Architecture and sounds the interdisciplinary research on the use of audio signals in the cognition and design of architectural space

• Autorzy: Kłopotowska Agnieszka

Identyfikatory

DOI

10.35784/bud-arch.566

Warianty tytułu

PL

Architektura a dźwięk – interdyscyplinarne badania naukowe na temat wykorzystania sygnałów fonicznych w percepcji i projektowaniu przestrzeni architektonicznej

• Języki publikacji: EN PL

Abstrakty

EN

In the contemporary world of image, the basic attribute of architecture is its visuality. Architectural spaces are designed primarily to be viewed by the public or the "eyes" of cameras. The design for the sense of sight only impoverishes the quality of human contact with architecture. The art of shaping space should involve all perception channels. One of the most important senses, allowing to feel the created space, to get to know it and live in it, is hearing. The sonic image of architectural space not only accompanies the visual image, but also significantly defines the quality of existential and aesthetic experiences. The architect's task should be to skilfully use acoustic signals as an integral part of the design process. This belief has inspired a multidisciplinary project entitled: "Sounds of architecture", devoted to the study of the phenomenon of sound and its significance in the perception and use of the architectural environment by people. This project was carried out under the guidance of the author in 2014-2015 with the involvement of representatives of various disciplines of science and art. The result of interdisciplinary research was the monograph "Sounds of Architecture", published in 2016.

PL

We współczesnym świecie obrazu podstawowym atrybutem architektury jest jej wizualność. Przestrzenie architektoniczne projektowane są przede wszystkim z myślą o tym, jak będą oglądane przez odbiorcę, bądź też „oczy” aparatów i kamer fotograficznych. Projektowanie wyłącznie dla wzroku zuboża jakość ludzkich spotkań z architekturą. Sztuka kształtowania przestrzeni powinna angażować wszystkie kanały percepcyjne człowieka. Jednym z najważniejszych zmysłów, pozwalających odczuwać przestrzeń zbudowaną, poznawać ją i żyć w niej jest słuch. Foniczny obraz przestrzeni architektonicznej nie tylko towarzyszy obrazowi wizualnemu, ale w znaczącym stopniu definiuje jakość doświadczeń egzystencjalnych i estetycznych. Zadaniem architekta powinno stać się umiejętne wykorzystanie sygnałów akustycznych jako integralnego składnika w procesie projektowym. Przekonanie to stało się inspiracją do multidyscyplinarnego projektu pt.: „Dźwięki architektury”, poświęconego badaniom nad fenomenem dźwięku i jego znaczeniem w postrzeganiu i wykorzystaniu środowiska architektonicznego przez człowieka. Projekt ten realizowany był pod kierunkiem autorki w latach 2014-2015 z udziałem przedstawicieli różnych dyscyplin nauki i sztuki. Efektem interdyscyplinarnych badań stała się monografia „Dźwięki Architektury”, opublikowana w 2016 r.

Słowa kluczowe

EN

multi-sensory design; extravisual perception; sound space; audiosphere

PL

projektowanie multisensoryczne; percepcja pozawizualna; przestrzeń dźwiękowa; audiosfera

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
• Czasopismo: Budownictwo i Architektura
• Rocznik: 2019
• Tom: Vol. 18, nr 2
• Strony: 111--119(ang); 111--120(pol)
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz.

Twórcy

autor

Kłopotowska Agnieszka

• Pracownia Urbanistyki i Planowania Przestrzennego; Katedra Architektury Mieszkaniowej; Wydział Architektury; Politechnika Białostocka

Bibliografia

• 1. Bernat S., „Ochrona środowiska przed hałasem – podejście jakościowe”, Czasopismo Techniczne, vol. 7-A, Kraków 2007, pp. 277-282.
• 2. Bernat S., Dźwięk w krajobrazie. Podejście geograficzne. UMCS, Lublin 2015.
• 3. Cisek E., „Interaktywna architektura dźwięku”, Czasopismo Techniczne, 7-A/2010/2, vol. 15, 107, Kraków 2010, pp. 46-51.
• 4. Chmielewski J. M., Teoria urbanistyki w projektowaniu i planowaniu miast. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2005.
• 5. Jutrzyna E., Terapia muzyką w teorii i praktyce tyflologicznej. Polski Związek Niewidomych Zakład Nagrań i Wydawnictw, Warszawa 2007.
• 6. Kamisiński T., Szeląg A., Rubacha J, “Sound reflection from overhead stage canopies depending on ceiling modification”, Archives of Acoustic, vol. 37, 2012, pp. 213-218.
• 7. Kłopotowska A. [eds.], Dźwięki Architektury, Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej, Białystok 2015.
• 8. Kłopotowska A., Doświadczanie przestrzeni w rehabilitacji osób z dysfunkcją wzroku. Sztuka a tyflorehabilitacja, Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej, Białystok 2016
• 9. Kozłowski P. Z., Grządziel W., Nowa siedziba Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach. Akustyka wnętrz, ochrona przeciwdźwiękowa, elektroakustyka, technologia estradowa. Pracownia Akustyczna Kozłowski sp. j. (within the Konior studio project), Wrocław 2010.
• 10. Kulowski A., Akustyka sal. Zalecenia projektowe dla architektów. Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 2011.
• 11. Kuryłowicz E., Projektowanie uniwersalne. Udostępnianie otoczenia osobom niepełnosprawnym. Centrum Badawczo – Rozwojowe Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, Warszawa 1996.
• 12. Kusiak J., Świątkowska B [eds.], Miasto – Zdrój. Architektura i programowanie zmysłów. Fundacja Nowej Kultury Bęc – Zmiana, Warszawa 2013.
• 13. Losiak R., „Miejskie pejzaże dźwiękowe. Z projektu badań nad audiosferą w doświadczeniu odbiorczym”, [in:] A. Janiak, W. Krzemińska, A. Wojtasik-Tokarz [eds.], Przestrzenie wizualne i akustyczne człowieka, Antropologia audiowizualna jako przedmiot i metoda badań, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP, Wrocław 2007, pp. 237-246.
• 14. Losiak R., „Zapamiętane brzmienia miasta. Zmiany w krajobrazie fonicznym Wrocławia w recepcji jego współczesnych mieszkańców”, Muzyka, no. 1, 2014, pp. 119-147.
• 15. Lynch K., Obraz Miasta. Archivolta, 2011.
• 16. Pallasmaa J., Oczy skóry. Instytut Architektury, Kraków 2014.
• 17. Rasmussen S. E., Experiencing architecture. Massuchusets Institute of Technology, Massachusets, 1959.
• 18. Schafer R. M., „Muzyka środowiska”, Res Facta, no. 9, 1982, p. 289-315.
• 19. Sadowski J., Akustyka architektoniczna. PWN, Warszawa 1976.
• 20. Talukder A., „Nowe spojrzenie na orientację przestrzenną”, Tyfloświat, no. 2(2), 2008.
• 21. Trzeciakiewicz M. [eds.], Audiodeskrypcja w teorii i praktyce. Warszawa 2014.
• 22. Wysocki M., Projektowanie otoczenia dla osób niewidomych. Pozawzrokowa percepcja przestrzeni. Wydawnictwa Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 2010.
• 23. Wejchert K., Elementy kompozycji urbanistycznej. Arkady, Warszawa 1984.
• 24. Witruwiusz, O Architekturze Ksiąg Dziesięć. Prószyński i S-ka, 1999.
• 25. Zakrzewski T., Akustyka budowlana. Politechnika Śląska, Gliwice 1997.
• 26. Yi – Fu Tuan, Space and place. University of Minnessota Press, Minneapolis 1977.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).