Szacowanie wystąpienia zagrożenia wypadkiem w postaci przewrócenia się pojazdu kołowego na bok

• Autorzy: Lozia Z.

Warianty tytułu

EN

Assessment of vehicle accident risk in the form of the rollover

• Konferencja: Forum motoryzacji (18 ; 12.06.2015 ; Słupsk, Polska)
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł dotyczy zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego w postaci wypadku kończącego się przewróceniem pojazdu na bok. Obok szeroko znanej metody stosowanej w teorii ruchu samochodu, wykorzystującej pojęcie wskaźnika SSF (Static Stability Factor), autor dokonuje przykładowych obliczeń z zastosowaniem modelu typu MBS (Multi Body System). Rozważany jest przypadek przewrócenia pojazdu spowodowanego manewrem, wykonywanym przez kierowcę na drodze poziomej, idealnie równej, o wysokim współczynniku przyczepności. Oceniano maksymalne możliwe do uzyskania przyspieszenie poprzeczne pojazdu, nie wywołujące jego przewrócenia na bok. Wyniki otrzymano dla dwóch pojazdów dwuosiowych: samochodu ciężarowego i samochodu patrolowo-interwencyjnego. Wskazuję one na istotne znaczenie stopnia skomplikowania struktury wykorzystywanego modelu na wyniki obliczeń.

EN

This article applies to safety threat in the form of traffic accident of rollover type. Next to the widely known method used in the theory of vehicle dynamics, using the concept of index SSF (Static Stability Factor), the author makes sample calculations using the model of the MBS (Multi Body System) type. The author considered a rollover accident caused as result of manoeuvre performed by the driver on a flat horizontal road, with a high coefficient of adhesion. Obtained results show the maximum possible lateral acceleration values of the vehicle without rollover. The results were obtained for the two biaxial vehicles: truck and light tactical vehicle. They are pointing to the importance of the complexity of the structure of the model used for the calculation.

Słowa kluczowe

PL

przewrócenie pojazdu na bok; wysokość środka masy; bezpieczeństwo czynne samochodu

EN

rollover; C.G. height; vehicle active safety

• Wydawca: Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM". sp. z o.o.
• Czasopismo: Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
• Rocznik: 2015
• Tom: R. 16, nr 6
• Strony: 143--147
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Lozia Z.

• Politechnika Warszawska, Wydział Transportu

Bibliografia

• 1. Ervin R. D., The influence of size and weight variables on roll stability of heavy duty trucks. SAE Paper No. 831163.
• 2. Gillespie T. D., Fundamentals of vehicle dynamics. SAE, Inc. Warrendale 1994.
• 3. Lozia Z., Obszar dopuszczalnych warunków ruchu samochodu ciężarowego z nadwoziem furgonowym na torze krzywoliniowym. Zeszyty Instytutu Pojazdów Politechniki Warszawskiej. Nr 3(15)/95r. Str. 161-179.
• 4. Lozia Z., Ocena możliwości wywrotki bocznej samochodu ciężarowego na równej nawierzchni drogi. Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej. Rok XLV, Nr 4 (524), Warszawa 1996r. Str. 55-71.
• 5. Lozia Z., Ocena możliwości zmniejszenia podatności samochodu ciężarowego na wywrotkę boczną na równej nawierzchni drogi. Materiały VI Międzynarodowego Sympozjum „Doskonalenie konstrukcji oraz metod eksploatacji pojazdów mechanicznych”. IPM WAT, Rynia, 4-6 grudnia 1996r. Str. 222-227.
• 6. Lozia Z., Rollover thresholds of the biaxial truck during motion on an even road. The Dynamics of Vehicles on Roads and on Tracks (ed. L. Palkovics). Supplement to Vehicle System Dynamics, Volume 29. Swets & Zeitlinger B. V., Lisse, The Netherlands. 1998. pp. 735-740.
• 7. Lozia Z., Analiza ruchu samochodu dwuosiowego na tle modelowanie jego dynamiki. Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Transport. Zeszyt 41, 1998r.
• 8. Lozia Z., Przewracanie się samochodu na bok. Wartości graniczne w zależności od przyjętego modelu pojazdu. VII Konferencja Instytutu Ekspertyz Sądowych. Kraków 11-12.09.2000r. Materiały, str. 119-130.
• 9. Lozia Z., Model symulacyjny ruchu samochodu LTV Dzik. Zeszyty Naukowe Instytutu Pojazdów Politechniki Warszawskiej. Nr 3(70)/2008. Str. 17-24.
• 10. Lozia Z., Zdanowicz P., Wyniki symulacyjnej oceny wpływu masy i położenia środka masy samochodu LTV Dzik na jego wybrane własności w ruchu krzywoliniowym. Zeszyty Naukowe Instytutu Pojazdów Politechniki Warszawskiej. Nr 3(70)/2008. Str. 47-66.
• 11. Lozia Z., Rollover of the biaxial vehicle (untripped case). Logistyka, nr 4, lipiec-sierpień 2010 r. Dział Logistyka – nauka, str. 20 plus tekst *.pdf na płycie CD (8 stron).
• 12. Lozia Z., Model symulacyjny ruchu i dynamiki wieloosiowego pojazdu specjalnego. Rozdział nr 7 w monografii „Badania eksperymentalne i symulacyjne dynamiki pojazdu wieloosiowego w warunkach uszkodzenia ogumienia”. Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, 2012. ISBN 978-83-7242-674-1. Str. 91-109.
• 13. Lozia Z., Ocena odporności pojazdu na przewrócenie na bok - wpływ stopnia skomplikowania modelu na wyniki obliczeń. Zeszyty Naukowe Instytutu Pojazdów PW. Nr 3(79)/2010, str. 19-27.
• 14. Parczewski K., Analiza możliwości wykorzystania modelu fizycznego pojazdu do oceny stateczności ruchu pojazdów wielkogabarytowych. Rozprawy Naukowe nr 42. Wydawnictwo ATH w Bielsku-Białej. 2014 r. ISBN 987-83-63713-91-1.
• 15. Reński A., Ocena odporności samochodu na wywrócenie na bok. Zeszyty Naukowe Instytutu Pojazdów Politechniki Warszawskiej. Nr 1(77)/2010. Str. 279-290.
• 16. Robertson L. S., Kelly A. B., Static stability as a predictor of overturn in fatal motor vehicle crashes. Journal of Trauma, Vol. 29, No. 3, 1988, pp. 313-319.
• 17. Runge J., NHTSA Administrator opinion presented in Automotive Engineers International (SAE), November 2003.
• 18. Symon E. Stan bezpieczeństwa ruchu drogowego w Polsce w 2014 roku. Komenda Główna Policji. Wydział Ruchu Drogowego. Biuro Prewencji i Ruchu Drogowego. Warszawa, 2015 r.
• 19. Wicher J., Analiza zderzeń samochodów i współczesne metody zabezpieczeń. Zeszyty Instytutu Pojazdów Politechniki Warszawskiej. Nr 2(20)/96r. Str. 33-51.
• 20. http://www.nhtsa.gov/ (dostęp 2015-03-15).
• 21. http://www.safercar.gov/Vehicle+Shoppers/Rollover/Fatalities (dostęp 2015-03-15).
• 22. http://www.safercar.gov/Vehicle+Shoppers/Rollover/Causes/ (dostęp 2015-03-15).