Tytuł artykułu
Treść / Zawartość
Pełne teksty:
Identyfikatory
Warianty tytułu
Ekologia w tribologii: wybrane problemy związane z eliminacją ropopochodnych środków smarowych w węzłach ciernych
Języki publikacji
Abstrakty
The elimination of mineral oil-based lubricants from machines has multiple beneficial effects on the natural environment. Firstly – these lubricants are a direct threat to the environment in the event of leaks; secondly – their elimination reduces the demand for crude oil from which they are obtained. In addition, in many cases, e.g. when replacing traditional lubricants with water, friction losses in the bearings can also be reduced due to the lower viscosity of the water, which reduces the energy dissipation in machines. On the other hand, the introduction of self-lubricating materials or water-lubricated bearings causes problems related to the need to adapt the design of machines and materials used to new operating conditions and changed properties of the lubricants. In the paper, selected examples of problems related to the use of ecological lubricants are discussed. The high cost of PEEK based polymers resulted in the emergence of cheaper substitutes on the market; however, in the conducted research, the substitutes presented worse properties than those declared by their manufacturers.
Eliminacja ropopochodnych środków smarowych z węzłów ciernych maszyn ma wieloraki korzystny wpływ na stan środowiska naturalnego. Po pierwsze – środki te są bezpośrednim zagrożeniem dla środowiska w przypadku wycieków i nieszczelności, po drugie – ich eliminacja zmniejsza zapotrzebowanie na ropę naftową, z której są pozyskiwane. Ponadto w wielu wypadkach, np. przy zastępowaniu tradycyjnych środków smarowych wodą, zmniejszają się też straty tarcia w łożyskach w wyniku mniejszej lepkości wody, co zmniejsza straty energii w maszynach. Z drugiej jednak strony wprowadzanie bezsmarowych węzłów ciernych lub smarowania wodnego w łożyskach przysparza problemów związanych z koniecznością dostosowania konstrukcji maszyn i stosowanych materiałów do nowych warunków działania łożysk i innych właściwości środków smarowych. W pracy omówiono kilka przykładowych problemów związanych ze stosowaniem ekologicznych środków smarowych. Jednym z nich jest dobór polimerowych materiałów stosowanych na łożyska smarowane wodą. W związku z wysokimi kosztami materiałów na bazie PEEK na rynku pojawiają się tańsze zamienniki. W przeprowadzonych badaniach materiałowych zaobserwowano niezgodność deklarowanych przez producentów właściwości z rzeczywistością. Stwierdzono również wyraźnie gorsze właściwości tribologiczne.
Czasopismo
Rocznik
Tom
Strony
97--103
Opis fizyczny
Bibliogr. 17 poz., tab., wykr.
Twórcy
autor
- Gdańsk University of Technology, Faculty of Mechanical Engineering and Ship Technology, Division of Machine Design and Medical Engineering, Narutowicza St. 11/12, 80-233 Gdańsk, Poland
autor
- Gdańsk University of Technology, Faculty of Mechanical Engineering and Ship Technology, Division of Machine Design and Medical Engineering, Narutowicza St. 11/12, 80-233 Gdańsk, Poland
autor
- Gdańsk University of Technology, Faculty of Mechanical Engineering and Ship Technology, Division of Machine Design and Medical Engineering, Narutowicza St. 11/12, 80-233 Gdańsk, Poland
Bibliografia
- 1. Jost H.P. (ed.): Lubrication (Tribology) – A report on the present position and industry’s needs. Department of Education and Science, H. M. Stationary Office, London, UK, 1966.
- 2. Holmberg K., Erdemir A.: Influence of tribology on global energy consumption, costs and emissions, Friction, 2017, 5, pp. 263–284, https://doi.org/10.1007/s40544-017-0183-5.
- 3. https://www.statista.com/statistics/411616/lubricants-demand-worldwide/ – visited 29.11.2022.
- 4. https://www.statista.com/statistics/265229/global-oil-production-in-million-metric-tons/ – visited 29.11.2022.
- 5. Żochowski T., Olszewski A., Wasilczuk M.: Research on hydrodynamic peek journal bearings lubricated with water and oil. Accepted for publication in Tribologia.
- 6. Sherwood Ch.F.: Shaft bearing, US Patent No 1376043 (1921).
- 7. Orndorff, R.: Water lubricated rubber bearings, history and new developments, Nav Eng J., 1985, pp. 39–52.
- 8. Lignum-Vitae Self Lubricated Bearings. www.lignum-vitae.com.
- 9. DNVGL-CP-0081. Synthetic bearing bushing materials, 2016.
- 10. Litwin W., Olszewski A.: Assessment of possible application of water-lubricated sintered brass slide bearing for marine propeller shaft, Polish Maritime Research, 2012, 19, pp. 54–61.
- 11. Olszewski A.: Study on the factors influencing load capacity and tribological characteristics of water lubricated journal bearings (in Polish), Gdańsk University of Technology, Gdańsk 2015.
- 12. Litwin W.: Study of the research and design problems of marine propulsion main shaft bearings lubricated with water (in Polish) Gdańsk University of Technology, Gdańsk 2013.
- 13. ISO 527-2 Plastics – Determination of tensile properties Part 2: Test conditions for moulding and extrusion plastics.
- 14. ISO 179-1 Plastics – Determination of Charpy impact properties Part 1: Non-instrumented impact test.
- 15. https://www.victrex.com/~/media/datasheets/victrex_tds_450fc30.pdf – visited 29.11.2022.
- 16. https://www.ensingerplastics.com/en/shapes/products/peek-tecapeek-pvx-black – visited 29.11.2022.
- 17. Zasińska K.,Seramak T., Łubiński J.: The Determination of Abrasion Resistance of Selected Biomaterials for the Friction Pairs in the Hip Joint Endoprosthesis. Advances in Materials Science, 2014, 14(3), pp. 53–63, https://doi.org/10.2478/adms-2014-0015
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-94c712c2-b783-41ad-888c-ab8974ba1db4
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.