Różnorodność widzenia barwnego w świecie zwierząt

• Autorzy: Grzesiak Zofia , Grzegorczyk Gabriela
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł przedstawia przegląd wiedzy na temat widzenia barwnego u różnych gatunków zwierząt, porównując zdolności percepcyjne ssaków, ptaków, płazów, gadów, owadów i skorupiaków. Widzenie kolorów zależy od liczby i rodzaju fotoreceptorów oraz kropli olejowych w oczach. U większości gatunków kluczową rolę odgrywają czopki, ale u niektórych, jak płazy, również pręciki mogą uczestniczyć w percepcji barw, co pozwala na widzenie w słabym świetle. Ssaki, takie jak psy i koty, są dichromatami i widzą świat w żółto-niebieskich barwach. Wyjątkiem są małpy Starego Świata, które są trójchromatyczne, widzą podobnie jak ludzie. Ptaki mają cztery rodzaje czopków i krople olejowe, co umożliwia tetrachromatyczne widzenie, w tym ultrafiolet. Gady również mają tetrachromatyczne widzenie. Płazy korzystają z dwóch rodzajów pręcików i czterech czopków, co pozwala na widzenie barw nawet w słabym oświetleniu. Ryby mogą mieć szerokie spektrum widzenia, obejmujące UV, ale niektóre mają jedynie pręciki.

EN

The article presents a review of current knowledge on color vision in various animal species, comparing the perceptual abilities of mammals, birds, amphibians, reptiles, insects, and crustaceans. Color vision depends on the number and type of photoreceptors and oil droplets present in the eyes. In most species, cones play a key role in color vision, but in some, such as amphibians, rods can also participate in color perception, allowing them to see colors even in low light. Mammals, such as dogs and cats, are dichromatic and see the world in a limited yellow-blue palette. The exception among mammals are Old World monkeys, which are trichromatic, seeing colors similarly to humans. Birds have four types of cones and oil droplets, enabling tetrachromatic vision, including ultraviolet detection. Reptiles also have tetrachromatic vision. Amphibians rely on two types of rods and four types of cones, which allow them to see colors even in dim lighting. Fish may have a wide spectrum of color vision, including UV, but some species have only rods. Mantis shrimp possess up to 12 types of cones, allowing them to perceive polarized and ultraviolet light.

Słowa kluczowe

PL

widzenie barwne u zwierząt; fotoreceptory; zdolność percepcji

• Wydawca: MAGMONI Sp. z o.o.
• Czasopismo: Optyka
• Rocznik: 2025
• Tom: Nr 1
• Strony: 66--69
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., rys.

Twórcy

autor

Grzesiak Zofia

• Politechnika Wrocławska, Wydział Podstawowych Problemów Techniki, Katedra Optyki i Fotoniki

autor

Grzegorczyk Gabriela

• Politechnika Wrocławska, Wydział Podstawowych Problemów Techniki, Katedra Optyki i Fotoniki

Bibliografia

• 1. W.B. Thoreson, D.M. Dacey. Diverse Cell Types, Circuits, and Mechanisms for Color Vision in the Vertebrate. Retina Physiological Reviews 2019; 1527
• 2. P.E. Miller, DVM, and Ch.J. Murphy DVM, PhD. Vision in dogs. 1995.
• 3. M. Siniscalcji, S. D’lnego, S. Fornellil-Angelo-Quaranta. Are dogs red–green colour blind? 2017
• 4. J.K. Bowmaker. Visual pigments and colour vision in man and monkeys. 1981; 348
• 5. D.G. Stavenga, B.D. Wilts. Oil droplets of bird eyes: microlenses acting as spectral filters. Phil. Trans. R. Soc. B 2014
• 6. M. Vorobyev. Coloured oil droplets enhance colour discrimination. Proc. R. Soc. Lond. B. 2003
• 7. D. Osorio, M. Vorobyev. A review of the evolution of animal colour vision and visual communication signals. Vision Research 2008
• 8. L.A. Astakhova, A.D. Novoselov, M.E. Ermolaeva, M.L. Firsov, A.Y. Rotov. Phototransduction in Amphibian Green Rods: Sources of Their High Sensitivity. International Journal of Molecular Sciences 2021
• 9. C.A.M. Yovanovich, S.M. Koskela, N. Nevala, S.L. Kondrashev, A. Kelber, K. Donner. The Dual Rod System of Amphibians Supports Colour Discrimination at the Absolute Visual Threshold. Journal of Experimental Biology 2021
• 10. J.K. Bowmaker. Evolution of colour vision in vertebrates. 1998; 541
• 11. J.K. Bowmaker. The visual system of fish. 1990; 81
• 12. H.H. Thoen, M.J. How, Tsyr-Huei Chiou, J. Marshall. A Different Form of Color Vision in Mantis Shrimp. 2014; 411