Elektromagnetyczne aspekty użytkowania diatermii chirurgicznych – pilotowe badania modelowe ekspozycji pracowników

• Autorzy: Karpowicz Jolanta , Zradziński Patryk , Gryz Krzysztof

Warianty tytułu

EN

Electromagnetic aspects of the use of surgical diathermy - pilot model studies of workers’ exposure

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Elektromagnetyczne zagrożenia zawodowe podczas zabiegów z użyciem diatermii chirurgicznych (DCH) determinowane są m.in. stanem zdrowia pacjenta, wyposażeniem i organizacją przestrzenną sali operacyjnej oraz organizacją pracy zespołu zabiegowego. W artykule przeanalizowano ten problem z wykorzystaniem parametrów charakteryzujących takie zagrożenia zgodnie z wymaganiami prawa pracy (tj. parametrów pola elektromagnetycznego w otoczeniu DCH oraz miar skutków jego oddziaływania na ludzi – współczynnika SAR i natężenia indukowanego w organizmie pola elektrycznego E-ind). Wykorzystano wyniki zaawansowanych symulacji komputerowych, dotyczących modeli scenariuszy narażenia różnych (1-10-osobowych) zespołów zabiegowych (z jednobryłowymi, jednorodnymi modelami ciała człowieka). Przy niedostatecznej izolacji elektrycznej operatora DCH i innych osób przebywających przy pacjencie, skutki oddziaływania na nie pola elektromagnetycznego są do 10-krotnie większe i mają inny rozkład przestrzenny niż w modelach izolowanych od podłoża. Porównywalnie do operatora mogą być narażone również inne osoby (przebywające obok operatora i po przeciwnej stronie pacjenta). Również rozkład przestrzenny narażenia pacjenta jest silnie uzależniony od liczebności i miejsca przebywania zespołu zabiegowego, co może być istotne np. podczas operowania użytkowników implantów medycznych. Planowane są szersze badania symulacyjne skutków narażenia zespołów zabiegowych na pole elektromagnetyczne emitowane przez DCH (SAR i E-ind). Dotychczas ze względu na trudności techniczne takiego modelowania komputerowego były one rozpoznane w stopniu niewystarczającym do pełnej realizacji wymagań prawa pracy.

EN

Occupational electromagnetic hazards during the medical use of surgical diathermy (DCH) are determined, among others, by the patient’s health, equipment and spatial organization of the treatment room, and organization of the work of the treatment team. The article analyses this problem with the use of parameters characterizing such hazards in accordance with the requirements of the labour law (i.e. the parameters of the electromagnetic field in the proximity to DCH and metrics of its impact on humans - the SAR coefficient and the strength of electric field induced in the body E-ind). There were used the results of advanced computer simulations, considering models of exposure scenarios of various (1-10 people) treatment teams (with single block, homogeneous models of the human body). With insufficient electrical insulation of the DCH operator and other people present in proximity to the patient, the effects of electromagnetic field influence on them are up to 10 times stronger and have a different spatial distribution than in the models insulated from the ground. The other people may be exposed comparable to the operator (when staying next to the operator and on the opposite side of the patient). Also, the spatial distribution of patient exposure is strongly dependent on the size and location of the treatment team, which may be important, for example, when treatment of users of medical implant. Broader simulation studies of the effects of exposure of treatment teams to the electromagnetic field emitted by DCH (SAR and E-ind) are planned. So far due to the technical difficulties of the computer modelling required in them, they were insufficiently recognized to fully meet the requirements of labour law.

Słowa kluczowe

PL

diatermia chirurgiczna; pole elektromagnetyczne; ekspozycja; bezpieczeństwo i higiena pracy; inżynieria środowiska; inżynieria biomedyczna

EN

electrosurgical diathermy; electromagnetic field; exposure; occupational safety and health; environmental engineering; biomedical engineering

• Wydawca: Indygo Zahir Media
• Czasopismo: Inżynier i Fizyk Medyczny
• Rocznik: 2020
• Tom: Vol. 9, nr 6
• Strony: 445--455
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Karpowicz Jolanta

• Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy (CIOP-PIB), ul. Czerniakowska 16, 00-701 Warszawa

autor

Zradziński Patryk

• Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy (CIOP-PIB), ul. Czerniakowska 16, 00-701 Warszawa

autor

Gryz Krzysztof

• Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy (CIOP-PIB), ul. Czerniakowska 16, 00-701 Warszawa

Bibliografia

• 1. J. Karpowicz: Environmental and Safety Aspects of the use of EMF in Medical Environment, Rozdział 21, [w:] M. Markov (red.): Electromagnetic Fields in Biology and Medicine, CRC Pres – Taylor & Francis Group, 2015, 341-362.
• 2. J. Karpowicz, K. Gryz: Ocena zagrożeń elektromagnetycznych w placówkach medycznych w kontekście wymagań polskiego prawa pracy i dyrektywy 2013/35/UE, [w:] M. Zmyślony, E.M. Nowosielska: Ochrona przed promieniowaniem jonizującym i niejonizującym. Nowe uregulowania prawne, źródła, problemy pomiarowe, Wojskowa Akademia Techniczna, Warszawa, 2015, 227-247.
• 3. Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 12 czerwca 2018 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. Załącznik 2. Część E: Pole elektromagnetyczne, DzU 2018, poz. 1286.
• 4. Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 czerwca 2016 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z narażeniem na pola elektromagnetyczne, tj. DzU 2018, poz. 331.
• 5. M. De Marco, S. Magi: Evaluation of Stray Radiofrequency Radiation Emitted by Electrosurgical Devices, Phys. Med. Biology, 51, 2006, 3347-3358.
• 6. K. Gryz, J. Karpowicz: Zagrożenia elektromagnetyczne przy elektrochirurgii – ocena ekspozycji pracowników na pole elektromagnetyczne i prądy indukowane w organizmie, Roczniki Państwowego Zakładu Higieny, 57(2), 2006, 165-175.
• 7. K. Gryz, J. Karpowicz, P. Zradziński: Pola elektromagnetyczne przy urządzeniach elektrochirurgicznych – ocena ryzyka zawodowego, Bezpieczeństwo Pracy: Nauka i Praktyka, 5, 2008, 16-21.
• 8. J. Karpowicz, K. Gryz, W. Leszko, P. Zradziński: Zobiektywizowana ocena narażenia chirurgów na radiofalowe pole elektromagnetyczne – w kontekście czasu narażenia oraz polskich i znowelizowanych międzynarodowych wymagań dotyczących ochrony pracowników, Medycyna Pracy, 64(4), 2013, 487–501, doi.org/10.13075/mp.5893.2013.0044.
• 9. J. Karpowicz, K. Gryz, W. Leszko, P. Zradziński: Profilaktyka zagrożeń elektromagnetycznych podczas korzystania z diatermii chirurgicznych, Inżynier i Fizyk Medyczny, 2(5), 2013, 269-274.
• 10. M. Radczuk, J. Kasprzak, R. Nowak: Badania nad narażeniem na pole elektromagnetyczne pochodzące od diatermii chirurgicznych pracujących na blokach operacyjnych, Hygeia Public Health, 48(4), 2013, 545-552.
• 11. J. Wilen: Exposure Assessment of Electromagnetic Fields Near Electrosurgical Units, Bioelectromagnetics, 31, 2010, 513-518.
• 12. IARC International Agency for Research on Cancer: Non-ionizing radiation, Part 1: Static and extremely low-frequency (ELF) electric and magnetic fields, Lyon, France, 2002, IARC Monographs 80, IARC Press.
• 13. IARC International Agency for Research on Cancer: Non-ionizing radiation, part 2: Radiofrequency electromagnetic fields. Lyon, France, 2013, The WHO/IARC, IARC Monographs, 102, 2013.
• 14. J. Karpowicz, K. Gryz, P. Zradziński: Zasady wykorzystania symulacji komputerowych do oceny zgodności z wymaganiami dyrektywy 2004/40/WE dotyczącej bezpieczeństwa i higieny pracy w polach elektromagnetycznych, Podstawy i Metody Oceny Środowisko Pracy, 4(58), 2008, 103-135.
• 15. IEC International Electrotechnical Commission 62232-2011. Determination of RF field strength and SAR in the vicinity of radiocommunication base stations for the purpose of evaluating human exposure; IEC, Geneva, Switzerland, 2011.
• 16. K. Gryz, J. Karpowicz, P. Zradziński: Evaluation of the Influence of Magnetic Field on Female Users of an Induction Hob in Ergonomically Sound Exposure Situations, Bioelectromagnetics, 41(7), 2020, 500-510, doi:10.1002/bem.22283
• 17. P. Zradziński, J. Karpowicz, K. Gryz, W. Leszko: Evaluation of the safety of users of active implantable medical devices (AIMD) in the working environment in terms of exposure to electromagnetic fields – Practical approach to the requirements of European Directive 2013/35/EU, International Journal of Occupational Medicine and Environmental Health, 31(6), 2018, 795-808, doi. 10.13075/iljomeh.1896.0783.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).