Rozpoznanie i waloryzacja wartości przyrodniczych obszarów wiejskich na przykładzie gminy Mełgiew jako element procesu planowania rozwoju zrównoważonego

• Autorzy: Szefler S.

Identyfikatory

DOI

10.5277/arc180309

Warianty tytułu

EN

Diagnosis and valorisation of natural values of rural areas based on the example of the Mełgiew as an element of the sustainability development process

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Celem artykułu jest przedstawienie modelowego postępowania w zakresie rozpoznania i oceny wartości przyrodniczych gminy, jako przykład badań krajobrazu wykonywanych na potrzeby dokumentów planowania przestrzennego. Metodę zaprezentowano na przykładzie gminy Mełgiew. Podstawą pracy było określenie sposobu zagospodarowania terenów oraz ocena wybranych komponentów środowiska. Wykonano waloryzację wartości przyrodniczych gleb oraz środowiska w oparciu o szatę roślinną na poziomie krajobrazowym. Analizowanym elementom przypisano wartości wynikające ze stopnia ich naturalności. Synteza wyników uzyskanych na podstawie oceny gleb oraz szaty roślinnej umożliwiła obliczenie średniej wartości przyrodniczej całej gminy. Waloryzacja wartości przyrodniczej pozwoliła na określenie tempa i kierunków zmian zachodzących w krajobrazie. Analiza wyników tak przeprowadzonych badań ma umożliwić prognozowanie przyszłych procesów dotyczących środowiska gminy i jej sąsiedztwa. Prezentowany proces badawczy powinien być standardem postępowania na poziomie lokalnego planowania przestrzennego w zakresie waloryzacji środowiska przyrodniczego, a tym samym krajobrazu.

EN

The aim of the article is to present a model research procedure in the field of recognizing and assessing the natural values of the commune as an example of landscape research carried out for the needs of spatial planning documents. The research was presented on the example of the Mełgiew commune. The basis of the research was to determine the manner of land development and assessment of selected environmental components. The valorization of natural values of soils and the environment on the basis of vegetation at the landscape level was carried out. The tested elements were assigned values resulting from the degree of their naturalness. The synthesis of the results of the research, obtained on the basis of the assessment of soils and vegetation cover, made it possible to calculate the average natural value of the entire commune. Valorisation of the natural value has allowed to determine the pace and directions of changes taking place in the landscape. The analysis of the results of such research is to enable forecasting of future processes regarding the commune’s environment and its neighborhood. The presented research process should be a standard of conduct at the level of local spatial planning in the field of valorisation of the natural environment, and thus the landscape.

Słowa kluczowe

PL

gmina Mełgiew; planowanie przestrzenne; waloryzacja przyrodnicza

EN

Mełgiew commune; spatial planning; nature evaluation

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Architectus
• Rocznik: 2018
• Tom: Nr 3 (55)
• Strony: 111--125
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz., il., tab.

Twórcy

autor

Szefler S.

• Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie/Faculty of Horticulture and Landscape Architecture, University of Life Sciences in Lublin

Bibliografia

• [1] Kupidura A., Kupidura M., Łuszewski M., Wartość krajobrazu – rozwój przestrzeni obszarów wiejskich, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011.
• [2] Obidziński A., Żelazo J., Inwentaryzacja i waloryzacja przyrodnicza, Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2011.
• [3] Szyszko J., Rylke J., Jeżewski P., Dymitryszyn I., Ocena i wycena zasobów przyrodniczych, Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2013.
• [4] Kondracki J., Geografia regionalna Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
• [5] Mełgiew – System Informacji Przestrzennej, http://melgiew.e-mapa.net/ [accessed: 3.06.2016].
• [6] Gilewska S., Klimek M., Przeglądowa Mapa Geomorfologiczna Polski, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, Kraków 1997.
• [7] Czubaszek R., Wysocka-Czubaszek A., Brzózko A., Waloryzacja krajobrazu gminy wiejskiej Wysokie Mazowieckie, „Problemy Ekologii Krajobrazu” 2016, t. 41, 81-93.
• [8] Witek T., Waloryzacja rolniczej przestrzeni produkcyjnej Polski według gmin, IUNG, Puławy 1993.
• [9] Przygodzka R., Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich, [w:] D. Kiełczewski (red.), Od koncepcji ekorozwoju do ekonomii zrównoważonego rozwoju, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Białymstoku, Białystok 2009, 259-275.
• [10] Wiśniewska M., Osadnictwo wiejskie, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2007.
• [11] Kamiński Z.J., Współczesne planowanie wsi w Polsce, zagadnienia ruralisty, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2008.
• [12] Wiszniowski J., Sustainable space development, „Architectus” 2010, Nr 2(28), 219-222.
• [13] Bazan-Krzywoszańska A., Skiba M., Culture of village public spaces – exemplified by the commune of Krotoszyce, „Architectus” 2010, Nr 2(28), 77-81.
• [14] Chmielewski T.J., Systemy krajobrazowe. Struktura – funkcjonowanie – planowanie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013.
• [15] Uggla H., Gleboznawstwo rolnicze, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1983.
• [16] Bank Danych o Lasach, http://.bdl.lasy.gov.pl/portal/ [accessed: 3.06.2016].
• [17] Roo-Zielińska, Solon J., Degórski M., Ocena stanu i przekształceń środowiska przyrodniczego na podstawie wskaźników geobotanicznych, krajobrazowych i glebowych, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, Warszawa 2007.
• [18] Plan ogólny zagospodarowania przestrzennego gminy Mełgiew, tekst planu zatwierdzony uchwałą Gminnej Rady Narodowej w Mełgwi Nr XXI 47/87/Z z dnia 29.12.1987, Lublin, 1987, http://melgiew.e-mapa.net/ [accessed: 2.08.2018].
• [19] Uchwała NR XVII/119/16 Rady Gminy z dnia 17 maja 2016 r. w sprawie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Mełgiew ETAP I, biuletyn informacji publicznej, http://www.ugmelgiew.bip.lubelskie.pl [accessed: 3.06.2016].
• [20] Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Mełgiew, Załącznik Nr 1do uchwały Nr XXIV/158/16 Rady Gminy Mełgiew z dnia 28 grudnia 2016, biuletyn informacji publicznej, http://www.ugmelgiew.bip.lubelskie.pl [accessed: 9.09.2017].
• [21] Kseniak M., Zieliński S., Wykorzystanie wyników badań naukowych w zakresie waloryzacji i funkcjonowania krajobrazu w działalności administracji rządowej w woj. Lubelskim, [w:] T.J. Chmielewski, A. Richling, K.H. Wojciechowski (red.), Funkcjonowanie i waloryzacja krajobrazu. Ogólnopolska Konferencja Naukowa, Towarzystwo Wolnej Wszechnicy Polskiej, Lublin 1992, 85-91.