Wyzwania polskiego sektora wytwórczego do 2030 roku

• Autorzy: Szczerbowski R.

Warianty tytułu

EN

Challenges of the Polish generation sector until 2030

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Bezpieczeństwo energetyczne jest jednym z najważniejszych elementów bezpieczeństwa państwa. W perspektywie najbliższych lat sektor energetyczny w Polsce stoi przed poważnymi wyzwaniami. Zapotrzebowanie na energię elektryczną systematycznie wzrasta, natomiast poziom rozwoju infrastruktury wytwórczej i przesyłowej nie nadąża za tymi zmianami. Przyszłość i rozwój energetyki to jeden z najważniejszych problemów w polityce krajowej. Odpowiedzialność sektora energetycznego za zmiany klimatyczne na Ziemi oraz troska o zapewnienie wystarczających ilości energii w najbliższych latach, stanowią główne wyzwania, jakie stoją obecnie przed energetyką. Problemy, z którymi ma zmierzyć się obecnie polski przemysł elektroenergetyczny, wymuszają podjęcie działań zmierzających w kierunku rozwoju i budowy nowych technologii wytwórczych. Eksploatowane w Polsce elektrownie węglowe są źródłem stabilnych i ciągłych dostaw energii. Wobec braku odpowiednich zdolności magazynowania energii, utrzymywanie jednostek konwencjonalnych staje się kwestią kluczową. Jest to istotne z punktu widzenia utrzymania bezpieczeństwa energetycznego, zwłaszcza wobec konieczności rozwoju źródeł odnawialnych, szczególnie tych o niestabilnym i stochastycznym charakterze pracy. W referacie przedstawiono stan obecny i przyszły krajowego sektora wytwórczego. W perspektywie najbliższych kilkunastu lat będzie się on opierał na energetyce konwencjonalnej, jednak z coraz większym udziałem źródeł odnawialnych. Konieczne jest zatem opracowanie nowej strategii energetycznej, która wskaże, w jakim kierunku będzie zmierzać krajowy sektor wytwórczy. Jest to tym bardziej istotne, że nowe uwarunkowania prawne związane szczególnie z ochroną środowiska zdecydowanie ograniczają stosowanie paliw konwencjonalnych w energetyce. Kierunki rozwoju energetyki są kreowane przede wszystkim przez wymagania, jakie stawiają nowe regulacje prawne Unii Europejskiej. Obecna polityka klimatyczno-energetyczna UE oddziałuje głównie na energetykę węglową, nakładając obowiązek zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych. Wymóg ten stawia polską gospodarkę energetyczną w szczególnie trudnej sytuacji. Przeszkodę w realizacji dotrzymania standardów unijnych w sektorze wytwórczym stanowi wysoki stopień zależności od węgla. Paliwo węglowe pokrywa podstawę obciążenia w krajowym systemie energetycznym. Dlatego też w najbliższych latach nie jest możliwe całkowite odejście od energetyki węglowej z uwagi na zaspokojenie potrzeb na energię elektryczną i ciepło, a przede wszystkim z uwagi na bezpieczeństwo energetyczne kraju.

EN

Energy safety is one of the most important element of national safety. In the next few years the energy sector in Poland will face serious challenges. The demand for electricity continues to increase, while the level of development of generation and transmission infrastructure cannot keep up with these changes. The future and development of energy technology is one of the most important problems in the national policy. The energy sector’s responsibility for climate change and the concern to ensure sufficient amounts of energy in the upcoming years are the main challenges which the energy industry is currently facing. The problems currently facing the Polish power industry force some actions towards the development and construction of new generation technologies. Coal-fired conventional power plants, exploited in Poland are the stable, continuous sources of energy supply. In the case of the lack of appropriate abilities for the energy storage, keeping conventional sources in the production capacity is the key issue for energy safety. This is important from the point of view of maintaining energy security, especially in the face of the need to develop renewable sources, specifically those with an unstable and stochastic nature of work. The article delineates the current state of the domestic sector of energy production. In the prospect of next few years, it will draw on conventional power engineering nevertheless, with the growing involvement of renewable energy sources. Thus, there is a necessity to develop the new energy strategy, which will mark the direction of domestic energy production sector changes. What is more relevant, new legal regulations connected with environmental protection will definitely restrict using fossil fuels in the power industry. The directions of energy development are created primarily by the requirements set by new legal regulations of the European Union. The current climate and energy policy of the European Union mainly affects coal energy by imposing an obligation to reduce greenhouse gas emissions. This requirement puts the Polish energy economy in a particularly difficult situation. The high degree of dependence on coal is one of the barriers for the implementation of EU standards in the generation sector. Coal fuel covers the load base in the national energy system. Therefore, in the following years, total departure from coal-based energy is unavailable. Due to the necessity of satisfying needs both for electricity and heat, and above all due to the energy security of the country.

Słowa kluczowe

PL

Krajowy System Elektroenergetyczny; polityka energetyczna; bezpieczeństwo energetyczne; węgiel kamienny i brunatny; odnawialne źródła energii; ochrona środowiska

EN

National Power System; energy policy; energy safety; hard coal; brown coal; renewable energy sources; environmental protection

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Rocznik: 2018
• Tom: nr 102
• Strony: 203--216
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz., wykr., tab.

Twórcy

autor

Szczerbowski R.

• Politechnika Poznańska, Instytut Elektroenergetyki, Poznań

Bibliografia

• 1. A roadmap 2011 – A roadmap for moving to a competitive low carbon economy in 2050. SEC(2011) 288 final, Brussels 2011.
• 2. Best 2016 – Best Available Techniques (BAT) Reference Document for Large Combustion Plants, JOINT RESEARCH CENTRE Institute for Prospective Technological Studies Sustainable Production and Consumption Unit European IPPC Bureau, Final Draft, 2016.
• 3. Clean 2016 – Clean Energy For All Europeans. COM(2016) 860 final, Brussels, 30.11.2016.
• 4. Dyrektywa 2001 – Dyrektywa 2001/80/WE w sprawie ograniczenia emisji niektórych zanieczyszczeń do powietrza z dużych obiektów energetycznego spalania (LCP).
• 5. Dyrektywa 2008 – Dyrektywa 2008/1/WE z dnia 15 stycznia 2008 r. dotycząca zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli (IPPC) (Dz. U. L 24 z 29.1.2008).
• 6. Dyrektywa 2009 – Dyrektywa 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych zmieniająca i w następstwie uchylająca dyrektywy 2001/77/WE oraz 2003/30/WE.
• 7. Dyrektywa 2010 – Dyrektywa 2010/75/UE z dnia 24 listopada 2010 roku Parlamentu Europejskiego i Rady, w sprawie emisji przemysłowych (IED).
• 8. Green 2000 – Green Paper – Towards a European strategy for the security of energy supply, COM 2000 (769).
• 9. Informacje 2018 – Informacje o zasobach wytwórczych KSE (wg stanu na 30.11.2017). [Online] Dostępne w: https://www.pse.pl/ [Dostęp: 10.07.2017].
• 10. Olkuski, T. i Stala-Szlugaj, K. 2017. Tendencje zmian występujące w światowej energetyce. Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk nr 98, s. 187–198.
• 11. Plan 2015 – Plan rozwoju w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na energię elektryczną na lata 2016–2025, Polskie Sieci Elektroenergetyczne SA, Konstancin–Jeziorna, 10 listopada 2015.
• 12. Plan 2018 – Plan rozwoju w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na energię elektryczną na lata 2018-2027 – Projekt, Polskie Sieci Elektroenergetyczne SA, Konstancin-Jeziorna, styczeń 2018.
• 13. Polityka 2009 – Polityka energetyczna Polski do 2030 roku. Dokument przyjęty przez Radę Ministrów 10 listopada 2009 roku.
• 14. Prognoza 2016 – Prognoza pokrycia zapotrzebowania szczytowego na moc w latach 2016 – 2035, Materiał informacyjny opracowany w Departamencie Rozwoju Systemu PSE SA, Konstancin-Jeziorna, 20 maja 2016 r.
• 15. Projekt 2015 – Projekt Polityki energetycznej Polski do 2050 roku, Ministerstwo Gospodarki, Warszawa, sierpień 2015 r.
• 16. PSE 2018 – PSE SA, 2018 – dane ze stron internetowych www.pse.pl [Dostęp: 10.01.2018].
• 17. Sprawozdanie 2014 – Sprawozdanie z wyników monitorowania bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej za okres od dnia 1 stycznia 2013 r. do dnia 31 grudnia 2014 r. [Online] Dostępne w: http://bip.me.gov.pl/ [Dostęp: 01.07.2017].
• 18. Strategia 2014 – Strategia Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko perspektywa do 2020 r. Warszawa 2014.
• 19. Strategia 2017 – Strategia na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020. Warszawa 2017. [Online] Dostępne w: https://www.mr.gov.pl/media/34300/SOR_2017_maly_internet_14072017_wstepPMM.pdf) [Dostęp: 01.07.2017].
• 20. Szczerbowski, R. i Ceran, B. 2017. Polityka energetyczna Polski w aspekcie wyzwań XXI wieku. Polityka Energetyczna – Energy Policy Journal t. 20, z. 3. s. 17–28.
• 21. Tokarski, S. 2013. Energetyka systemowa konkurencyjna, dochodowa i mniej emisyjna warunkiem rozwoju OZE i energetyki rozproszonej. Materiały Forum „Energia-Efekt-Środowisko”, Zabrze. [Online] Dostępne w: http://www.kig.pl [Dostęp: 10.01.2018].
• 22. Uchwała 2014 – Uchwała Nr 15/2014 Rady Ministrów z dnia 28 stycznia 2014 r. w sprawie programu wieloletniego pod nazwą „Program polskiej energetyki jądrowej”, Poz. 502, Warszawa, dnia 24 czerwca 2014 r.
• 23. URE 2018 – dane ze stron internetowych Urzędu Regulacji Energetyki. [Online] Dostępne w: http://www.ure.gov.pl/ [Dostęp: 10.01.2018].
• 24. Ustawa 1997 – Ustawa z 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne. Dz.U. 1997 nr 54 poz. 348. Warszawa 1997.
• 25. Ustawa 2016 – Ustawa z dnia 20 maja 2016 r. o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych, Dz.U. poz. 961. Warszawa 2016.
• 26. Zapewnienie 2014 – Zapewnienie mocy wytwórczych w elektroenergetyce konwencjonalnej, Departament Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji, KGP-4101-001-00/2014, Nr ewid. 17/2015/P/14/018/KGP.

Uwagi

Opracowanie w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).