Analiza przyczyn wystąpienia zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej w sierpniu 2015 roku w Polsce oraz sposoby zapobiegania takim zdarzeniom

• Autorzy: Sobik B.

Identyfikatory

DOI

10.24425/123715

Warianty tytułu

EN

An analysis of the safety-hazards in electric energy delivery on August 2015 in Poland and ways to prevent such occurrences in the future

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W sierpniu 2015 roku w efekcie wystąpienia szeregu niekorzystnych okoliczności zaistniało zagrożenie bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej w Polsce. Pierwszy raz od lat osiemdziesiątych XX wieku wprowadzono stopnie zasilania. Wystąpienie tak poważnej sytuacji skłoniło do zadania pytania o bezpieczeństwo funkcjonowania systemu elektroenergetycznego w okresie letnim i sformułowania konkretnych wniosków na przyszłość. W artykule dokonano szczegółowej analizy czynników prowadzących do wystąpienia tej sytuacji. W sierpniu 2015 roku na obszarze Polski wystąpiła susza, która wraz z wyjątkowo wysokimi maksymalnymi temperaturami dobowymi powietrza stworzyła niekorzystne warunki dla funkcjonowania elektrowni cieplnych, szczególnie z obiegami otwartymi, oraz wydatnie ograniczyła przepustowość napowietrznych linii przesyłowych. Warto podkreślić, że wybitnie niekorzystne warunki meteorologiczne panowały wówczas w całej Europie Środkowo-Wschodniej i Zachodniej, ale jedynie w Polsce wystąpiło zagrożenie bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej. Niewłaściwa polityka remontowa oraz liczne awarie jednostek wytwórczych centralnie dysponowanych spowodowały znaczące obniżenie dostępnej mocy w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym. Nie bez znaczenia był także fakt wystąpienia zjawiska przepływów kołowych, przez co możliwości importu energii zostały ograniczone praktycznie do zera. Ponadto wykazano korelację między maksymalną temperaturą dobową w dni upalne a wzrostem zapotrzebowania na energię elektryczną. Całokształt czynników wpływających niekorzystnie na funkcjonowanie Krajowego Systemu Elektroenergetycznego doprowadził do wystąpienia zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej. W niniejszym artykule zwrócono także uwagę na raport Najwyższej Izby Kontroli z 2014 roku, który przewidział wystąpienie takiej sytuacji, jednak pozostał bez echa. Sformułowano także propozycje przedsięwzięć mających na celu poprawienie funkcjonowania Krajowego Systemu Elektroenergetycznego w okresie letnim oraz zapobieganie wystąpieniu podobnych zdarzeń w przyszłości.

EN

Due to unfavorable factors, dangerous conditions occurred in the delivery of electric energy in Poland. This was the most serious incident of its kind since the 1980’s. Such a serious incident raised concern about the safety of the electric power system in the summer and led to the formulation of conclusions for the future. In this article, the author analyses the conditions, which caused that situation. Poland was experiencing a doubt in August 2015, which along with an extremely high maximum daily temperature created remarkably unfavorable conditions for power plants and decreased the capacity of overhead power lines. Such unfavorable metrological conditions occurred not only in Poland, but also in Central-Eastern and Western Europe. It is worth emphasizing that the safety of electric energy delivery was endangered only in Poland. The improper renovation and upkeep policies, as well as unplanned outages in power plants caused a significant decrease of available power in the National Electric Power System. Unscheduled flows between Germany and Poland ruled out the possibility of importing electric energy at such a critical time. The author presents the correlation between the maximum daily air temperature in the sweltering heat and an increase in the demand for electric energy. Overall, unfavorable conditions posed a threat in the delivery of electric energy in Poland. In this article, the author draws attention to the report from the Supreme Audit Office (Najwyższa Izba Kontroli – NIK) from 2014, which predicted such a dangerous situation. Unfortunately, that report remained unnoticed. The author formulated appropriate solutions in order to increase the safety of electric energy delivery in the summer and to prevent such occurrences in the future.

Słowa kluczowe

PL

bezpieczeństwo energetyczne; Krajowy System Elektroenergetyczny; przepływy kołowe; warunki meteorologiczne; blackout

EN

energy security; National Electric Power System; unscheduled flows; weather conditions; blackout

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Rocznik: 2018
• Tom: nr 103
• Strony: 193--208
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Sobik B.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Energetyki i Paliw
• KN Nova Energia, Kraków

Bibliografia

• [1] Artykuł odnośnie do awarii w elektrowni Temelin. [Online] http://adamrajewski.natemat.pl/151373,niegrozna -usterka-w-elektrowni-jadrowej-temel-n [Dostęp: 28.04.2018].
• [2] Della-Marta i in. 2007 – Della-Marta P.M., Haylock M.R., Luterbacher, J. i Wanner, H. 2007. Doubled length of western European summer heat waves since 1880. Journal of Geophysical Research Vol. 112, Is. D15.
• [3] Funkcjonowanie i bezpieczeństwo elektroenergetycznych sieci przesyłowych. Najwyższa Izba Kontroli, 31.03.2014 r., Warszawa.
• [4] Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowej. PSE SA.
• [5] Komentarz PSE do publikacji Forum Analiz Energetycznych FAE dotyczących niedoboru mocy w polskim systemie elektroenergetycznym w sierpniu 2015 r. Biuro Komunikacji PSE, wrzesień 2015, Konstancin-Jeziorna.
• [6] Kossowska-Cezak, U. 2010. Fale upałów i okresy upalne. Prace geograficzne zeszyt 123. Kraków: Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, s. 143.
• [7] Pogoda bez wpływu na pracę elektrowni. PGE GiEK SA. [Online] Dostępne w: https://elbelchatow.pgegiek.pl/ Aktualnosci/Pogoda-bez-wplywu-na-prace-elektrowni [Dostęp: 28.04.2018].
• [8] Prognoza… 2016. Prognoza pokrycia zapotrzebowania szczytowego na moc w latach 2016–2035. PSE SA, Konstancin-Jeziorna, 20 maja 2016 r.
• [9] Rączka, J. i Maćkowiak-Pandera, J. 2015. Niedobory mocy w polskim systemie elektroenergetycznym – komentarz Forum Analiz Energetycznych. Forum Analiz Energetycznych. [Online] Dostępne w: http://forum-energii. eu/files/file_add/file_add-42.pdf [Dostęp: 28.04.2018].
• [10] Streszczenie Raportu PSE SA 2016. [Online] https://www.pse.pl/documents/20182/51490/Raport_Roczny_ 2015.pdf/ 0edfb3b1-3011-430b-b7ea-fb1e7234c2e4?safeargs=646f776e6c6f61643d74727565 [Dostęp: 28.04.2018].
• [11] Streszczenie Raportu zawierającego ustalenia dotyczące przyczyn powstałego zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, zasadności podjętych działań i zastosowanych środków w celu jego usunięcia, staranności i dbałości operatorów systemu elektroenergetycznego oraz użytkowników systemu, w tym odbiorców energii elektrycznej, o zapewnienie bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, w okresie 10–31.08.2015 r. PSE SA luty 2016, Konstancin-Jeziorna. [Online] Dostępne w: http://www.me.gov.pl/files/upload/24635/ Streszczenie%20Raportu%20OSP.pdf [Dostęp: 27.04.2018].

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).