The Bydgoszcz Canal - 250 years of the history

• Autorzy: Izajasz Tomasz , Michna Radosław

Identyfikatory

DOI

10.15199/22.2024.6.1

Warianty tytułu

PL

Kanał Bydgoski - 250 lat historii

• Konferencja: World Canals Conference (24-26.06.2024; Bydgoszcz, Polska)
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The Bydgoszcz Canal, connecting the Oder and Vistula River tributaries, is a unique hydrotechnical monument. In 2024, the Bydgoszcz Canal celebrates its 250th anniversary. The goal of the article is to present the history of the Canal and changes in its role throughout the years. It points out not only to the main idea of its construction - to serve navigational purposes - but also to its recreation and leisure function that has accompanied the Canal's operation since mid-19th century until today.

PL

Kanał Bydgoski, łączący dopływy Odry i Wisły, jest unikalnym zabytkiem hydrotechniki. W 2024 r. obchodzi 250-lecie budowy. Celem artykułu jest przedstawienie historii kanału i zmiany jego roli na przestrzeni lat. Ukazana została nie tylko nadrzędna, żeglugowa idea towarzysząca budowie, ale również funkcja rekreacyjno-wypoczynkowa, która towarzyszy kanałowi od połowy XIX w. do dnia dzisiejszego.

Słowa kluczowe

EN

Bydgoszcz; Bydgoszcz Canal; 250th anniversary of the Bydgoszcz Canal; construction; Bydgoszcz Canal locks

PL

Bydgoszcz; Kanał Bydgoski; 250-lecie budowy Kanału Bydgoskiego; śluzy Kanału Bydgoskiego

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Gospodarka Wodna
• Rocznik: 2024
• Tom: Nr 6
• Strony: 3--6
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., rys.

Twórcy

autor

Izajasz Tomasz

• Muzeum Kanału Bydgoskiego im. Sebastiana Malinowskiego, ul. Staroszkolna 10, 85-209 Bydgoszcz, Poland

• https://orcid.org/0009-0004-2291-3529

autor

Michna Radosław

• Muzeum Kanału Bydgoskiego im. Sebastiana Malinowskiego, ul. Staroszkolna 10, 85-209 Bydgoszcz, Poland

• https://orcid.org/0000-0002-7956-0101

Bibliografia

• [1] Bartowski K. 2006. Bydgoski Szlak Wodny. In 5. Malinowski (Ed.) Bydgoski Węzeł wodny, 43. Bydgoszcz: Instytut Wydawniczy Świadectwo.
• [2] Bromberek B., Kosecki A. 2015. Port drzewny w Bydgoszczy. In A. Kosecki (Ed.) Bydgoszcz - ośrodek żeglugi śródlądowej na przestrzeni wieków, 70-82. Bydgoszcz: Wydawnictwo Pejzaż.
• [3] Derkowska-Kostkowska B. 2008. Dawne kompleksy restauracyjno-rozrywkowo-teatralne w Bydgoszczy. In D. Bręczewska-Kulesza, A. Wysocka (Eds.) Architektura miast I. Materiały po konferencji. Siedziby teatrów, teatrzyków, oper, filharmonii - historia i architektura, 93-102. Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy.
• [4] Garbe H. 2022. T. Izajasz, R. Michna (Eds.) Kanał Bydgoski. Księga jubileuszowa na stulecie jego powstania w roku 1874, 7. Bydgoszcz: Muzeum Kanału Bydgoskiego im. Sebastiana Malinowskiego.
• [5] Geheimes Staatsarchiv Preußbischer Kulturbesitz in Berlin-Dahlem (GStA PK), I. HA Rep. 87 Ministerium für Landwirtschaft, Domänen u. Forsten, F, Nr. 1525-1526, Verbreiterung des Bromberger Kanals und Ausbau der Schifffahrtsstraße zwischen Oder, Warthe und Weichsel, Bd. 1, 1899-1910, Bd. 2, 1911-1919.
• [6] Geheimes Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz in Berlin-Dahlem (GStA PK), Il. HA GD, Abt. 9, Polizeiverwaltung Tit. 16, Nr. 47, Ansiedlung von Kolonisten auf dem Bromberger Kanalgrund und deren verbindlichkeiten 1800-1806, k. 7-94.
• [7] Izajasz T., Grochowski R. 2013. Bydgoska Scylla i Charybda. Unikatowa śluza Trapezowa. Bydgoszcz: Wydawnictwo Pejzaż.
• [8] Izajasz T. 2014. Kanał Bydgoski. 240 lat historii, 44-58. Bydgoszcz: Wydawnictwo Pejzaż.
• [9] Klauschenz R. 1995. „Der Bau des Bromberger Kanals 1773 bis 1774 und seine Erneuerung nach 1791". Quellen und Darstellungen zur Geschichte Westpreußens,650 Jahre Bromberg 26: 159-166. Münster.
• [10] Mincer F. 1991. Przemiany administracyjne i społeczno-gospodarcze w pierwszym okresie rządów pruskich (1772-1806). In M. Biskup (Ed.) Historia Bydgoszczy 1, 376. Warszawa-Poznań: Wyższa Szkoła Pedagogiczna Zielona Góra.
• [11] Peterson E. C. 1815. Auƒsatz über die Entstehung, den Bau und Retablissement des Brombergs Kanals. Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. dr Witolda Bełzy w Bydgoszczy, zb. spec., rkps 3/III, Kwidzyn, k. 22-23.
• [12] Rynka E. 2021. Zwyczaje towarzyskie polskich mieszkańców Bydgoszczy w II Rzeczypospolitej, 418. Bydgoszcz: Wydawnictwo Pejzaż.
• [13] von Schroetter F. L. 1802-1812. Karte von Ost-Preussen nebst Preussisch Litthauen und West-Preussen nebst dem Netzdistrict aufgenommen unter Leitung des Königl. Preuss. Staats Ministers Frey Herrn von Schroetteer in den Jahren von 1796 bis 1802. Berlin.
• [14] Skrycki R. 2013 Prace kartograficzne w dolinach Odry, Warty i Noteci w okresie fryderycjańskim. Goswien Othmar Schultze i jego wkład w rozwój kartografii pruskiej, 62-64. Szczecin.
• [15] Sławińska K. 1969. „Przemysł drzewny w Bydgoszczy i w okolicy w latach 1871-1914". Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, Prace Wydziału Humanistycznego, Seria C, Nr 9, Prace Komisji Historii 6: 95-102.
• [16] Szcząchor A. 2004. „Tradycje żeglugi bydgoskiej - Lloyd Bydgoski (1891-1945)" Kronika Bydgoska 25: 76-103.
• [17] Wilder J. A. 1936. „Polski projekt budowy Kanału Bydgoskiego”. Przegląd Bydgoski 4(1-2): 6, 16.
• [18] Winid W. 1928. Kanał Bydgoski, 41, 47, 52. Warszawa: Wydawnictwo Kasy im. Mianowskiego Instytutu Popierania Nauki.
• [19] Zyglewski Z. 2021. Kanał Bydgoski a śródlądowe drogi wodne na ziemiach polskich do 1945 roku. In B. Bromberek, A. Kosecki, S. Łaniecki (Eds.) Bydgoszcz przemysłowa dawniej i dziś. Przemysł bydgoski jako produkt kulturalny i turystyczny, 29-32. Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich w Bydgoszczy.