Miners as depositories of mining tradition

• Autorzy: Szewerda Kamil , Turczyński Krzysztof , Jarosławska-Sobór Sylwia

Identyfikatory

DOI

10.32056/KOMAG2025.1

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The article analyses the impact of mining traditions on the regional identity of Upper Silesia and addresses the issue ofprotecting the mining heritage in the face of industrial and social transformation. The authors point out that decades of miningindustryin Silesia have shaped a specific work ethos, habits and mores, which are currently at risk of disappearing as a result of the decarbonization process and the changingtheindustry structure. Specialattention is paid to both tangible and intangible aspects of heritage, such as souvenirs, decorative objects, medals, as well as the traditions of the cult of Saint Barbara.The role of miners as depositories of the memory of the profession and its symbolism is emphasized. Examples of good practice in heritage preservation include international projects, such as CoalHeritage, supporting the promotion of coalindustryheritage. The article emphasizes that the preservation of exhibits, documentation of their history and the relationships among themining families are crucial for consolidatingtheregional identity and transmitting the cultural values to future generations. The need for further actions to protect and popularize the unique mining heritage is also indicated.

Słowa kluczowe

EN

mining industry; tradition; heritage; heritage protection; depository; mining souvenirs; mining symbols

PL

przemysł górniczy; tradycja; dziedzictwo; ochrona dziedzictwa; depozyt; pamiątki górnicze; symbole górnicze

• Wydawca: Instytut Techniki Górniczej KOMAG
• Czasopismo: Mining Machines
• Rocznik: 2025
• Tom: vol. 43
• Strony: 1--11
• Opis fizyczny: Bibliogr. 24 poz., zdj.

Twórcy

autor

Szewerda Kamil

• KOMAG Institute of Mining TechnologyPszczyńska 3744-100 Gliwice,Poland

• https://orcid.org/0000-0003-2266-1371

autor

Turczyński Krzysztof

• KOMAG Institute of Mining TechnologyPszczyńska 3744-100 Gliwice,Poland

• https://orcid.org/0000-0003-4368-1128

autor

Jarosławska-Sobór Sylwia

• GIG National Research InstitutePlac Gwarków 1, 40-160 Katowice,Poland

• https://orcid.org/0009-0003-8376-0506

Bibliografia

• [1] https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C1533412%2Cbarborka-na-krajowej-liscie-niematerialnego-dziedzictwa-kulturowego.html
• [2] https://slaskie.travel/news/1011519/az-5-zwyczajow-i-tradycji-z-regionu-na-krajowej-liscie-dziedzictwa-kulturowego
• [3] https://muzeumgornictwa.pl/aktualnosci/131-barborka-na-liscie-niematerialnego-dziedzictwa-kulturowego
• [4] https://nid.pl/2023/03/16/nowe-wpisy-na-krajowej-liscie-niematerialnego-dziedzictwa-kulturowego/
• [5] https://kopalniasrebra.pl/2023/10/12/tradycje-gornicze-z-certyfikatem-nid/
• [6] BraunerJ.: Kronika miasta Gottesberg. 1938.
• [7] https://coalheritageproject.eu/coalheritage-platform/
• [8] Krassakis P.; Karavias A.; Zygouri E.; Koukouzas N.; Szewerda K.; Michalak D.; Jegrišnik T.;Kamenik M.; Charles N.; Beccaletto L.; et al. CoalHeritage: Visualising and Promoting Europe’s Coal Mining Heritage. Mining 2024, 4, 489–509. https://doi.org/10.3390/mining4030028
• [9] https://muzeumgornictwa.pl/o-muzeum/wystawy/27-zegarki-jubileuszowe
• [10] https://wpolityce.pl/polityka/157009-zegarek-dla-gornika-czyli-przetarg-kompanii-weglowej-wszystko-na-to-wskazuje-ze-w-tym-roku-jubilaci-beda-sie-chwalic-zlotymi-zegarkami-marki-bisset
• [11] Piecha van SchagenB.: Złoty zegarek i dębowe liście. Kompania Węglowa nr 11 (33) grudzień 2011 str. 42-45.
• [12] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1981 r. w sprawie szczególnych przywilejów dla pracowników górnictwa –Karta górnika Dz. U. 1982 r. Nr 2, poz. 13 z późn. zm.
• [13] Sobieraj L.,Krupa K.:Górnictwo się zmienia, odznaki zostają. Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w górnictwie,nr 10(302)/2019 str. 39 –42.
• [14] Gierlotka S.: Poprawa bytu górników po wprowadzeniu Karty Górnika w 1949 roku? Górnik Polski, ZeszytyNaukowe MGW w Zabrzu nr 12. Str. 207-219.
• [15] https://muzeumgornictwa.pl/o-muzeum/wystawy/9-wystawy/28-rzezba-w-weglu
• [16] http://www.kadrachwalowice.pl/aktualnosci/36-wiadomosci/wiadomosci-inne/3339-cuda-wyczarowane-z-węgla.html
• [17] https://etnomuzeum.eu/zbiory/kalamarz-i-bibularz-z-wegla
• [18] Bukowska-Floreńska I.: Postawy twórcze i aktywność kulturalna na Górnym Śląsku.Studia Etnologiczne i Antropologiczne 7, 2003, str. 37-47.
• [19] Hadasz K.: Galeria rzeźby w węglu w siemianowickim muzeum. Siemianowicki Rocznik Muzealny nr2, 2003 Muzeum Miejskie w Siemianowicach ŚląskichISSN 1644-8154 str. 60 –72.
• [20] Fudali J.: Prawo piwne. Wspólne Sprawy nr 3 (263) marzec 2015.
• [21] https://muzeumgornictwa.pl/o-muzeum/wystawy/9-wystawy/29-kufle-z-karczmy-piwnej
• [22] Domżał M.: Biesiada na górniczą nutę. Kompania Węglowa nr 11 (44) grudzień 2012 str. 20-21.
• [23] Szopa B.: Tablice, prezydium i kontrapunkcie. Trybuna Górnicza nr 49 (1311) 5 grudnia 2019.
• [24] Rzepicki M.: Karczma Piwna. Nowy Górnik nr 23/2013.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2025).