Ecological and Social Aspects in The Managementof Post-Mining Areas. an Example of the Adamów Lignite Basin

• Autorzy: Fagiewicz K. , Mękarski P.

Identyfikatory

DOI

10.2478/ceer-2018-0034

Warianty tytułu

PL

Ekologiczne i społeczne aspekty w zarządzaniu obszarami pogórniczymi. Przykład Adamowskiego Zagłębia Węgla Brunatnego

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The study presents a management model for post-mining areas, which includes the process of reclamation and management in the context of the socio-ecological system. This means that it is necessary to include the relations in the management system that occur between the main stakeholders (internal relations) and the ecological, economic and socio-cultural conditions of the environment (external relations). Verification of the recommended model was carried out on the basis of the analysis of environmental, economic and socio-cultural processes currently observed in the Adamów Brown Coal Basin, which is in the phase of liquidation. The conclusion presents constraints in the legal system that are not propitious for comprehensive solutions in the field of revitalization.

PL

W opracowaniu przedstawiono model zarządzania obszarami pogórniczymi, który ujmuje proces rekultywacji i zagospodarowania w kontekście systemu społeczno-ekologicznego. Oznacza to konieczność uwzględniania w systemie zarządzania relacji jakie zachodzą pomiędzy głównymi interesariuszami - zarządem kopalni, administracją lokalną i społecznością lokalną (relacje wewnętrzne) oraz uwarunkowań ekologicznych, ekonomicznych i społeczno-kulturowych otoczenia, w którym te obszary występują (relacje zewnętrzne). Podejście, uwzględniające oba typy relacji, powinno stanowić przesłankę do podejmowania decyzji o kierunkach rekultywacji terenów pogórniczych, aby nadać im nową jakość. Weryfikację rekomendowanego modelu przeprowadzono na podstawie analizy procesów środowiskowych, gospodarczych i społeczno-kulturowych obserwowanych obecnie się w Adamowskim Zagłębiu Węgla Brunatnego, które jest w fazie likwidacji. W konkluzji przedstawiono ograniczenia w systemie prawnym, które nie sprzyjają kompleksowym rozwiązaniom w zakresie rewitalizacji terenów pogórniczych.

Słowa kluczowe

EN

social-ecological system; post-mining areas; revitalization; environmental management

PL

system społeczno-ekologiczny; obszary pogórnicze; rewitalizacja; zarządzanie środowiskiem

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
• Czasopismo: Civil and Environmental Engineering Reports
• Rocznik: 2018
• Tom: Vol. 28, no. 3
• Strony: 50--64
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Fagiewicz K.

• Adam Mickiewicz University in Poznan, Poznań, Poland

autor

Mękarski P.

• Adam Mickiewicz University in Poznan, Poznań, Poland

Bibliografia

• 1. Eckart K: Social, economic and cultural aspects in the dynamic changing process of old industrial regions. Ruhr District (Germany), Upper Silesia (Poland), Ostrava Region (Czech Republic), Münster, LIT Verlag, 2003.
• 2. Fagiewicz K.: Ekologiczno-krajobrazowe zasady kształtowania struktury obszarów pogórniczych, in: Innowacyjne rozwiązania rewitalizacji terenów zdegradowanych 2011, Skowronek J., Katowice, Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych, 2012, 197-206.
• 3. Fagiewicz K., Brzęcka K.: Ocena jakości rekultywacji gruntów pogórniczych w obszarze odkrywki "Adamów”, Przegląd Górniczy, 10, 1126 (2016) 24-32.
• 4. Goerlich A.: System społeczno-ekologiczny gminy pogórniczej na przykładzie Władysławowa, praca magisterska napisana w Zakładzie Geografii Kompleksowej, WNGiG, Archiwum Prac Dyplomowych, 2017.
• 5. Mackiewicz M., Dzielnicka E., Gołębiowski C., Górecka-Ojdana A., Kania I., Kretowicz P.: Zintegrowana Strategia Rozwoju Gospodarczego Gmin Powiatu Tureckiego na lata 2015–2025, Warszawa, Ecorys Polska Sp. z o.o 2014, (https://www.powiat.turek.pl/media/att/Zintegrowana-Strategia-Powiat-Turecki2.pdf).
• 6. Mizgajski A.: Zarządzanie środowiskiem i jego pozycja w badaniach geograficznych. Przegląd Geograficzny 80,1 (2008a) 17-30.
• 7. Mizgajski A: Zarządzanie krajobrazem jako aspekt zarządzania środowiskiem, Problemy Ekologii Krajobrazu, 20, (2008b) 147-151.
• 8. Nita J., Myga-Piątek U.: Poszukiwanie możliwości zagospodarowania obszarów poeksploatacyjnych w celu zachowania ich walorów geologicznych i krajobrazowych. Tech. Poszuk. Geol. Geosynoptyka i Geotermia 3, (2005) 53-71.
• 9. Ostręga A., Polak K., Cała M., Różkowski K., Bucholski K., Wojnicka-Put B.: Koncepcja rewitalizacji zbiornika Władysławów wraz z otoczeniem. Etap I – Opracowanie wytycznych dla rewitalizacji odkrywki Władysławów wraz z otoczeniem na podstawie uwarunkowań, Kraków, AGH 2010.
• 10. Ostręga A., Uberman R.: Kierunki rekultywacji i zagospodarowania - sposób wyboru, klasyfikacja i przykłady. Górnictwo i Geoinżynieria 34,4 (2010).
• 11. Pietrzyk–Sokulska E.: Kryteria i kierunki adaptacji terenów po eksploatacji surowców skalnych. Studium dla wybranych obszarów Polski. Studia, Rozprawy, Monografie 131 (2005), Wydawnictwo IGSMiE PAN, Kraków.
• 12. Pietrzyk–Sokulska E.: Tereny pogórnicze szansą rozwoju obszarów ich występowania. Studium na przykładzie Wyżyny Krakowsko – Częstochowskiej, Kraków,Wydawnictwo IGSMiE PAN 2008.
• 13. Pietrzyk-Sokulska E.: Rekultywacja i adaptacja terenów pogórniczych – aspekty prawne, techniczne i ekonomiczne. Wybrane przykłady realizacji w Europie i Polsce, Kraków, Wydawnictwo IGSMiE PAN 2016.
• 14. Poskrobko B.: Zarządzanie środowiskiem. Warszawa, PWE 1998.
• 15. Sierzputowska E.: Nastroje społeczne w latach 1989–1994, Kancelaria Sejmu, Biura Studiów i Ekspertyz, 2014. (http://biurose.sejm.gov.pl/teksty_pdf_94/r-59.pdf).
• 16. Skowronek J.: Innowacyjne rozwiązania rewitalizacji terenów zdegradowanych 2011, Katowice, Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych Katowice 2012.
• 17. Wirth P., Černič-Mali B., Fischer W.: Post- mining regions in Central Europe. Problems, potentials, possibilities, München, Oekom Verlag 2012.