The monastic garden in st. Wojciech benedictine nuns abbey in Staniątki – modern threats

• Autorzy: Kluza I. , Wąsik M.

Warianty tytułu

PL

Ogród klasztorny opactwa św. Wojciecha mniszek benedyktynek w Staniątkach – współczesne zagrożenia

• Języki publikacji: EN PL

Abstrakty

EN

The aim of this essay analyses the historical and the modern status of the monastic garden of St. Adalbert Monastery in Staniątki (southern Poland) as well as provide a description of the most important threats of the area. The origins of the garden can be traced back to XIII and is a very interesting example of a utilitarian and decorative garden. It has a very long cultural, sacral and educational tradition and its significance is well known. Nowadays it is exposed to the increasing risk of destroying its historical value, wrong choice of plants, lack of gardeners. All this threats partly arise from the lack of funds for revalorization of the garden.

PL

Celem artykułu jest próba dokonania analizy stanu historycznego i współczesnego ogrodu klasztornego opactwa św. Wojciecha mniszek benedyktynek w Staniątkach oraz próba identyfikacji najważniejszych współczesnych zagrożeń ogrodu. Założenie ogrodowe datowane jest najprawdopodobniej na XIII w. Obiekt stanowi świadectwo bardzo długiej, nieprzerwanej tradycji kulturowo-religijno-oświatowej i posiada znaczenie ponadlokalne. Współcześnie narażony jest na różnorodne zagrożenia – zacieranie się historycznego układu kompozycyjnego, utratę powiązań widokowych przez zabudowanie otoczenia, niewłaściwy dobór roślinności, niewystarczającą liczbę pracowników zajmujących się porządkowaniem ogrodu. Zagrożenia te po części wynikają z braku środków na rewaloryzację założenia.

Słowa kluczowe

EN

monastic gardens; St. Wojciech Benedictine Nuns Abbey in Staniątki; modern threats

PL

ogrody klasztorne; zakon benedyktynek; opactwo św. Wojciecha mniszek benedyktynek w Staniątkach; zagrożenia współczesne

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Architektura
• Rocznik: 2015
• Tom: Y. 112, iss. 5-A
• Strony: 93--106
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz., il.

Twórcy

autor

Kluza I.

• Cracow University of Economics

autor

Wąsik M.

• Jagiellonian University

Bibliografia

• [1] Bogdanowski J., Polskie ogrody ozdobne. Historia i problemy rewaloryzacji, Warszawa 2000.
• [2] Ciołek G., Ogrody polskie, Warszawa 1978.
• [3] Krasnowolski B., Historia klasztoru Benedyktynek w Staniątkach, Kraków 1999.
• [4] Majdecki L., Historia ogrodów, T. 1: Od starożytności po barok, Warszawa 2010.
• [5] Mitkowska A., Historia ogrodów europejskiego kręgu kulturowego, Cz. I: Od starożytności do renesansu, Kraków 2012.
• [6] Pielesz M., Opactwo Benedyktynek w Staniątkach. Przewodnik, Kraków 2011.
• [7] Rotter L., Duchowość i historia benedyktynek w symbolice dekoracji malarskiej kościoła w Staniątkach, Kraków 2004.
• [8] Specyfikacja Wszelkich Realności i Praw należących do Klasztoru Panien Zakonnych Reguły Świętego Benedykta O:S: pod tytułem S: Woyciecha we Wsi Staniątkach sytuowanego zaś w Dekanacie Wielickim w Cyrkule Bocheńskim, WAP-Wawel-Teki Schneidra 1504, syt. p. 2-3 (128-129).
• [9] Staniątki sammt Ortschaft Chrosc in Galizien Bochnier-Kreis, Bezirk Staniątki, 1847, 1:2880, monastery’s archive.
• [10] Swaryczewska M., Staniątki, ogród przyklasztorny PP. Benedyktynek, Katalog Zabytkowych Założeń Zielonych Miasta Krakowa i Województwa Miejskiego, Zakład Architektury Krajobrazu IUPP Politechniki Krakowskiej, Kraków 1980.
• [11] Zabytki architektury i budownictwa w Polsce. Województwo krakowskie i miasto Kraków, „Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytków”, seria A, t. VII, z. 7, Warszawa 1971.
• [12] Zarys historyi klasztoru PP. Benedyktynek w Staniątkach skreślony z okazyi pierwszego Kongresu Maryańskiego we Lwowie, Kraków 1905.
• [13] http://www.czasbochenski.pl/turystyka-historia-przewodnik-krajoznawczy/w-klasztorze-siostr-benedyktynek-w-staniatkach.
• [14] http://www.dziennikpolski24.pl/artykul/3098644,w-klasztorze-piszczy-bieda,id,t.html.
• [15] http://www.dziennikpolski24.pl/artykul/3149042,siostry-benedyktynki-ze-staniatek-ratuja-klasztor,id,t.html.
• [16] http://www.gazetakrakowska.pl/artykul/725123,dzien-z-zycia-mniszek-z-klasztoru-benedyktynek-w-staniatkach-zdjecia,id,t.html.
• [17] http://www.geoportal.pl.
• [18] http://www.niedziela.pl/artykul/110935/nd/By-zaspokajac-potrzeby.
• [19] http://plazarczyk.w.interia.pl/galeria/staniatki.html.
• [20] http://poznajpolske.onet.pl/malopolskie/antysylwester-w-klasztorze/dk5wp.
• [21] http://www.przewodnik-katolicki.pl/nr/edycja_archidiecezji_krakowskiej/u_benedyktynek_w_staniatkach.html.
• [22] http://www.rmf24.pl/fakty/news-serce-peka-opactwo-benedyktynek-w-staniatkach-trzeba-ratowac,nId,1079228.
• [23] http://www.spstaniatki.niepolomice.eu/index.php/historia-szkoly.html.
• [24] http://www.tvp.pl/krakow/region/wideo/o-renowacji-klasztoru-benedyktynek-w-staniatkach/16428032.
• [25] http://tygodnik.onet.pl/wiara/ostatni-najazd-na-klasztor/f5hn5.
• [26] http://www.wuoz.malopolska.pl/images/2013_rejestr/rejestr%20powiaty_aktualne.pdf.