Kształtowanie się stanów wód w dolinie Narwi na granicy Narwiańskiego Parku Narodowego i w jego strefie buforowej

• Autorzy: Kowalewski Z. , Stankiewicz J. , Kierasiński B.

Warianty tytułu

EN

Water levels in the Narew river valley at the border of the Narwiański National Park and its buffer zone

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy jest porównanie położenia zwierciadła wody w części doliny Narwi przed regulacją jej koryta 1966 r. oraz po regulacji w 1993 r. i 2012 r. Dotyczy to dolnej części Narwiańskiego Parku Narodowego i niżej położonej strefy buforowej. Na tym tle przedstawiono problematykę gospodarowania wodą w tym rejonie, uwzględniając zarówno potrzeby ochrony środowiska, jak i częściowe użytkowanie doliny w strefie buforowej. Analizowano wyniki pomiarów w piezometrach, na wodowskazach oraz z wykorzystaniem profesjonalnego odbiornika GPS. Poziomy wód przedstawiono w postaci map hydroizohips oraz w wybranych przekrojach. Mimo zastosowania różnych środków zaradczych ograniczających niekorzystne oddziaływanie uregulowanego odcinka rzeki na obszar Narwiańskiego Parku Narodowego, nadal występują trudności z utrzymaniem wysokiego poziomu wód gruntowych, szczególnie w okresach braku opadów. W pracy podano zakres niezbędnych działań technicznych warunkujących osiągnięcie stabilizacji warunków wodnych. Najważniejsze jest utrzymanie piętrzenia na jazie Rzędziany na rzędnej 110,70 m n.p.m., najlepiej przez cały rok, oraz wykonanie dodatkowych progów piętrzących między jazami Rzędziany i Babino.

EN

The aim of this study was to compare the variations of water table level in part of the Narew River valley before the river bed regulation in 1966 and after regulation in 1993 and 2012. The study covered the lower part of the Narwiański National Park and its buffer zone. Measurements were made in piezometers and water gauges and with the use of professional GPS device. Water table levels were presented on maps of hydro isohypses in selected cross-sections. Despite implementation of various measures to limit negative impact of the regulated river section in the Narwiański National Park, it is still difficult to maintain high ground water table level, particularly in rain-free periods. Problem of water management in the region was outlined in relation to necessary fulfillment of the environmental protection and land use requirements in particular parts of the buffer zone. The scope was defined of necessary technical measures that need to be implemented to stabilize water conditions. Maintaining water level at Rzędziany gauge equal to 110.70 m a.s.l., preferably for the whole year, and construction of additional barrage between Rzędziany and Babino are the most important tasks for the future.

Słowa kluczowe

PL

hydroizohipsy; Narwiański Park Narodowy; ochrona środowiska; regulacja koryta; starorzecza; wody gruntowe; wody powierzchniowe

EN

environmental protection; ground waters; hydro isohypses; Narwiański National Park; oxbow lakes; river bed regulation; surface waters

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2014
• Tom: T. 14, z. 1
• Strony: 27--40
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., rys.

Twórcy

autor

Kowalewski Z.

• Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach, Zakład Zasobów Wodnych, al. Hrabska 3, 05-090 Raszyn

autor

Stankiewicz J.

• Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach, Zakład Zasobów Wodnych, al. Hrabska 3, 05-090 Raszyn

autor

Kierasiński B.

• Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach, Zakład Zasobów Wodnych, al. Hrabska 3, 05-090 Raszyn

Bibliografia

• 1. BANASZUK H. 1996. Paleogeografia. Naturalne i antropogeniczne przekształcenia doliny Górnej Narwi. Białystok. Wydaw. Ekonomia i Środowisko. ISBN 83-85792-30-9 ss. 213.
• 2. BANASZUK H. (red.) 2004. Przyroda Podlasia. Narwiański Park Narodowy. Pr. zbior. Białystok. Wydaw. Ekonomia i Środowisko. ISBN 83-87231-07-X ss. 432.
• 3. BORTKIEWICZ A. 1990. Koncepcja renaturyzacji w dolinie Narwi na terenie Narwiańskiego Parku Krajobrazowego. Gospodarka Wodna. Nr 8 s. 170–172.
• 4. BORTKIEWICZ A., ŻELAZO J. 1994. Roboty renaturyzacyjne na obszarze Narwiańskiego Parku Krajobrazowego. W: Przyrodnicze aspekty melioracji wodnych. Zeszyty Naukowe AR Wrocław. Nr 246 s. 31–38.
• 5. GOWROL 1991. Obliczenia filtracji (położenia wód gruntowych) w strefie buforowej Narwiańskiego Parku Krajobrazowego. Maszynopis. Falenty ss. 19.
• 6. GRZYWNA A. 2013. Głębokość odwodnienia w Sosnowicy w warunkach regulowanego odpływu. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 13. Z. 3 (43) s. 55–62.
• 7. IMUZ 1994. Podstawy gospodarowania zasobami wodnymi w dolinach rzek o szczególnych walorach przyrodniczych. Sprawozdanie z projektu badawczego nr 5 0280 91 01. Maszynopis. Falenty ss. 145.
• 8. IMUZ 1995. Charakterystyka i waloryzacja doliny Górnej Narwi na odcinku Supraśl – ujście Biebrzy. Cz. III A. Sprawozdanie z projektu badawczego nr 5 5706 92 03. Maszynopis. Falenty ss. 43.
• 9. IMUZ 2002. Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia: Górna Narew – renaturyzacja strefy buforowej Narwiańskiego Parku Narodowego. Etap II. Pr. zbior. Maszynopis. Falenty ss. 42.
• 10. JAROS H. 2012. Physiographic factors affecting the stratigraphy of peat deposits in the Lower Basin of the Biebrza River. Journal of Water and Land Development. No 17 s. 69–76.
• 11. KŁODZIŃSKI M. 2012. Sieć ekologiczna Natura 2000 a rozwój gospodarczy obszarów wiejskich. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 12. Z. 1 (37) s. 59–69.
• 12. KOWALEWSKI Z. 1988. Wpływ regulacji koryta rzeki Narwi na położenie zwierciadła wód gruntowych w chronionej części doliny. Wiadomości IMUZ. T. 16. Z. 1 s. 91–104.
• 13. KOWALEWSKI Z., ŚLESICKA A., BOROWSKI J. 1992. Ocena wpływu lokalizacji budowli piętrzących na wody gruntowe w strefie buforowej Narwiańskiego Parku Krajobrazowego. W: Gospodarowanie wodą w krajobrazie rolniczym jako element zrównoważonego rozwoju. Konferencja Naukowa. Warszawa 19–20 listopada 1997 r. Warszawa. Wydaw. SGGW s. 213–220.
• 14. KOWALEWSKI Z., ŚLESICKA A., MIODUSZEWSKI W. 1997. Stany wód gruntowych w dolinie Narwi pomiędzy starorzeczami w świetle pomiarów terenowych i badań modelowych. W: Woda jako czynnik warunkujący wielofunkcyjny i zrównoważony rozwój wsi i rolnictwa. Konferencja Naukowo-Techniczna. Falenty 19 listopada. Materiały Seminaryjne. Nr 39. Falenty. Wydaw. IMUZ s. 237–244.
• 15. MIODUSZEWSKI W. 1999. Koncepcja renaturyzacji doliny Narwi na odcinku Żółtki–Rzędziany. Maszynopis. Falenty. IMUZ ss. 11.
• 16. MIODUSZEWSKI W., KOWALEWSKI Z., ŚLESICKA A. 1997. Studies on groundwater dynamics in a protected part of the Narew River Valley. Journal of Water and Land Development. No 1 s. 73–82.
• 17. MIODUSZEWSKI W., KOWALEWSKI Z., WIERZBA M. 2012. Impact of peat excavation on water condition in the adjacent raised bog. Journal of Water and Land Development. No 18 s. 49–57.
• 18. MIODUSZEWSKI W., KOWALEWSKI Z., ŻURAWSKI R., STANKIEWICZ J. 2010. Drainage system in the Kampinos National Park. Journal of Water and Land Development. No 14 s. 83–95.
• 19. MIODUSZEWSKI W., OKRUSZKO T. 2012. Ochrona naturalnych mokradeł – przykłady konfliktów. Journal of Water and Land Development. No 16 s. 35–42.