Współczesny kryzys gospodarczy jako koniec i początek dla etyki biznesu

• Autorzy: Jastrzębski M.

Warianty tytułu

EN

Contemporary economic crisis as the end and beginning for business ethics

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Niniejszy artykuł poświęcony jest rozważaniom dotyczącym współczesnego kryzysu gospodarczego jako wydarzenia zwiastującego upadek modelu etyki biznesu rozpowszechnionego w końcu XX wieku oraz początek budowania nowego modelu etyki biznesu. Patrząc na historię XXwiecznej etyki biznesu, wydaje się, że dziedzina ta nieustannie się rozwijała i odnosiła sukcesy. Autor przekonuje jednak, że dotychczasowy model promowania i rozwoju etyki biznesu nie sprawdził się. Duże korporacje często działały na rzecz rozwoju i promocji etyki biznesu tylko ze względów biznesowo-wizerunkowych. Skandal wokół bankructwa firmy Enron, która posiadała zaawansowany program etyczny, postawił pod znakiem zapytania standardowe procedury, które miały zapewnić „etyczność” biznesu. Współczesny kryzys gospodarczy pokazał natomiast, że problem ten dotyczy nie tylko małej grupy nieuczciwych menedżerów, czy kilku dużych firm stosujących „kreatywną księgowość”, ale jest problemem systemowym. Dlatego też – zdaniem autora – współczesny, globalny kryzys wymaga nie tylko uzdrowienia gospodarki, ale również nowego początku dla etyki biznesu.

EN

The article presents some thoughts concerning the contemporary economic crisis as an end of the model of business ethics widespread in the late 20th century, and a beginning of creating a new model of corporate ethics. Looking at the history of business ethics of the 20th century one could think that it was marked by continuous progress and success. However, the author of the article claims that the present model for promoting and developing business ethics has failed. Big corporations have often contributed to the development and the promotion of business ethics only to maintain a good company image. The scandal surrounding the bankruptcy of the Enron Corporation, which had an advanced ethics programme, made people doubt about the standard procedures ensuring the ethicality of business. The modern economic crisis has showed that the problem does not concern only a small group of dishonest managers or several big companies using “creative accounting”, but is much more common. That is why, according to the author, the modern global crisis requires not only the economic recovery, but also a new beginning of business ethics.

Słowa kluczowe

PL

etyka biznesu; kapitalizm; kryzys gospodarczy; kryzys finansowy

EN

Business Ethics; capitalism; recession; financial crisis

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Europejskiej Uczelni
• Czasopismo: Studia i Materiały / Europejska Uczelnia Informatyczno-Ekonomiczna w Warszawie
• Rocznik: 2012
• Tom: Nr 2(4)
• Strony: 19--28
• Opis fizyczny: Bibliogr. 29 poz.

Twórcy

autor

Jastrzębski M.

• Europejska Wyższa Szkoła Informatyczno-Ekonomiczna w Warszawie, Wydział Zarządzania, ul. Białostocka 22, 03-741 Warszawa

Bibliografia

• [1] Bernat M., Społeczna odpowiedzialność biznesu. Wymiar konstytucyjny i międzynarodowy, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2009.
• [2] Brenner R., Nowy boom czy nowa bańka?, [w:] Kryzys. Przewodnik Krytyki Politycznej, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2009, s. 149-212.
• [3] Bryce R., Pipe Dreams: Greed, Ego, and the Death of Enron, PublicAffairs, 2008.
• [4] Collins D., Behaving Badly: Ethical Lessons from Enron, Dog Ear Publishing, LLC, 2006.
• [5] Cruver B., Anatomy of Greed: Telling the Unshredded Truth from Inside Enron, Basic Books, 2003.
• [6] De George Richard T., A History of Business Ethics, http://www. scu.edu/ethics /practicing/focusareas/business/conference/presentations/business-ethics-history.html (dostęp: 22.07.2013).
• [7] Fox L., Enron: The Rise and Fall, John Wiley & Sons, 2003.
• [8] Fusaro P. C., What Went Wrong at Enron: Everyone's Guide to the Largest Bankruptcy in U.S. History, John Wiley & Sons, 2002.
• [9] Gasparski W., Europejskie standardy etyki biznesu, „Studia Europejskie” 1999, nr 1, s. 140-148.
• [10] Jastrzębski M., Moralne implikacje interwencjonizmu państwowego. Rozważania w kontekście współczesnego kryzysu gospodarczego, „Studia i materiały” 2011, nr 2, s. 13-25.
• [11] Jastrzębski M., Z historii etyki biznesu: zagadnienie początku i przyczyn, „Studia i materiały” 2011, nr 1, s. 51-61.
• [12] Klein N., Doktryna szoku. Jak współczesny kapitalizm wykorzystuje klęski żywiołowe i kryzysy społeczne, tłum. H. Jankowska, T. Krzyżanowski, K. Makaruk, M. Penkala, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2008.
• [13] Kołodko G. W., Neoliberalizm i systemowy kryzys globalnej gospodarki, [w:] Globalizacja, kryzys i co dalej?, red. G. W. Kołodko, Wydawnictwo Poltext, Warszawa 2010, s. 88-100.
• [14] Kowalik T., Kapitalizm kasyna, [w:] Kryzys. Przewodnik Krytyki Politycznej, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2009, s. 68-88.
• [15] Kuczyński P., Skąd wziął się kryzys, [w:] Kryzys. Przewodnik Krytyki Politycznej, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2009, s. 28-43.
• [16] Kuttner R., Grzechy główne deregulacji i propozycje re-regulacji, [w:] Kryzys. Przewodnik Krytyki Politycznej, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2009, s. 287-296.
• [17] Leon XIII, Encyklika o kwestii robotniczej (Rerum Novarum), tłum. J. Piwowarczyk, „Znak” 1982, nr 7-9, s. 643-679.
• [18] Lewicka-Strzałecka A., Dlaczego zawiódł program etyczny Enronu, [w:] Etyka biznesu „Po Enronie”, red. J. Sójka, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2005, s. 6382.
• [19] Pius XI, Encyklika o odnowieniu ustroju społecznego i o dostosowaniu go do normy prawa Ewangelii (Quadragesimo Anno), tłum. J. Piwowarczyk, „Znak” 1982, nr 7-9, s. 681-732.
• [20] Porębski C., Czy etyka się opłaca. Zagadnienia etyki biznesu, Antykwa, Kraków Kluczbork 2000.
• [21] Ryan L., Enronowski model corporate governance, tłum. Jacek Sójka, [w:] Etyka biznesu „Po Enronie”, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2005, s. 25-33.
• [22] Salter M. S., Innovation Corrupted: The Origins and Legacy of Enron's Collapse, Harvard University Press, 2008.
• [23] Steinmann H., Schreyögg G., Zarządzanie. Podstawy kierowania przedsiębiorstwem. Koncepcje, funkcje przykłady, tłum. L. Martan, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1992.
• [24] Sójka J., Wstęp, [w:] Etyka biznesu „Po Enronie”, red. Jacek Sójka, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2005, s. 7-21.
• [25] Sójka T., Obowiązki informacyjne spółek publicznych i odpowiedzialność cywilna za ich naruszenie, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa 2008.
• [26] Swartz M., Power Failure: The Inside Story of the Collapse of Enron, Broadway Business, 2004.
• [27] Szulczewski G., Etyka wobec współczesnego kryzysu ekonomicznego, [w:] Zrozumieć kryzys 2. Nauki społeczne wobec kryzysu ekonomicznego, red. J. Osiński, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2009, s. 67-98.
• [28] Tomczyk-Tołkacz J., Etyka biznesu. Wybrane problemy, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław 1994.
• [29] http://www.ceepcsrlabel.eu