Budynki z surowej ziemi na Suwalszczyźnie. Cz. 2

• Autorzy: Lutyńska J. , Szewczyk J.

Warianty tytułu

Earthen constructions in the region of Suwałki. P. 2

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Rozprawę oparto na badaniach terenowych na Suwalszczyźnie, przeprowadzonych przez Jarosława Szewczyka w latach 2008 oraz 2010, a następnie przez Joannę Lutyńską w 2015 roku. W pierwszej części zaprezentowano głównie informacje pozyskane ustnie podczas wywiadów, dotyczące dawnego budownictwa z gliny na tle dotychczasowej wiedzy technicznej i naukowej o glinianym budownictwie regionu. Część druga dotyczy wybranych szczegółów technologicznych, na tle wiedzy o tak zwanym „budownictwie z materiałów lokalnych”, propagowanym w pierwszych dekadach powojennych w całej Polsce, a zwłaszcza na ziemiach północno-wschodnich; zaprezentowano również przykłady glinianego budownictwa z gminy Szypliszki. Omówiono tu także szerszy kontekst geograficzny oraz wybrane rozwiązania techniczne.

EN

Vernacular architecture investigation and field surveys were performed in a number of villages in Suwalszczyzna (the region of Suwałki), N-E Poland. There were three survey stages: the first one in 2008 (by Jarosław Szewczyk), then in 2010 (by Jarosław Szewczyk) and in 2015 (by Joanna Lutyńska). In the first part of the article the subject matter has been examined on the background of literature surveys and based on the oral interviews with builders of old clay buildings. The second part refers to technical nuances, on the background of a post-war local trends towards architecture made of “local materials”; besides, an examples of clay buildings from the Szypliszki commune are presented. Moreover, the geographic context has been rendered, and the relevant technology issues have been examined.

Słowa kluczowe

PL

architektura rodzima; budownictwo ziemne; budownictwo gliniane; glinobitka; Suwalszczyzna

EN

vernacular architecture; building with earth; clay buildings; cob; Suwałki region

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
• Czasopismo: Architecturae et Artibus
• Rocznik: 2016
• Tom: Vol. 8, no. 3
• Strony: 102--114
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., il., rys.

Twórcy

autor

Lutyńska J.

• Studentka Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej

autor

Szewczyk J.

• Politechnika Białostocka, Wydział Architektury, ul. O. Sosnowskiego 11, 15-893 Białystok

Bibliografia

• 1. B.a. (1954), Budynki z gliny ubijanej, Ministerstwo Rolnictwa + Państwowe Wydawnictwa Rolnicze i Leśne, Warszawa.
• 2. Chyla H., Racięcki Z. (1956), Przyczyny usterek w budownictwie z gliny, „Budownictwo Wiejskie” nr 12, t. 3.
• 3. Cointeraux F. (1790), Dans lequel on apprendra soi-même à bâtir solidement les Maisons de plusieurs étages avec la terre seule; Ouvrage dédié aux François en 1790, revu et corrigé par l’Auteur, l’An 2me de la République Française, une et indivisible, dans le mois de Floréal. Chez le citoyen Cointeraux, Professeur d’Architecture rurale (...) ou chez le citoyen Fuchs..., Paris, według kopii cyfrowej dostępnej online w: http://books.google.pl/ books?id=7Buzx22o0NYC [dostęp 10.06.2016].
• 4. Kelm T. (1996), Architektura ziemi. Tradycja i współczesność, Wydawnictwo Murator, Warszawa.
• 5. Kobus K. (1959), O właściwą konserwację budynków z gliny, „Budownictwo Wiejskie” nr 9, t. 11, Warszawa.
• 6. Łukaszewicz M. (1959), Budownictwo wiejskie z gliny w woj. białostockim, „Budownictwo Wiejskie” nr 8, t. 11, Warszawa.
• 7. Łukaszewicz M. (1960), Kamień narzutowy w budownictwie wiejskim, „Budownictwo Wiejskie” nr 7, t. 12, Warszawa.
• 8. Łukaszewicz M. (1961), Z czego budować na wsi, „Budownictwo Wiejskie” nr 6, t. 13, Warszawa.
• 9. Pokropek M. (1974), Budownictwo ludowe Pojezierza Augustowsko-Suwalskiego, „Rocznik Białostocki” t. XII.
• 10. Pokropek M. (2009), Suwalszczyzna. Świat pogranicza, Muzeum Okręgowe w Suwałkach, Suwałki.
• 11. Prochaski J. (1962), Domy z trzciny na Suwalszczyźnie, „Budownictwo Wiejskie” nr 10, t. 14, Warszawa.
• 12. Röhlen U., Ziegert C. (2011), Earth Building Practice: Planning – Design – Building, Beuth Verlag, Berlin – Vienna – Zurich.
• 13. Snarski K., Żulpa A. (red.; 2014), W krainie wielu tradycji: badania etnograficzne na pograniczu polsko-litewsko-białoruskim w XX i początkach XXI wieku, Warszawa-Suwałki.
• 14. Szewczyk J. (2010), Budownictwo z polan opałowych (cordwood masonry albo stackwall), Rozprawy Naukowe nr 203, Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej, Białystok.
• 15. Szewczyk J. (2011), Piec i komin w tradycyjnym budownictwie ludowym Podlasia, Rozprawy Naukowe nr 209, Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej, Białystok.
• 16. Szewczyk J. (2013), Nietypowe budulce w architekturze, czyli o budowlanym zastosowaniu gliny, popiołu, łajna, moczu, sierści, słoniny i tym podobnych materii, o ich estetyce, semantyce i roli w architekturze, t. 1: Podstawowe części budynku, Rozprawy Naukowe nr 255, Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej, Białystok.
• 17. Szewczyk J. (2015), Nietypowe budulce w architekturze, czyli o budowlanym zastosowaniu gliny, popiołu, łajna, moczu, sierści, słoniny i tym podobnych materii, o ich estetyce, semantyce i roli w architekturze, t. 3: Plecionki, Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej, Białystok.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).