Roman Pollak (1886-1972) i jego rola w rozwoju stosunków naukowych i kulturalnych polsko-włoskich

• Autorzy: Piskurewicz Jan

Identyfikatory

DOI

10.4467/0023589XKHNT.22.023.16326

Warianty tytułu

EN

Roman Pollak (1886-1972) and his role in the development of Polish-Italian scientific and cultural relations

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

This article characterizes the biography and endeavors of Roman Pollak (1886-1972) - an outstanding Polish literary scholar who also contributed greatly to the development of Polish-Italian scientific and cultural relations in the 20th century. His interest in Italian culture manifested itself at an early age, and he later expressed it in his scientific work. During the interwar period, he was a professor of Polish Language and Literature at the University of Rome and a delegate of the Ministry of Religious Affairs and Public Education to Italy. During his service, he contributed to the revival of the existing polonophile circles and institutions in Italy, as well as the creation of many new ones, which also operated after World War II. The year 2022 marks the 50th death anniversary of Pollak.

Słowa kluczowe

PL

biografia; stosunki naukowe; stosunki kulturalne; Polska; Włochy; XX wiek

EN

biography; scientific relations; cultural relations; Poland; Italy; 20th century

• Wydawca: Instytut Historii Nauki im. L. i A. Birkenmajerów Polskiej Akademii Nauk
• Czasopismo: Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
• Rocznik: 2022
• Tom: T. 67, nr 3
• Strony: 43--90
• Opis fizyczny: Bibliogr. 43 poz., fot., portr.

Twórcy

autor

Piskurewicz Jan

• Instytut Historii Nauki im. L. i A. Birkenmajerów PAN

• https://orcid.org/0000-0002-6891-8593

Bibliografia

• Archiwum Akt Nowych w Warszawie [AAN], Zespół Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, sygn. 281.
• Archiwum Nauki PAN i PAU, Kraków [AN PAN i PAU], KSG 479/38, Memoriał R. Pollaka z 13.05.1938 r. do MWRiOP (kopia); PAU-I, 479/38, załącznik MWRiOP przy piśmie do Zarządu PAU z 2.07.1938 r.
• Archiwum Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu [AUAM], sygn. 164/10, papiery Romana Pollaka.
• Polska Akademia Nauk, Archiwum w Warszawie, Oddział w Poznaniu [APANP], P.III-63, Zespół Romana Pollaka.
• Documenti per la storia delle relazioni italo-polacche (1918-1940), red. M. Di Simone, N. Eramo, A. Fiori, J. Stoch, t. 1, Roma 1998.
• Land S., „Przedszkole polonistyczne” w Częstochowie, [w:] Uniwersytet Ziem Zachodnich i tajne kursy uniwersyteckie 1939-1945. Pokłosie wspomnień, wyd. J. Wikarjak, Poznań 1972, s. 187-191.
• Pamiętnik Zjazdu Naukowego im. Jana Kochanowskiego w Krakowie 8 i 9 czerwca 1930, Kraków 1931.
• Pollak R., Instytut im. A. Begeya w Turynie, „Nauka Polska” t. 15, 1932, s. 352-353.
• Pollak R., Istituto di Cultura Polacca „Attilio Begey” w Turynie, „Nauka Polska” t. 13, 1930, s. 201-202.
• Pollak R., Katedra zwyczajna polonistyki w Uniw. Rzymskim, „Nauka Polska” t. 13, 1930, s. 202-203.
• Pollak R., Kultura polska we Włoszech. Refl eksje i dezyderaty, „Przegląd Współczesny” r. 9, t. 34, 1930, nr 100/101, s. 285-297.
• Pollak R., Nowe usiłowania na polu popierania nauki we Włoszech, „Nauka Polska” t. 11, 1929, s. 261-266.
• Pollak R., Pierwsze sprawozdanie Instytutu Kultury Polskiej im. A. Begeya, „Nauka Polska” t. 14, 1931, s. 291-292.
• Pollak R., Polonica włoskie, „Przegląd Współczesny” t. 13, 1925, nr 38, s. 473-478.
• Pollak R., Polonica włoskie w 1931 r., „Przegląd Współczesny” t. 42, 1932, nr 124, s. 265-275.
• Pollak R., Polonica włoskie, „Przegląd Współczesny” t. 56, 1936, nr 166, s. 126-137.
• Pollak R., Polonica włoskie, „Przegląd Współczesny” t. 67, 1938, nr 199, s. 137-144.
• Pollak R., Polonica włoskie, „Przegląd Współczesny” t. 68, 1939, nr 202, s. 126-135.
• Pollak R., Slawistyka we Włoszech, „Nauka Polska” t. 13, 1930, s. 203.
• Pollak R., Slawistyka włoska, „Nauka Polska” t. 15, 1932, s. 354-356.
• Pollak R., Wiedza o Polsce zagranicą, „Kurier Poznański” 1930, nr 547, s. 8.
• P. [R. Pollak], Wielka Encyklopedia Włoska, „Kurier Poznański” 1929, nr 380, s. 8.
• Pollak R., Włosi pod Giewontem. Kurs dla polonistów włoskich w Zakopanem, „Kurier Poznański” 1928, nr 456, s. 8.
• Regulska H., Tamte lata, tamte czasy. Wspomnienia z II wojny światowej, Wrocław 1988.
• Roman Pollak - Giovanni Maver. Korespondencja (1925-1969), wstęp i oprac. M. Rabenda, red. B. Judkowiak, tłum. J. Dimke-Kamola, A. Domaradzka, Poznań 2013.
• Weintraub W., Roman Pollak (1886-1972), [w:] idem, O współczesnych i o sobie. Wspomnienia, sylwetki, szkice literackie, oprac. i wstęp S. Barańczak, Kraków 1994, s. 449-457.
• Biliński B., 50-lecie Stacji Naukowej w Rzymie (1927-1977), „Nauka Polska” 1978, nr 11-12, s. 79-90.
• Judkowiak B., Roman Pollak (1886-1972) - historyk literatury, [w:] Stulecie poznańskiej polonistyki (1919-2019), t. 1, Okres międzywojenny i lata okupacji, red. B. Judkowiak, S. Wysłouch, S. Karolak, A. Piotrowicz, Poznań 2018, s. 189-223.
• Kowalenko W., Tajny Uniwersytet Ziem Zachodnich. Uniwersytet Poznański 1940-1945, Poznań 1961.
• Maciejewski J., Dzieje poznańskiej polonistyki uniwersyteckiej 1842-1988, Poznań 1992.
• Mamcarz (Mamczarz) I., Giovanni Maver, „Przegląd Humanistyczny” 1971, nr 2, s. 145-149.
• Piechowiak H., Udział prof. Romana Pollaka w kształtowaniu stosunków kulturalnych polsko-włoskich, „Przegląd Zachodni” 1963, nr 6, s. 380-387.
• Piskurewicz J., Ośrodki upowszechniania nauki polskiej we Włoszech 1918-1939, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” t. 40, 1995, nr 2, s. 57-70.
• Piskurewicz J., W służbie nauki i oświaty. Stanisław Michalski (1865-1949), Warszawa 1993.
• Piskurewicz J., Z ziemi włoskiej dla Polski, Warszawa 2012.
• Rabenda M., Wstęp, [w:] Roman Polak - Giovanni Maver. Korespondencja (1925-1969), wstęp i oprac. M. Rabenda, red. B. Judkowiak, tłum. J. Dimke-Kamola, A. Domaradzka, Poznań 2013, s. 17-50.
• Rederowa D., Ze studiów nad kontaktami Akademii Umiejętności z nauką obcą. Ekspedycja Rzymska (1886-1918), „Rocznik Biblioteki Polskiej Akademii Nauk w Krakowie” t. 4, 1958, s. 85-115.
• Sajkowski A., Roman Pollak, „Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza” t. 3, 1968, s. 125-132.
• Sokołowski M., Adwokat diabła. Attilio Begey (1843-1928), Warszawa 2011.
• Śródka A., Uczeni polscy XIX-XX stulecia, t. 1-4, Warszawa 1994-1998.
• Witczak T., Pollak Roman Teodor Ignacy, [w:] Polski Słownik Biograficzny, red. E. Rostworowski, t. 27, z. 113, Wrocław 1982, s. 337-341.
• Witczak T., Roman Pollak (31 lipca 1886-23 luty 1972), „Pamiętnik Literacki” r. 63, 1972, z. 3, s. 393-402.
• Zieliński A., Słowo wstępne, [w:] G. Maver, Literatura polska i jej związki z Włochami, wybór, tłum. i oprac. A. Zieliński, Warszawa 1988, s. 5-29.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).