Krajowy system ratowniczo-gaśniczy a niemilitarne wsparcie Ukrainy w pierwszych miesiącach konfliktu ukraińsko-rosyjskiego w 2022 roku

• Autorzy: Gromek Paweł

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0016.1812

Warianty tytułu

EN

National firefighting rescue system and support for Ukraine during first months of Ukrainian-Russian conflict in 2022

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem badań było określenie roli krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego (KSRG) w odniesieniu do niemilitarnego wsparcia Ukrainy w pierwszych miesiącach konfliktu ukraińsko-rosyjskiego w 2022 oraz sformułowanie sposobów kształtowania tego wsparcia. W badaniach połączono dociekania teoretyczne i badania empiryczne (analizę dokumentów). Pozwoliło to określić formalno- -prawne założenia funkcjonowania KSRG w związku z zagrożeniem militarnym, specyfikę zagrożeń militarnych dotyczących konfliktu ukraińsko-rosyjskiego w 2022 r., potrzeby w stosunku do KSRG w świetle tego konfliktu, a także działania pomocowe KSRG w pierwszych jego miesiącach. Za główne kierunki działań służących wzmocnieniu przygotowania KSRG do funkcjonowania w związku z zagrożeniem militarnym przyjmuje się ewaluację stanu prawnego w kierunku doprecyzowania zadań szczegółowych tego systemu, sposobów jego funkcjonowania w rozpatrywanym kontekście i bardziej klarownego kierowania bezpieczeństwem państwa, weryfikację wyposażenia podmiotów KSRG tak, aby redukować właściwe ryzyko zawodowe, wzmocnienie szans płynących ze współdziałania ratowniczego z podmiotami zagranicznymi oraz coraz większe otwieranie się na potrzeby uchodźców, służb ratowniczych państw doświadczanych konfliktami zbrojnymi i osób wspierających uchodźców.

EN

The aim of the research was to identify the role of the National Rescue and Firefighting System (NRFS) in relation to non-military support to Ukraine in the first months of the Ukrainian-Russian conflict in 2022 and to formulate ways of shaping this support. The research combined theoretical inquiries and empirical research (document analysis). This made it possible to identify the formal-legal assumptions for the functioning of the NRFS in relation to the military threat, the specifics of the military threats concerning the Ukrainian-Russian conflict in 2022, the needs in relation to the NRFS in light of this conflict, as well as the relief activities of the NRFS during its first months. The main directions of actions aimed at improving the preparedness of the NFRS to function in connection with a military threat are assumed to be the evaluation of the legal status in the direction of clarification of the specific tasks of this system, ways of its functioning in the context under consideration and clearer management of the state security, verification of the equipment of the CRS entities so as to reduce the relevant professional risks, strengthening the opportunities arising from rescue cooperation with foreign entities and increasing openness to the needs of refugees, rescue services of countries experiencing armed conflicts and people supporting refugees.

Słowa kluczowe

PL

zagrożenie militarne; konflikt; Ukraina; Rosja; krajowy system ratowniczo-gaśniczy; system ratowniczy; pomoc humanitarna; straż pożarna; uchodźcy

EN

military hazard; conflict; Ukraine; Russia; National Firefighting Rescue System; rescue system; humanitarian aid; fire brigade; refugees

• Wydawca: Szkoła Główna Służby Pożarniczej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej
• Rocznik: 2022
• Tom: Nr 84
• Strony: 235--255
• Opis fizyczny: Bibliogr. 43 poz., rys.

Twórcy

autor

Gromek Paweł

• Szkoła Główna Służby Pożarniczej

• https://orcid.org/0000-0003-0997-5069

Bibliografia

• [1] Protocol on the results of consultations of the Trilateral Contact Group, signed in Minsk, 5 September 2014.
• [2] Stępniewski T., Konflikt zbrojny Rosji z Ukrainą i negocjacje pokojowe w Mińsku, „Studia Europejskie” 2016, nr 3, s. 43–59.
• [3] Ukraine: EU agrees to extend the scope of sanctions on Russia and Belarus, Bruksela, 9 marca 2022 r., European Commission - Press release.
• [4] https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024/stronger-europe-world/eu-solidarity-ukraine/eu-assistance-ukraine/eu-stands-ukraine_en (dostęp: 10.03.2022 r.).
• [5] https://www.aljazeera.com/news/2022/2/24/russian-troops-advancing-closer-to- -kyiv-us-says-liveblog (10.03.2022 r.).
• [6] https://www.bbc.com/news/world-europe-60507016 (dostęp: 10.03.2022 r.).
• [7] https://www.theguardian.com/world/2022/feb/27/anonymous-the-hacker-collective-that-has-declared-cyberwar-on-russia (dostęp: 10.03.2022 r.).
• [8] Ukraine: Humanitarian Impact Situation Report (As of 3:00 p.m. (EET), 9 March 2022), Situation Report, United Nations Office for the Coordination of Humanitarian Affairs.
• [9] Marshall T., Więźniowe geografii, przekł. F. Filipowski, Wyd. ZUSK i S-KA, Poznań 2015.
• [10] Zboina J., Miejsce i rola ochrony przeciwpożarowej w systemie bezpieczeństwa państwa [w:] Ochrona przeciwpożarowa a bezpieczeństwo państwa, red. J. Zboina, B. Wiśniewski, Wyd. CNBOP-PIB, Józefów 2014, s. 73–84.
• [11] Sobolewski G., Ujęcie systemowe ochrony ludności w Polsce, „Safety & Fire Technology” 2019, nr 54(2), s. 116–131.
• [12] Jarosławska-Kolman K., Ślęzak D., Żuratyński P., System Państwowego Ratownictwa Medycznego w Polsce, „Zeszyty Naukowe SGSP” 2016, nr 60(4), s. 167–183.
• [13] Tocicka J. W., System zarządzania kryzysowego [w:] Obrona cywilna i ochrona ludności w zintegrowanym systemie kierowania systemem obronnym państwa i zarządzania kryzysowego, red. G. Sobolewski, Warszawa 2016, s. 9–38.
• [14] Swoboda P., Krajowy system ratowniczo-gaśniczy w ujęciu systemowym bezpieczeństwa wewnętrznego państwa (wybrane klasyfikacje) [w:] Problemy bezpieczeństwa, red. E. Fogelzang, t. I, ESPNiR – UP w Krakowie, Kraków 2018, s. 134–152.
• [15] Michailiuk B., Denysiuk I., Szulc W., Zapewnienie przetrwania ludności cywilnej w warunkach zewnętrznego zagrożenia państwa i w czasie wojny – wybrane problemy, „Wiedza Obronna” 2021, nr 277(4), s. 117–141.
• [16] https://www.gov.pl/web/kgpsp/Komendant-glowny-psp-nadbryg-andrzej-bartkowiak-udal-sie-na-teren-woj-lubelskiego-i-podkarpackiego-gdzie-strazacy-podejmujadzialania-wspomagajace-w-zwiazku-z-sytuacja-na-ukrainie (dostęp: 10.03.2022 r.).
• [17] Funkcjonowanie krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego, Informacja o wynikach kontroli KPB.430.001.2021, Najwyższa Izba Kontroli, Warszawa 2021.
• [18] https://www.gov.pl/web/mswia/psp-bedzie-koordynatorem-pomocy-dla-ukrainskich-strazakow (dostęp: 10.03.2022 r.).
• [19] Babiński A., Lubiewski P., Łużniak A., Współużyteczność metod oraz technik i narzędzi badawczych w badaniu bezpieczeństwa [w:] Nauki o bezpieczeństwie. Wybrane problemy badań, red. A. Czupryński, B. Wiśniewski, J. Zboina, Wyd. CNBOP-PIB, Józefów 2017.
• [20] Cieślarczyk M., Chojnacki Z., Techniki i narzędzia badawcze stosowane w pracach magisterskich i doktorskich [w:] Metody, techniki i narzędzia badawcze oraz elementy statystyki stosowane w pracach magisterskich i doktorskich, red. M. Cieślarczyk, Wyd. AON, Warszawa 2006.
• [21] Górska K., Rożej A., Wybrane metody empiryczne w naukach o bezpieczeństwie, „Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza” 2013, nr 30(2), s. 11–16.
• [22] Ustawa z 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 869 ze zm.).
• [23] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 17 września 2021 r. w sprawie szczegółowej organizacji krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego (Dz.U. z 2021 r. poz. 1737).
• [24] Majchrzak D., Bezpieczeństwo militarne Polski, Wyd. AON, Warszawa 2015.
• [25] Ustawa z 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (Dz.U. z 2022 r. poz. 655 ze zm.).
• [26] Marczyński D., Potrzeby osobowe Państwowej Straży Pożarnej i krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny – zarys problemu, „Wiedza Obronna” 2017, t. 258–259, nr 1–2.
• [27] Ustawa z 29 sierpnia 2002 r. o stanie wojennym oraz o kompetencjach Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2091).
• [28] https://www.wnp.pl/rynki-zagraniczne/wojna-na-ukrainie-grozi-iii-wojna-swiatowa,609588.html (dostęp: 28.10.2022 r.).
• [29] Bartosiak J., Zychowicz P., Nadchodzi III wojna światowa, Dom Wydawniczy REBIS, 2021.
• [30] https://www.pap.pl/ (dostęp: 28.10.2022 r.).
• [31] https://edition.cnn.com/ (dostęp: 28.10.2022 r.).
• [32] https://www.bbc.com/ (dostęp: 28.10.2022 r.).
• [33] Ustawa z 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 261 ze zm.).
• [34] https://sjp.pwn.pl/slowniki/potrzeba.html (dostęp: 03.11.2022 r.).
• [35] Gromek P., W sieci ratownictwa, Wyd. SGSP, Warszawa 2018.
• [36] https://300gospodarka.pl/news/uchodzcy-z-ukrainy-w-polsce-liczba (dostęp: 03.11. 2022 r.).
• [37] Gromek P., Epidemic Risk Reduction. A Civil Protection Approach, Routledge, Nowy Jork-Oxon 2023.
• [38] Downarowicz P., Wydra A., Zaangażowanie Polaków w aktywną pomoc uchodźcom z Ukrainy. COPOCS Research Brief 1, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 2022.
• [39] Davies A., The Challenges to Humanitarian Action, „Humanitarian Exchange” 2002, nr 3.
• [40] Gromek P., Societal and social challenges related to Polish support of Ukrainian refugees in 2022, prezentacja multimedialna, International Conference Migration Dynamics and New Trends in European (In)Security, Ninth Edition, Cluj-Napoca/online 2022.
• [41] https://www.gov.pl/web/kgpsp/aktualnosci (dostęp: 03.11.2022 r.).
• [42] NATO Crisis Response System Manual.
• [43] Ustawa z 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 2490 ze zm.).

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).