIB 2015. Bilans zasobów złóż kopalin w Polsce (stan na 31.12.2014 r.). Warszawa: PIG-PIB, 486 pp. (in Polish).
• [35] PIG-PIB 2017. Bilans zasobów złóż kopalin w Polsce (stan na 31.12.2016 r.). Warszawa: PIG-PIB, 476 pp. (in Polish).
• [36] Przytuła et al. 2013 – Przytuła, E., Filar, S. and Mordzonek, G. 2013. Bilans wodnogospodarczy wód podziemnych z uwzględnieniem oddziaływań z wodami powierzchniowymi w polskiej części dorzecza Odry. Warszawa: PIG-PIB, 89 pp. (in Polish).
• [37] PSH 2014. Rocznik hydrogeologiczny Państwowej Służby Hydrogeologicznej (rok hydrologiczny 2013). Warszawa: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowa Służba Hydrogeologiczna (PSH), 483 pp. (in Polish).
• [38] PSH 2015. Rocznik hydrogeologiczny Państwowej Służby Hydrogeologicznej (rok hydrologiczny 2014). Warszawa: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowa Służba Hydrogeologiczna (PSH), 522 pp. (in Polish).
• [39] PSH 2016. Rocznik hydrogeologiczny Państwowej Służby Hydrogeologicznej (rok hydrologiczny 2014). Warszawa: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowa Służba Hydrogeologiczna (PSH), 514 pp. (in Polish).
• [40] Tomaszewska, B. and Dendys, M. 2016. Projekt Kindra: dostępność informacji o wodach podziemnych w Polsce na tle innych krajów europejskich. Technika Poszukiwań Geologicznych, Geotermia, Zrównoważony Rozwój 55 (2), pp. 179–188, (in Polish).
• [41] Tomaszewska B. and Dendys M. 2017. Stan wiedzy naukowej i praktycznej dotyczącej gospodarki wodami podziemnymi w Polsce [In:] HPPH 2017: Hydrogeologia w praktyce – praktyka w hydrogeologii. Zbiór abstraktów. Polanica-Zdrój, 14–17 maja 2017 r. Główny Instytut Górnictwa, 72 pp. (in Polish).
• [42] UN 2003. United Nations (UN). Water for People, Water for Life. [Online] Available at: http://www.unesco.org/new/en/natural-sciences/environment/water/wwap/wwdr/wwdr1-2003/downloads/ [Accessed: 01.10.2017].
• [43] UN 2014. United Nations (UN). Water and Energy. [Online] Available on: http://www.unesco.org/new/en/natural-sciences/environment/water/wwap/wwdr/2014-water-and-energy/ [Accessed: 01.10.2017].
• [44] UN 2015. United Nations (UN). Water for a Sustainable World. [Online] Available at: http://www.unesco.org/new/en/loginarea/natural-sciences/environment/water/wwap/wwdr/2015-water-for-a-sustainable-world/ [Accessed: 01.10.2017].
• [45] UN 2017. United Nations (UN). Sustainable Development Goals. [Online] Available at: http://www.un.org/sustainabledevelopment/sustainable-development-goals/ [Accessed: 01.10.2017].
• [46] WFD 2000. EU Water Framework Directive (WFD). Directive 2000/60/EC of the European Parliament and of the Council of 23 October 2000 establishing a framework for Community action in the field of water policy. Brussels: European Parliament.
• [47] Witczak et al. 2013 – Witczak, S., Kania, J. and Kmiecik, E. 2013. Katalog wybranych fizycznych i chemicznych wskaźników zanieczyszczeń wód podziemnych i metod ich oznaczania. Warszawa: Inspekcja Ochrony Środowiska, 717 pp. (in Polish).
• [48] Witczak, S. ed. 2011. Mapa wrażliwości wód podziemnych Polski na zanieczyszczenie 1:500 000. Kraków: AGH, 1 map (in Polish).
• [49] Zuber, A. ed. 2007. Metody znacznikowe w badaniach hydrogeologicznych. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, 399 pp. (in Polish).

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).