Analysis of energy effects and costs thermomodernization of operating residential buildings in WBLŻ system

• Autorzy: Ostańska Anna , Życzyńska Anna , Dyś Grzegorz

Identyfikatory

DOI

10.15199/33.2024.07.05

Warianty tytułu

PL

Analiza efektów energetycznych i kosztów termomodernizacji eksploatowanych obiektów mieszkalnych w systemie WBLŻ

• Języki publikacji: EN PL

Abstrakty

EN

Data from the Central Statistical Office (January 2024) confirm that, in Poland, out of 6 million residential buildings, approximately 60,000 are constructed from prefabricated elements. This accounts for about 1% of the building stock and accommodates 10-12 million people. This corresponds to around 4 million dwellings [1]. The article presents a typical high-rise residential building, insulated 25 years ago [2], located in the Lublin region. The building is constructed from large-panel elements using the WBLŻ system. Technical improvements feasible for implementation were proposed to reduce the building’s demand for energy for heating and ventilation, and six variants of these measures were developed. The energy performance of each variant was assessed and the associated implementation costs were estimated.

PL

Dane GUS (styczeń 2024 r.) potwierdzają, że w Polsce, spośród 6 mln budynków mieszkalnych, ok. 60 tys. jest wykonanych z elementów prefabrykowanych. Stanowi to ok. 1% zasobu budynków i mieszka w nich 10-12 mln ludzi. Jest to ok. 4 mln lokali mieszkalnych [1]. W artykule przedstawiono typowy wysoki budynek mieszkalny ocieplony 25 lat temu [2], który znajduje się na Lubelszczyźnie. Budynek jest wykonany z elementów wielkowymiarowych w systemie WBLŻ. Zaproponowano możliwe do realizacji usprawnienia techniczne prowadzące do spadku zapotrzebowania budynku na energię do ogrzewania i wentylacji oraz utworzono z nich sześć wariantów. Oceniono efekty energetyczne w poszczególnych wariantach i oszacowano koszty ich realizacji.

Słowa kluczowe

EN

prefabricated construction; thermal modernization; technical improvement; energy costs; investment costs; energy demand; residential building; tall building; WBLŻ

PL

budownictwo prefabrykowane; termomodernizacja; usprawnienie techniczne; koszty energetyczne; koszty inwestycyjne; zapotrzebowanie na energię; budynek mieszkalny; budynek wysoki; WBLŻ

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Materiały Budowlane
• Rocznik: 2025
• Tom: nr 7
• Strony: 31--40
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz., tab.

Twórcy

autor

Ostańska Anna

• Politechnika Lubelska, Wydział Budownictwa i Architektury

• https://orcid.org/0000-0002-1789-4288

autor

Życzyńska Anna

• Politechnika Lubelska, Wydział Budownictwa i Architektury

• https://orcid.org/0000-0003-3435-3392

autor

Dyś Grzegorz

• ERG s.c.

• https://orcid.org/0009-0006-8806-0877

Bibliografia

• [1] Główny Urząd Statystyczny, opracowanie, Warunki mieszkaniowe w Polsce w świetle wyników Narodowego Spisu Ludności i Mieszkań 2021. Dostępny w styczniu 2024 r.
• [2] Życzyńska A., Dyś G. Efekty energetyczne i koszty termomodernizacji przykładowych rozwiązań technicznych dla wybranych budynków wykonanych w technologii wielkopłytowej. Opracowanie wykonane dla Polskiej Izby Budownictwa w Warszawie, sierpień 2024 r., recenzja Ostańska A, maszynopis, s. 1-163.
• [3] Ustawa Prawo budowlane 7 lipca 1994, z późn. zm. art. 1.
• [4] Ostańska A. Podstawy metodologii tworzenia programów rewitalizacji dużych osiedli mieszkaniowych wzniesionych w technologii uprzemysłowionej na przykładzie osiedla im. St. Moniuszki w Lublinie, Politechnika Lubelska, Monografie Wydziału Inżynierii Budowlanej i Sanitarnej Vol. 1, Wydawnictwa Uczelniane Lublin 2009.
• [5] Szulc J., Runkiewicz L., Geryło R., Możaryn T., Piekarczuk A., Wójtowicz M., Lamenta A., Mazurek A., Sieczkowski J., Strąk A., Warsicka D., Wojnowski D., Zięba W. Informacja dotycząca awarii i katastrof budowlanych w obszarze budownictwa uprzemysłowionego. ITB 2018, opracowanie powstało na podstawie analiz i badań ITB prowadzonych w ramach pracy, pt.: „Ocena bezpieczeństwa i trwałość budynków wykonanych metodami uprzemysłowionymi”.
• [6] Runkiewicz L., Szulc J., Sieczkowski J. Uprzemysłowione budownictwo mieszkaniowe. Dawne i obecne wymagania oraz oczekiwania. BUILDER 2021/09, DOI 10.5604/01.3001.0015.1957.
• [7] Praca zbiorowa, Budownictwo wielkopłytowe – Raport o stanie technicznym, https://budowlaneabc.gov.pl Dostępny maj 2025 r.
• [8] Ostańska A. Programowanie rewitalizacji osiedli mieszkaniowych z zastosowaniem modelu PEARS. Lublin: Polska Akademia Nauk, 2018. 169 s. ISBN 978-83-939534-4-8.
• [9] Praca zbiorowa. 10 milionów szans, czyli jak termomodernizować budynki z wielkiej płyty w Polsce – Raport Polskiej Izby Budownictwa, grudzień 2024 r.
• [10] PN-EN ISO 6946:2008 – Komponenty budowlane i elementy budynku. Opór cieplny współczynnik przenikania ciepła. Metoda obliczania.
• [11] PN-EN 12831: Instalacje ogrzewcze w budynkach. Metoda obliczania projektowego obciążenia cieplnego.
• [12] PN-EN 14683:2008 – Mostki cieplne w budynkach. Liniowy współczynnik przenikania ciepła. Metody uproszczone i wartości orientacyjne.
• [13] PN-EN ISO 13789:2008 – Cieplne właściwości użytkowe budynków. Współczynniki przenoszenia ciepła przez przenikanie i wentylację. Metoda obliczania.
• [14] PN-EN ISO 13790:2009 – Energetyczne właściwości budynków. Obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia.
• [15] PN-83/B-03430/Az3:2000 – Wentylacja w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej. Wymagania.
• [16] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z 27 lutego 2015 r. w sprawie metodologii wyznaczania charakterystyki energetycznej budynku lub części budynku oraz świadectw charakterystyki energetycznej (Dz.U. z 18.03.2015 r., poz. 376 z późn. zm.; Dz.U. z 4.01.2017 r., poz. 22; Dz.U. z 25.09.2019 r., poz. 1829; Dz.U. z 13.04.2023 r., poz. 697).
• [17] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie – obwieszczenie Ministra Rozwoju i Technologii z 15 kwietnia 2022 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu (Dz.U. z 9.06.2022 r., poz. 1225 z późn. zm. Dz.U. z 9.11.2023 r., poz. 2442; Dz.U. z 29.03.2024 r., poz. 474; Dz.U. z 14.05.2024 r., poz. 726).
• [18] Specjalistyczne oprogramowanie dedykowane sporządzaniu bilansu energetycznego budynku, tj. programu Audytor OZC 7.0 Pro firmy Sankom Sp. z o.o. z Warszawy.
• [19] Węglarz A., Zaborowski M. Strategia termomodernizacji budynków w Polsce, Materiały Budowlane 2015;1:2-5.
• [20] Robakiewicz M. Ocena efektów zrealizowanych termomodernizacji, Materiały Budowlane, 2007;1:18-19.
• [21] Życzyńska A. Analiza zmienności charakterystyki energetycznej na przykładzie budynku wielorodzinnego. https://hdl.handle.net/20.500.14629/507, Lublin 2019.