Information and decision modelling in civil engineering

• Autorzy: Szelka Janusz

Identyfikatory

DOI

10.24425/ace.2022.143028

Warianty tytułu

PL

Modelowanie informacyjno-decyzyjne w obszarze inżynierii lądowej

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Information and decision projects in the area of civil engineering are usually complex and heterogeneous. This, in turn, requires the use of IT solutions to support them. The selection of the appropriate models for data or knowledge representation, which are the information resources of such systems in connection with the selection of analytical and decision models, can be considered as one of the elements of the rationalization of engineering projects. The approach that takes account of the significant complexity and heterogeneity of problems is a system approach with the use of an object-oriented way of organizing data or knowledge. Not only does it ensure efficient modelling of information and decision processes in the field of engineering projects (also in crisis situations), due to the uniformity of the model approach, it also allows for maintaining the continuity of the implementation of complex processes of various specificity, e.g. the different levels of structuring or the randomness of partial problems.

PL

Przedsięwzięcia inżynieryjne w poszczególnych etapach budowy, czy odbudowy zniszczonych obiektów infrastruktury transportowej, można zaliczyć do skomplikowanych, zarówno z punktu widzenia technicznego, jak i organizacyjnego. Ponadto dodatkowym utrudnieniem są często ograniczenia czasowe nałożone na realizację procesów analityczno-decyzyjnych. Taka sytuacja wymusza konieczność ciągłych udoskonaleń w zakresie planowania, projektowania oraz organizacji budowy (odbudowy) obiektów inżynieryjnych. W praktyce inżynierskiej rozwiązanie sytuacji problemowej wymaga najczęściej podjęcia wieloetapowych i niejednorodnych działań. Dodatkowo, zbiory koniecznych do przeanalizowania decyzji dopuszczalnych są zazwyczaj liczne, co przy konieczności dodatkowego uwzględniania losowości zjawisk i niekompletności zasobów informacyjnych nakłada na decydenta - inżyniera konieczność specyficznego podejścia do rozwiązywanego problemu. Wydaje się, że istotnym aspektem takiego podejścia jest dostrzeganie w każdym działaniu cząstkowym (obliczeniach, decyzji) całości problemu decyzyjnego, którego to działanie dotyczy. Holistyczne podejście do zadań decyzyjnych, w odróżnieniu od podejścia redukcjonistycznego, daje możliwość analizy i uwzględniania wpływu poszczególnych elementów całości na inne elementy i, co równie ważne - wpływu każdego z tych elementów na funkcjonowanie całości. Za główny cel artykułu przyjęto zaprezentowanie holistycznego podejścia w procesie informacyjno-decyzyjnym związanym z budową mostów w sytuacjach kryzysowych, bazując na wojskowych konstrukcjach składanych. W niniejszym opracowaniu uwagę skupiono głównie na specyfice modeli oraz procesów modelowania w obszarze budownictwa lądowego. Ma ono obecnie szczególne znaczenie, kiedy program infrastruktury komunikacyjnej jest programem rządowym. Oznacza to modernizację dróg, a tym samym przebudowę mostów poprzez poszerzenie jezdni, czy budowę nowych przepraw mostowych. Jednak na czas przebudowy lub odbudowy stałych obiektów drogowych należy zapewnić mosty objazdowe bądź tymczasowe, które mogą być montowane z konstrukcji tymczasowych mostów składanych. Dlatego też opisywane przedsięwzięcia informacyjno-decyzyjne w budownictwie lądowym zobrazowano głównie przykładami, odnoszącymi się do projektowania technicznego obiektów mostowych oraz technologii i organizacji ich budowy w warunkach szczególnych (np. przebudowa mostów lub ich odbudowa po przejściu fali powodziowej).

Słowa kluczowe

EN

transport infrastructure engineering; bridge; information modelling; decision modelling; data model; knowledge representation; IT support; engineering project

PL

budownictwo komunikacyjne; most; modelowanie informacji; model decyzyjny; model danych; reprezentacja wiedzy; wspomaganie informatyczne; przedsięwzięcie inżynieryjne

• Wydawca: Komitet Inżynierii Lądowej i Wodnej PAN ; Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Lądowej
• Czasopismo: Archives of Civil Engineering
• Rocznik: 2022
• Tom: Vol. 68, nr 4
• Strony: 97--110
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., il., tab.

Twórcy

autor

Szelka Janusz

• University of Zielona Góra, Institute of Civil Engineering, Zielona Góra, Poland

• https://orcid.org/0000-0003-1589-939X

Bibliografia

• [1] W. Bojarski, Podstawy analizy i inzynierii systemów. Warszawa, Poland: PWN, 1984.
• [2] J. Kisielnicki, H. Sroka, Systemy informacyjne biznesu. Warszawa, Poland: Placet, 2005.
• [3] E.V. Krick, Wprowadzenie do techniki i projektowania technicznego. Warszawa, Poland: WN-T, 1975.
• [4] M. Kwiatkowska, Systemy wspomagania decyzji. Warszawa, Poland: PWN, 2007.
• [5] Projekt badawczy, grant KBN nr OTOOA 00519, Akwizycja wiedzy w systemach eksperckich wspomagających odbudowę tymczasową dróg i mostów zniszczonych przez falę powodziową, kierownik projektu: Janusz Szelka, WSOWLąd, Wrocław, Poland, 2003.
• [6] H. Sroka, W. Wolny, Eds., Inteligentne systemy wspomagania decyzji. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach, 2009.
• [7] J. Szelka, Obiektowy zapis wiedzy w systemach eksperckich wspomagajacych budowę mostów wojskowych. Warszawa, Poland: WAT, 1999.
• [8] J. Szelka, Z. Wrona, Informatyczne wspomaganie procesów informacyjno-decyzyjnych w budownictwie komunikacyjnym. Warszawa, Poland: PAN, 2015.
• [9] J. Szelka, Konstrukcje składane w mostownictwie. Warszawa, Poland: PAN, 2010.
• [10] B. Abdal Noor, S. Yi, “Review of BIM literature in construction industry and transportation: meta-analysis”, Construction Innovation, 2018, vol. 18, no. 4, pp. 433-452; DOI: 10.1108/CI-05-2017-0040.
• [11] A. Costin, A. Adibfar, H. Hu, S.S. Chen, “Building Information Modeling (BIM) for transportation infrastructure - Literature review, applications, challenges, and recommendations”, Automation in Construction, 2018, vol. 94, pp. 257-281; DOI: 10.1016/j.autcon.2018.07.001.
• [12] I. Celko, M. Decky, J. Komacka, M. Kovac, “Pavement diagnosis as integrant of the pavement management system”, Communication - Scientific letters of the Unuversity of Zilina, 2008, vol. 10, no. 2, pp. 44-49.
• [13] M. Margorinova, M. Trojanova, M. Decky, E. Remisova, “Noise costs from road transport”, Civil and Environmental Engineering, 2018, vol. 14, no. 1, pp. 12-20; DOI: 10.2478/cee-2018-0002.