Wspomnienia i fakty z dziewięćdziesięciu lat historii Laboratorium Gęstości

• Autorzy: Lenard E. , Wasilewska J.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Laboratorium zajmujące się pomiarami gęstości cieczy i ciał stałych istnieje w Głównym Urzędzie Miar od blisko dziewięćdziesięciu lat. Powstało jako jedno z pierwszych. W ciągu tych lat zmieniły się nie tylko struktury organizacyjne, ale też instytucje - kolejno GUM, CUJiM, COBR WZORMAT, PKNMiJ i wreszcie znowu GUM, a laboratorium, ulokowane od kilkudziesięciu lat w pomieszczeniach nr 342, 343, 344, 345 i 346 na trzecim piętrze budynku E, kontynuuje swoją działalność, obecnie jako integralna część Laboratorium Gęstości, Lepkości i Analizy Spektralnej. Niestrudzenie podążamy śladami Archimedesa (ważenie hydrostatyczne, III w. p.n.e) i Hypatii z Aleksandrii (areometria, IV w.), choć współczesne stanowiska pomiarowe wyposażone są w najnowocześniejszą aparaturę. Wiele nowych przyrządów i układów pomiarowych, których działanie oparte jest na różnych zjawiskach fizycznych, pozwala wyznaczać gęstość z dokładnością spełniającą wymagania współczesnej nauki, techniki i przemysłu. Przez nasze laboratorium przewinęło się wielu znakomitych naukowców-metrologów, niektórzy odeszli już na zawsze, a wraz z nimi wspomnienia. Z dokumentów i z opowiadań naszych emerytowanych koleżanek i kolegów starałyśmy się odtworzyć fragmenty historii, dodając własne wspomnienia z ostatniego ćwierćwiecza - kolejne rozdziały działalności naszego Laboratorium. Próbowałyśmy usystematyzować ważniejsze zdarzenia, niejako „kamienie milowe” historii pomiarów gęstości. Nasze skromne notatki nie odzwierciedlają w pełni zakresu działań i osiągnięć dziewięćdziesięciolecia, a zwłaszcza okresu przedwojennego, który możemy opisać jedynie na podstawie nielicznych zachowanych dokumentów. Znajomość powojennych dziejów pracowni również pozostawia wiele do życzenia, gdy tymczasem spośród naszych własnych doświadczeń, mnóstwa zadań i prac wykonanych od początku lat osiemdziesiątych, trudno wybrać te najważniejsze.

Słowa kluczowe

PL

historia metrologii; pomiary gęstości cieczy; pomiary alkoholometryczne

EN

history of metrology; liquid density measurements; alcoholometric measurements

• Wydawca: Główny Urząd Miar
• Czasopismo: Metrologia : biuletyn informacyjny Głównego Urzędu Miar
• Rocznik: 2009
• Tom: wydanie jubileuszowe
• Strony: 44--49
• Opis fizyczny: Bibliogr. 4 poz., fot.

Twórcy

autor

Lenard E.

• Laboratorium Gęstości, Lepkości i Analizy Spektralnej Zakładu Fizykochemii GUM

autor

Wasilewska J.

• Laboratorium Gęstości, Lepkości i Analizy Spektralnej Zakładu Fizykochemii GUM

Bibliografia

• 1. Słownik biograficzny pracowników Głównego Urzędu Miar, GUM, Warszawa 2007 r.
• 2. Tablice gęstości roztworów wodno-alkoholowych, GUM, Warszawa 1934 r.
• 3. Praktyczne tablice alkoholometryczne. Podstawy, metody i schematy obliczeń, według materiałów Podkomisji Alkoholometrycznej GUM, Bytom 1947
• 4. Plebański T., Ogonowska B.: Wzorcowe tablice alkoholometryczne w temperaturze odniesienia 20 °C, CUJiM, WNT, Warszawa 1967 r.