Pyły węglika krzemu niewłóknistego : dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego

Woźniak, H.; Więcek, E.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Pyły węglika krzemu niewłóknistego : dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego

Autorzy

Woźniak H. , Więcek E.

Wybrane pełne teksty z tego czasopisma

www.ciop.pl/pimosp_teksty

Identyfikatory

Warianty tytułu

Silicon carbide

Języki publikacji

Abstrakty

Węglik krzemu (SiC) jest substancją nieorganiczną, stałą, bezzapachową, niepalną, nierozpuszczalną w wodzie, etanolu, w kwasach i zasadach a rozpuszczalną w stopionym wodorotlenku potasu i roztopionym żelazie. Dostępny w handlu węglik krzemu jest otrzymywany w wyniku reakcji elektrochemicznej z krzemionki o wysokiej czystości oraz z węgla w temperaturze 2040 H- 2600 °C; w handlu występuje w postaci proszku, włókien, wiskersów i pojedynczych kryształów. Węglik krzemu jest stosowany przede wszystkim jako materiał ścierny, a wiskersy węglika krzemu jako składnik materiałów ogniotrwałych. Panuje pogląd, że sam bezwłóknisty węglik krzemu nie wykazuje działania toksycznego, natomiast węglik krzemu może być zanieczyszczony przez wolną krystaliczną krzemionkę, kwarc oraz krystobalit. Wyniki niektórych badań wskazują, że narażenie na pył mieszany podczas produkcji węglika krzemu lub wyrobów z węglika krzemu może powodować rozwój włóknienia płuc. Natomiast w doświadczeniu na zwierzętach wiskersy SiC wykazały działanie kancerogenne zbliżone do działania azbestów amfibolowych.

Silicon carbide (SiC) is an inorganic, solid, nonflammable, odourless substance insoluble in water, ethanol, acids or bases, and soluble in molten potassium hydroxidc and molten iron. The commercially available sislicon carbide is obtained as the result of the electrochemical reaction from high-purity silica and carbon at 2040 - = - 2600 °C; SiC is marketed in the form of powder, fibres, whiskers and single crystals. Silicon carbide is used primarily as an abraswe, while SiC whiskers arę used as a component of refractory materials. It is generally believed that non-fibrous silicon carbide alone is non-toxic, but it may contain free crystalline silica (quartz and cristobalite), and results of some studies show that exposure to the mixed dust during the production of SiC or the manufacture of silicon carbide materials may produce lung fibrosis. In some few animal studies, SiC whiskers showed a carcino-genic activity resembling that of amphibolite asbestos. The proposed MAC value: 10 mg/m3 for the total non-fibrous asbestos-free dust containing less than 2% free crystalline silica. The highest admissible values for SiC in the USA: OSHA PEL = 15 mg/m3 for the total dust = 5 mg/m3 for the respirable dust and the ACGIH-recommended TLV = 10 mg/m3 for the total dust containing less than 1% free crystalline silica.

Słowa kluczowe

węglik krzemu narażenie zawodowe działanie kancerogenne

silicon carbide occupational exposure carcinogenic action

Wydawca

Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy

Czasopismo

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

Rocznik

2000

Tom

Nr 2 (24)

Strony

49--60

Opis fizyczny

Bibliogr. 49 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Woźniak H.

Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr. med. Jerzego Nofera 90-950 Łódź ul. św. Teresy 8

autor

Więcek E.

Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr. med. Jerzego Nofera 90-950 Łódź ul. św. Teresy 8

Bibliografia

1. ACGIH (1996) Thersold limit values for chemical substances and physical agents and biological exposure indices (1995-1996).
2. Aszabel I(1973) Woprosy gigieny truda i profpatołogii raboczich szlifowszczikow. Gorkij, Woło-Wiatskoje. Izdatieistwo, str. 189.
3. Birchal .J. D. (1988) Toxicity of silicon carbide whiskers. Journal of Materials Science Letters 4, 350-352.
4. Brody J.(1984) Pneumoconiosis associated with exposure to glass and abrasive particles. American J. Industr. Med. 6, 339-345.
5. Bruch J. (1993) Toxcicological investigation on silicon carbide. Britsh J.Industr. Med. 50, 797-806.
6. Bye E. i in. (1985) Occurrence of airborne silicon carbide fibres during industrial production of silicon carbide. Scand J. Work Environ. Health 11, 111-115.
7. Cheminfo (1995) Canadian Centre for Occupational Health and Safety 95- 4.
8. Dangerous properties of industrial materials. (1984) 7th ed. [Red.] N.I. Sax, J. Lewisk, New York.
9. Doig H. (1976) Baritosis, a benign pneumoconiosis. Thorax 3 1-39.
10. Dufresne A., Lesage J., Perrault G. (1987) Evaluation of occupational exposure to mixed dusts and dusts and polycyclic aromatic hydrocarbons in silicon carbide plants. Am. Ind. Hyg. Assoc. J. 48, 160-166.
11. Dufresne A. i in. (1987) Morphology and surface characteristics of particulates from silicon carbide industries. Am. Ind. Hyg. Assoc. J. 7 17-29.
12. Durand P. i in. (1991) Silicon carbide pneumoconiosis: a radiographic assessment. American J. Industrial Med. 20, 37-47.
13. Edling C. (1988) Mortality and cancer incidence among workers in an abrasive manufacturing industry. British J. Industrial Med. 44, 57-59.
14. Encyclopedia of occupational health and safety (1971). Volume land II. International Labour Office. New York, McGraw-Hill.
15. Funahashi A. (1984) Pneumoconiosis in workers exposed to silicon carbide. American Review of Respiratory Disease 129 (4), 635-640.
16. Gäriher H. (1952) Etiology of corundum smelter’s lung (bauxite workers lung, shaver liseases). Arch Ind Hyg 6, 339-343.
17. Gosselin R.E., Smith R.P., Hodge H.C. (1984) Clinical toxicology of comercial products. 5th ed. Baltimore Williams and Wilkins.
18. Grant W.M. (1993) Toxicology of the eye. 4th editon. C. Charles Thomas, 305.
19. Gross P., Westrich M.L., McNerney J.M. (1959) Experimental tuberclopneumoconiosis. Archives of Environmenal Health 19, 320-334.
20. Gross P. i in. (1970) The pulmonary response to fibres dusts of diverse compositions. American Ind. Hyg. Assoc. 31, 125-192.
21. Hamilton A., Hardy L. (1983) Industrial toxicology. J. Wright.
22. Hayashi H., Kajita A.(1988) Silicon carbide in ling tissue of a worker in the abrasive industry. American J. of Ind. Med. 14, 145-155.
23. Holt P. F. (1987) Inhaled dust and disease. John Willey and Sons.
24. HSDB. Record for silicon carbide (1995). (Przeglądowa komputerowa baza danych).
25. Hunter’s diseases of occupational (1987). 6th edition. Edited by P.A.B. Raffle, et. al. Little Brown and Company s.663.
26. Infante-Rivard C. i in. (1994) Cohort study of silicon carbide production workers. American J. Epidemiology, 140, 1009-1015.
27. Lapin C. A. (1991) A subchronic inhalation toxicity study in rats exposed to silicon carbide whiskers. Fundamental and Applied Toxicology, 16, 128-146.
28. Łazariew N. W. (1956) Szkodliwe substancje w przemyśle. Związki nieorganiczne i metaloorganiczne. t. I s. 309.
29. Łatuszkina W. B. i in. (1982) Fiziczeskije i chemiczeskije zwojstwa aerozolej i ich fibrogennost pri połuczeni i primeneni abraziwow i swerchtwiordych materiałów. West AMN ZSRR 10, 51-59.
30. Masse S., Begin R., Cantin A. (1988) Pathology of silicon carbide pneumoconiosis. Modem Pathology 1, 104-108.
31. Maślankiewicz K, Szymański A. (1996) Mineralogia stosowana. Warszawa, Wyd. Geologiczne.
32. Miller J.W., Sayers R.R. (1981) US Public Health Rep. 1941, 56, 264. cyt. za A. Patty’s industrial hygiene and toxicology. Volume II B wyd. III.
33. Marcer G. (1992) Pulmonary impairment in workers exposed to silicon carbide 49, 489-493.
34. Osterman J. W. (1989) Work related decrement in pulmonary function in silicon carbide production workers. Brit. J. Ind. Med. 46, 708-716.
35. Peraud A., Riebe-Imre M. (1994) Toxic and chromosome - damaging effects of natural and man-made mineral fibres in epithelial lung cells in vitro. W: Toxic and carcinogenic effects of solid particles in the respiratory. Tract. ILSI Monographs editor in chief. U. Mohr. Washington D.C. 1994.
36. Perrault G. i in. (1992) Experimental pulmonary activity of crystalline silica at the surface of inert silicon carbide. Preliminary results. 8th Intemational Conference on Occupational Lung Diseases Procceedings, Praque.
37. Peters J. M. i in. (1984) Pulmonary effects exposures in silicon carbide manufacturing. Brit. J. Ind. Med. 41, 109-115.
38. Scansetti G., Piolatto G., Botta G.C. (1992) Airborne fibrous and non-fibrous particles in a silicon carbide manufacturing plant. Ann. Occup. Hyg. 1992, 32, 145-153.
39. Schultz C.O. (1993) Silicon and silicates including asbestos. W: Patty’s industrial hygiene and toxicology. 4th edition Toxicology. [Red.] G.D. Clayton i in. Volume II Part A. John Wiley and Sons 880-882.
40. Smith A.R., Perina A.E. (1948) Pneumoconiosis from synthetic abrasive materials. Occup. Med. 5, 396-402.
41. Stanton M. F. i in. (1981) Relation of particle dimension to carcinogenicity in amphibole asbestos and other fibrous materials. J. Natl. Cancer Inst. 67, 965-75.
42. The Merck Index (1996) An encyclopedia chemicals, drugs and biologicals. Merc i Co, INC, 8366.
43. Wegman D. H., Eisen E. A. (1981) Causes of death among employees of a synthetic abrasive product manufacturing company. J. Occup. Med. 23, 748-754.
44. Woźniak K. (1982) Materiały ścierne. Wytwarzanie i własności. Warszawa.
45. Wright G. W. (1977) The pulmonary effects of inhaled inorganic dust. W: Inhaled particles cd W.H. Walton. Oxford, Pergamon Press.
46. Wytyczne głównego inspektora sanitarnego w sprawie przeprowadzania i oceny wyników pomiarów stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy i zasady stwierdzania chorób zawodowych. (Projekt) - Opracowanie wykonano pod kierunkiem prof. dr hab. med. J. Indulskiego na zlecenie ministerstwa zdrowia i opieki społecznej. Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra med. J. Nofera, Łódź 1993.
47. Vaughan G. L., Jordan J., Karr S. (1991) The toxicity, in vitro of silicon carbide whiskers. Environmental Research 56, 57-67.
48. Vaughan G. L. (1993) Pulmonary response in vivo to silicon carbide whiskers. Environmental Research 63, 191- 201.
49. Rozporządzenie ministra zdrowia i opieki społecznej z dnia 30 maja 1996 r. W sprawie przeprowadzenia badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy. Dz.U. nr 69, poz. 332

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-92254079-3ccf-4977-8e5b-2f7c9da27cc7