Ocena bezpieczeństwa ekonomicznego polskiego sektora ropy naftowej − stan i perspektywy

• Autorzy: Gędek S. , Ruszel M.

Warianty tytułu

EN

Assessment of the economic security of the Polish oil sector – current status and perspectives

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Polska jest państwem uzależnionym od importu ropy naftowej, zaś jej krajowe wydobycie zaspokaja około 3% rocznego zapotrzebowania. W 2015 r. odnotowano w Polsce rekordowy przerób ropy naftowej w polskich rafineriach, a to przełożyło się na wzrost eksportu paliw płynnych. Głównym celem artykułu jest ocena bezpieczeństwa energetycznego w zakresie zaopatrzenia w ropę naftową oraz ocena wpływu rynku finansowego na przemysł naftowy. Autorzy sformułowali pytania badawcze dotyczące struktury zaopatrzenia w ropę naftową, wpływu rynku walutowego na przemysł petrochemiczny, rozwoju infrastruktury energetycznej, wyzwań i perspektyw. Wskazali dwie hipotezy wskazujące, że Polska jest państwem bezpiecznym w zakresie zaopatrzenia w ropę naftową wskutek rozbudowy infrastruktury energetycznej, zaś źródła niepewności dla polskiego sektora naftowego ulokowane są poza Polską − na światowych rynkach finansowych. Z przeprowadzonej analizy wynika, że Polska w dalszym ciągu będzie uzależniona od importu ropy naftowej i sytuacja ta w nadchodzących latach nie ulegnie zmianie. Strategiczne znaczenie ma infrastruktura energetyczna, która pozwala na pełną dywersyfikację źródeł i kierunków dostaw ropy naftowej, a także umożliwia eksport niewielkiej ilości ropy oraz zachowanie pozycji państwa tranzytowego. Rynek finansowy jest dla polskiego przemysłu petrochemicznego źródłem dużych niepewności. Sytuacja ta w perspektywie czasu nie ulegnie zmianie, lecz źródła tej niepeweności ulokowane są w większości poza Polską. Oznacza to, że pozytywnie zostały zweryfikowane obydwie hipotezy badawcze.

EN

Poland is a country dependent on oil importation; its domestic oils production only covers approximately 3% of the annual demand. In 2015, Polish refineries processed a record-breaking amount of oil, which translated into an increase in liquid fuels export. The main aim of the article is to evaluate energy security in terms of oil supply, and to evaluate the impact of the financial market on the oil industry. The authors formulate study questions concerning the structure of oil supply, the influence of the exchange market on the petrochemical industry the development of energy infrastructure, challenges, and perspectives. They make two hypotheses pointing out that Poland is secure in terms of oil supply as a result of expansion of energy infrastructure, and the sources of uncertainty for Polish oil sector are located out of Poland: on world financial markets. The performed analysis shows that Poland will continue being dependent on importing oil, and this is not going to change soon. Energy infrastructure is of strategic importance, as it enables full diversification of sources and directions of oil supplies, as well as export of little amounts of oil and retaining the role of a transit country. Financial market is a significant source of uncertainty for Polish petrochemical industry. This situation is not going to change in the foreseeable future, but the sources of uncertainty are mostly located out of Poland. This means that both study hypotheses have been verified positively.

Słowa kluczowe

PL

ropa naftowa; bezpieczeństwo energetyczne; rynek walutowy; infrastruktura energetyczna

EN

crude oil; energy security; currency market; energy infrastructure

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Rocznik: 2016
• Tom: nr 95
• Strony: 265--274
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., wykr.

Twórcy

autor

Gędek S.

• Katedra Ekonomii Wydziału Zarządzania Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów

autor

Ruszel M.

• Katedra Ekonomii Wydziału Zarządzania Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów

Bibliografia

• [1] Bilans... 2016 – Bilans zasobów złóż kopalin w Polsce według stanu na 31 grudnia 2015 r. Państwowy Instytut Geologiczny–Państwowy Instytut Badawczy. Warszawa.
• [2] Bednarz, J. i Gędek, S. 2008. Zachowanie kursu złotego wobec podstawowych walut światowych [W:] Sporek T. (red.): Świat, Europa i Polska w dobie współczesnych przemian gospodarczych t. 1. AE, Katowice, s. 379−387.
• [3] Franaszek, P. 1992. Galicyjski przemysł naftowy w świetle najnowszych badań. Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP w Krakowie, z. 126/1992 (Prace Historyczne XIII), s. 113−135.
• [4] Gędek, S. 2014. Kształtowanie się kursu liry tureckiej wobec podstawowych walut światowych. Metody Ilościowe w Badaniach Ekonomicznych t. XV/4, s. 7−16.
• [5] Kaliski, M. i Staśko, D. 2003. Rola krajowej infrastruktury paliwowo-surowcowej w kształtowaniu bezpieczeństwa energetycznego Polski. Rurociągi nr 2−3/32, s. 4.
• [6] Kochanek, E. 2007. Podziemne magazynowanie paliw w strukturach geologicznych jako element bezpieczeństwa energetycznego Polski. Bezpieczeństwo Narodowe. Biuro Bezpieczeństwa Narodowego nr I−II, s. 306.
• [7] Maciążek, P. 2015. Rafineria w Schwedt bliska przejęcia przez Rosjan. „Sprawa o istotnym znaczeniu dla Polski”. [Online] Dostępne w: http://www.energetyka24.com/276426,rafineria-w-schwedt-bliska-przejecia-przez-rosjan [Dostęp: 20.08.2016].
• [8] Maciejewski A. 2008. Podziemnne magazynowanie paliw płynnych. Gospodarka Surowcami Mineralnymi – Mineral Resources Management t. 24, z. 3/2.
• [9] PGNiG 2016 − PGNiG SA signs another agreement on sale of crude oil from the Lubiatów facility. [Online] Dostępne w: http://en.pgnig.pl/news/-/news-list/id/pgnig-sa-signs-another-agreement-on-sale-of-crude-oil-from-the-lubiatow-facility/newsGroupId/18252?changeYear=2013&currentPage=1 [Dostęp: 20.08.2016].
• [10] Przemysł... 2016 − Przemysł i handel naftowy w 2015. Polska Organizacja Przemysłu i Handlu Naftowego. Warszawa.
• [11] Ruszel, M. 2014. Bezpieczeństwo energetyczne Polski. Wymiar teoretyczny oraz praktyczny. Warszawa: Wyd. Rambler, s. 162−166.
• [12] Ruszel, M. 2015. Infrastruktura energetyczna Polski filarem bezpieczeństwa energetycznego i konkurencyjności gospodarki [W:] Ku przyszłości. O Polsce za 25 lat, pod red. Domaradzki S., Haczkowska M., Kancelaria Prezydenta RP, Warszawa, s. 91−114.
• [13] Sprawozdanie... 2016 − Sprawozdanie zarządu z działalności PGNiG S.A. za rok 2015. Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo. Warszawa 19 lutego 2016, s. 32.
• [14] Wojnarowski i in. 2015 − Wojnarowski, P., Stopa, J., Janiga, D. i Kosowski, P. 2015. Możliwości zwiększenia wydobycia ropy naftowej w Polsce z zastosowaniem zaawansowanych technologii. Polityka energetyczna – Energy Policy Journal t. 18, z. 4, s. 19–28.
• [15] Zawisza, A. 2013. Rynek pojemności magazynowych na ropę naftową i paliwa ciekłe w Polsce – perspektywy rozwoju. Geology, Geophysics & Environment Vol. 39, No. 3, s. 253−265.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.