Dualizm wpływu czynników przyrodniczych na rozwój miejscowości górskich na przykładzie Wierchomli

• Autorzy: Hrehorowicz-Gaber H.

Warianty tytułu

EN

Dualism of natural factor influence on expansion in mountain areas on the example of Wierchomla

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Niniejszy artykuł stanowi rozwinięcie zagadnień dotyczących możliwości i ograniczeń wynikających z wykorzystania opracowań planistycznych do kształtowania obszarów górskich rozwijających się w oparciu o turystykę. Planowanie przestrzenne od dawna jest uznawane za instrument ochrony przyrody, a szczególnie ochrony obszarów o wysokich walorach przyrodniczych, jakimi są obszary górskie. Tegoroczna powódź udowodniła, że brak odpowiednio dobranych opracowań planistycznych górnych partii rzek skutkuje zniszczeniami oraz zagrożeniem życia mieszkańców tych terenów. Na przykładzie Doliny Wierchomlanki prześledzono działania mające na celu ochronę przyrody. Przeanalizowano również degradację środowiska na skutek błędów planistycznych i rabunkowej gospodarki. Wszystkie działania, zarówno te służące ochronie, a bywa, że i te niszczące mieszczą się w zakresie prawa miejscowego zapisanego w dokumentach planistycznych. Niemożność uniknięcia konfliktu tych interesów na stałe wpisane jest w system planowania przestrzennego, nie oznacza to jednak, że nie należy szukać lepszych i bardziej elastycznych rozwiązań.

EN

This paper is an extension of issues relating to the opportunities and limitations of the use of planning concepts to shape mountainous areas whose development is based on tourism. Spatial planing has for a long time been regarded as an instrument for protection of nature and in particular the protection of areas with notable natural attractions, including montainous areas. Last year’s flood demonstrated thet the absence of well-chosen planning concepts for upper river sections result in damage and threat to human life in these areas. The Wierchomlanke River valley has served as an example to identify activities and measures aimed at nature protection. Degradation of the environment being a consequence of plaming errors, and over-exploitation of resources have also been considered. All measures, both the ones which serve the purpose of protection and those which cause damage, are within the remid of local law set out bin planning documents. The imposibility of avoiding a conflict of these interests is part and parcel of the system of spatial planning. It does nat mean, howeuer, that better and more flexible solutions should not be sought.

Słowa kluczowe

PL

czynniki przyrodnicze; miejscowości górskie

EN

natural factor; mountain area

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Architektura
• Rocznik: 2011
• Tom: R. 108, z. 6-A
• Strony: 139--143
• Opis fizyczny: Bibliogr. 3 poz., il.

Twórcy

autor

Hrehorowicz-Gaber H.

• Instytut Projektowania Miast i Regionów, Wydział Architektury, Politechnika Krakowska

Bibliografia

• [1] Prochal P., Józefaciuk C., Mierzwa W., Kryteria wydzielania użytków rolnych podlegających powierzchniowej erozji wodnej w terenach górskich (na przykładzie zlewni potoku Wierchomla Wielka), Problemy Zagospodarowania. Ziem Górskich, Kraków 1989.
• [2] Mierzwa W., Bieda W., Kamieniołom w Wierchomli Wielkiej. Szansa czy zagrożenie dla rozwoju wsi?, Aura, 5, Kraków 1995, 15-16.
• [3] Radomski J., Podstawy projektowania zabudowy potoków górskich, Zeszyty Naukowe Politechniki Krakowskiej, Kraków 2000.