Wybrane aspekty prawne cyfrowych narzędzi do modelowania informacji o budynku (BIM)

• Autorzy: Domański Rafał Andrzej

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0054.2825

Warianty tytułu

EN

Selected legal aspects of digital tools for building information modeling (BIM)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Od wielu lat powszechne jest publiczne i nieodpłatne udostępnianie w internecie elektronicznych repozytoriów, baz danych, zbiorów elementów (narzędzi) niezbędnych do cyfrowego modelowania informacji o budynku (obiekcie budowlanym) w technologii BIM (ang. Building Information Modeling), często określanych mianem „Biblioteki obiektów BIM” lub „Biblioteki BIM” przy jednoczesnym braku wskazania, że w danym przypadku mamy do czynienia z tzw. licencją otwartą. Celem niniejszej publikacji jest z jednej strony uporządkowanie wiedzy dotyczącej elektronicznych baz danych, a z drugiej zaprezentowanie i analiza prawna istotnych problemów dotyczących swobodnego korzystania z elektronicznych baz danych, których elementy wykorzystywane są w procesie cyfrowego modelowania informacji o budynku (obiekcie budowlanym), z reguły w toku projektowania, w celach komercyjnych. Zdaniem autora osoba korzystająca z publicznie dostępnej w internecie i niejednokrotne nieodpłatnej zawartości elektronicznej bazy danych w postaci Biblioteki obiektów BIM / Biblioteki BIM, która podlega ochronie sui generis, poprzez pobieranie i/lub wtórne wykorzystanie całej zawartości elektronicznej bazy danych lub istotnej, co do jakości lub ilości, jej części w celu cyfrowego modelowania informacji o budynku (obiekcie budowlanym), najczęściej w procesie projektowania, w celach komercyjnych, przy jednoczesnym braku: (1) umowy przenoszącej na daną osobę prawo sui generis czy też umowy licencyjnej na korzystanie z tego prawa do elektronicznej bazy danych; (2) informacji o obecności tzw. licencji otwartej, narusza prawo sui generis do elektronicznej bazy danych przysługujące producentowi Biblioteki obiektów BIM / Biblioteki BIM na gruncie zarówno Ustawy, jak i Dyrektywy. Co więcej, z jednej strony art. 8 ust. 1 pkt 1) Ustawy zakazuje dozwolonego użytku osobistego z istotnej, co do jakości lub ilości, części elektronicznej bazy danych, na przykład w postaci Biblioteki obiektów BIM / Biblioteki BIM, a z drugiej naruszeniem prawa sui generis do elektronicznej bazy danych będzie powtarzające się i systematyczne pobieranie lub wtórne wykorzystanie nieistotnej, pod względem jakości lub ilości, części zawartości Biblioteki obiektów BIM / Biblioteki BIM, jeżeli jest to sprzeczne z normalnym korzystaniem i powoduje nieusprawiedliwione naruszenie słusznych interesów producenta elektronicznej bazy danych.

EN

For many years, it has been commonplace for electronic repositories, databases, collections of elements (tools) necessary for digital modeling of building information (building object) in BIM (Building Information Modeling) technology, often referred to as "BIM Object Library", or "BIM Library", to be made available publicly and free of charge on the Internet, while at the same time failing to indicate that in a given case we are dealing with a so-called open licence. The purpose of this publication is, on the one hand, to organise knowledge concerning electronic databases, and, on the other hand, to present and legally analyse the relevant problems concerning the free use of electronic databases, the elements of which are used in the process of digital modeling of building (construction object) information, in the course of design, for commercial purposes. In the author's opinion a person using the publicly available on the internet and often free of charge content of an electronic database in the form of a BIM Object Library / BIM Library, which is only subject to sui generis right, which is publicly available on the Internet and many times free of charge, by extraction and/or re-utilisation of the entire content of the electronic database or a substantial, in terms of quality or quantity, part of it for the purpose of digitally modeling building (construction object) information, most often in the design process, for commercial purposes, in the absence of: (1) an contract transferring to the person concerned a sui generis right, or a licence agreement for the use of this right to an electronic database not subject to copyright protection; (2) the information on the presence of a so-called open licence both as regards an electronic database not subject to copyright protection and as regards an electronic database subject to such protection, violates the sui generis right to the electronic database vested in the maker of the BIM Object Library / BIM Library under both the Act and the Directive. Moreover, on the one hand, Article 8 section 1 point 1) of the Act prohibits permitted personal use of a substantial, in terms of quality or quantity, part of an electronic database, for example in the form of a BIM Object Library / BIM Library, on the other hand, violation of the sui generis right to an electronic database if repeated and systematic extraction or reutilisation use of a non-substantial, in terms of quality or quantity, part of the content of the BIM Object Library / BIM Library is carried out if this is contrary to normal use and results in an unjustified infringement of the legitimate interests of the maker of the electronic database.

Słowa kluczowe

PL

modelowanie informacji o budynku; baza danych; baza elektroniczna; prawo sui generis; aspekt prawny

EN

building information modelling; data base; electronic base; sui generis right; legal aspect

• Wydawca: BUILDER CORP Sp. z o.o.
• Czasopismo: Builder
• Rocznik: 2024
• Tom: R.28, nr 2
• Strony: 26--30
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz.

Twórcy

autor

Domański Rafał Andrzej

• Domański & Brzozowska Adwokaci Spółka Partnerska

• https://orcid.org/0009-0002-4182-2564

Bibliografia

• [1] Tekst jednolity: Dz.U. z 2021 r., poz. 386.
• [2] Dz. Urz. UE. L 1996 Nr 77.
• [3] https://curia.europa.eu/juris/liste.jsf?num=C-444/02 (dostęp: 15.12.2023).
• [4] Barta J., Markiewicz R, 2002, Ustawa o ochronie baz danych. Komentarz, Dom Wydawniczy ABC, Wydanie I, s. 142.
• [5] Sikorski R., Licencja na korzystanie z elektronicznych baz danych, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa 2006, s. 19.
• [6] Tekst jednolity: Dz.U. z 2022 r. poz. 2509.
• [7] Orzecznictwo Sądu Apelacyjnego w Szczecinie Nr 4/2012, poz. 26.
• [8] Sikorski R., 2004, Ochrona sui generis baz danych w prawie polskim, „Ruch prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, r. LXVI, z. 1, s. 69.
• [9] https://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text=&docid=77503&pageIndex=0&doclang=en&mode=lst&dir=&occ=first& (dostęp: 15.12.2023).
• [10] Ciupa S.W., 2003, Dozwolony użytek w ustawie o ochronie baz danych, „Monitor Prawniczy”, nr 12, s. 547.
• [11] Michalak A., 2004, Dozwolony użytek baz danych, „Przegląd Prawa Handlowego”, nr 4, s. 36.
• [12] Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna (OSNC) – Zb. dodatkowy 2014 nr C, poz. 46.
• [13] Tekst jednolity: Dz.U. z 2023 r. poz. 1170.
• [14] Dz. Urz. UE. L 2011 Nr 330.
• [15] Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 2151 zm.)

Uwagi

Artykuł umieszczony w części "Builder Science"