Zawartość wybranych metali ciężkich w grzybach jadalnych

• Autorzy: Kuziemska B. , Wysokiński A. , Jaremko D. , Popek M. , Kożuchowska M.

Identyfikatory

DOI

10.12912/23920629/81652

Warianty tytułu

EN

The content of some heavy metals in edible mushrooms

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem przeprowadzonych badań było oznaczenie zawartości żelaza, manganu, miedzi, cynku i niklu w grzybach leśnych – podgrzybku brunatnym (Xerocomus badius), a także pochodzących z upraw celowych – pieczarce białej i brązowej (Agaricus bisporus) oraz boczniaku ostrogowatym (Pleurotus ostreatus). Grzyby leśne pochodziły z kompleksów leśnych położonych w województwie mazowieckim w powiatach: siedleckim, sokołowskim, łosickim i łukowskim. Pieczarki białe i brązowe oraz boczniaki zakupiono w lokalnych sklepach sieci: „Społem”, „Topaz”, „Kaufland” i „Warzywniak”. Zawartość metali ogółem oznaczono metodą atomowej spektrometrii emisyjnej z plazmą indukcyjnie wzbudzoną, po wcześniejszej mineralizacji materiałów na „sucho” w piecu muflowym w temperaturze 450°C i rozpuszczeniu popiołu w 10% roztworze HCl. Największą średnią zawartość cynku i manganu ogółem zawierał podgrzybek brunatny, miedzi – pieczarka brązowa, niklu – pieczarka biała, a żelaza – boczniak ostrogowaty. Najmniejszą zawartość ogółem miedzi, cynku, i niklu oznaczono w boczniaku ostrogowatym, a żelaza i manganu w pieczarce białej. Przeprowadzona analiza statystyczna wykazała istotne zależności miedzy średnią zawartością żelaza i niklu oraz manganu i cynku w analizowanych grzybach, o czym świadczą wysokie wartości współczynników korelacji liniowej, odpowiednio – 0,77 i 0,86.

EN

The aim of the study was to determine the content of iron, manganese, copper, zinc and nickel in forest mushrooms (Xerocomus badius), as well as white and brown mushrooms (Agaricus bisporus) and oyster mushroom (Pleurotus ostreatus). The forest mushrooms came from the forest complexes located in the Mazovia voivodship in the Siedlce, Sokolow, Losice and Lukow counties. The white and brown mushrooms as well as oyster mushrooms were purchased at local chain stores. The total metals content was determined by inductively coupled plasma atomic emission spectrometry (ICP-AES), after prior “dry” mineralization of the materials in a muffle furnace at 450°C and dissolution of the obtained ash in a 10% HCl solution. The largest average total content of zinc and manganese was found in forest mushrooms, copper – brown mushrooms, nickel – white mushrooms, and iron – oyster mushrooms. The smallest total content of copper, zinc and nickel was determined in oyster mushrooms, and iron and manganese in white mushrooms. The statistical analysis showed significant relationships between the average iron and nickel content as well as manganese and zinc in the analyzed mushrooms, as evidenced by the high values of linear correlation coefficients, 0.77 and 0.86, respectively.

Słowa kluczowe

PL

grzyby jadalne; metale ciężkie

EN

edible mushrooms; heavy metals

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2018
• Tom: Vol. 19, nr 1
• Strony: 66--70
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., tab.

Twórcy

autor

Kuziemska B.

• Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny, Wydział Przyrodniczy, Instytut Agronomii, Zakład Gleboznawstwa i Chemii Rolniczej, ul. Prusa 14, 08-110 Siedlce

autor

Wysokiński A.

• Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny, Wydział Przyrodniczy, Instytut Agronomii, Zakład Gleboznawstwa i Chemii Rolniczej, ul. Prusa 14, 08-110 Siedlce

autor

Jaremko D.

• Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny, Wydział Przyrodniczy, Instytut Agronomii, Zakład Gleboznawstwa i Chemii Rolniczej, ul. Prusa 14, 08-110 Siedlce

autor

Popek M.

• Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny, Wydział Przyrodniczy, Instytut Agronomii, Zakład Gleboznawstwa i Chemii Rolniczej, ul. Prusa 14, 08-110 Siedlce

autor

Kożuchowska M.

• Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny, Wydział Przyrodniczy, Instytut Agronomii, Zakład Gleboznawstwa i Chemii Rolniczej, ul. Prusa 14, 08-110 Siedlce

Bibliografia

• 1. Adamiak E.A., Kalembasa S., Kuziemska B., 2013. Zawartość metali ciężkich w wybranych gatunkach grzybów jadalnych. Acta Agrophysica, 20(1), 7–16.
• 2. Chojnacka A., Falandysz J., 2007. Badania nad składem mineralnym podgrzybka zajączka (Xerocomus subtomentosus L.). Bromat. Chem. Toksykol. – XL, 337–340.
• 3. Falandysz J., Chojnacka A., 2007. Arsen, kadm, ołów i rtęć w podgrzybku brunatnym (Xerocomus radius), a tolerancje. Roczn. PZH, 58(2), 389–401.
• 4. Falandysz J., Frankowska A., 2007. Niektóre pierwiastki metaliczne i ich współczynniki bioakumulacji w borowiku szlachetnym (Boletus edulis) z Puszczy Świętokrzyskiej. Bromat. Chem. Toksykol., 40(3), 252–260.
• 5. Falandysz J., Chojnacka A., Frankowska A. 2006. Arsen, kadm, ołów i rtęć w borowiku szlachetnym (Boletus edulis), a tolerancje. Roczn. PZH, 57(4), 325–339.
• 6. Falandysz J., Bielawski L., 2001. Mercury Content of Wild edible mushrooms collected near the town of Augustow. Polish Journal of Environmental Studies., 10(1), 67–71.
• 7. Florczak J., Chudy J., Barasińska M., Karwowski B., 2014. Wybrane składniki odżywcze grzybów dziko rosnących: uszaka bzowego (Hirneola auricula judae), boczniaka ostrogowatego (Pleurotus ostreatus), i zimówki aksamitnotrzonowej (Flammulina velutipes). Bromat. Chem. Toksykol. XLVII, 4, 876–882.
• 8. Kalac P., Svoboda L., 2000. A review of trace element concentrations in edible mushrooms. Food Chem. 69, 273-281.
• 9. Kalembasa D., Becher M., Rzymowski D., 2012. Wybrane pierwiastki śladowe oraz metale ciężkie w podłożu, okrywie i owocnikach pieczarki (Agaricus bisporus). Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych, 52, 86–92.
• 10. Mattila P., Könkö K., Eurola M., Pihlava J.A., Stola J., Vahteisto L., Hieraniemi V., Kumpulainen J., Valtonen M., Pironen V., 2001. Contents of vitamins, mineral elements, and some phenolic compounds in cultivated mushrooms. J. Agric. Food Chem., 49, 2343–2348.
• 11. Rajewska J., Bałasińska B., 2004. Biologically active compounds of edible mushrooms and their benefical impact on health. Postępy High Med Dośw., 58, 352–357.
• 12. Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 18 sierpnia 1993 roku (Dz.U. 79, poz. 374].
• 13. Sas-Golak I., Sobieralski K., Siwulski M., Lisiecka J., 2011. Skład, wartość odżywcza oraz właściwości zdrowotne grzybów pozyskiwanych ze stanowisk naturalnych. Kosmos. Problemy Nauk Biologicznych, 60, 483–490.
• 14. Siwulski M., Sobieralski K., Sas- Golak I., 2014. Wartość odżywcza i prozdrowotna grzybów. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, (92), 16–28.
• 15. Solomon P., Wasser S.P., Weis A., 1999. Therapeutic effects of substances occurring in higher Basidiomycetes mushrooms: a modern perspective. Critical Rev. Immunol, 19, 65–96.
• 16. Stolarska A., Przybulewska A., 2006. Zawartość metali w suszach grzybowych. J. Elementom., 11(2), 207–211.

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).